Gelincik, Ağrı Kesici Gücünü Nasıl Aldı?

Duplikasyon sonrası nakledilen genler, bitkilerin morfin gibi kimyasal molekülleri üretebilmeleri için evrimleşmesine yardımcı olabilir.

Çiçeğin Gücü

Afyon haşhaşının yeni deşifre edilmiş genomu, bilim insanlarının Gelincik bitkisinin morfin ve benzeri diğer ağrı kesici molekülleri oluşturma yeteneğini nasıl geliştirmiş olabileceklerini bulmalarında yardımcı oluyor.

Gelinciğin taslak gen haritası, bitkinin morfin ve benzeri molekülleri üretmek için nasıl evrimleştiğine dair ipuçları vermekte.

Bilim insanları afyon haşhaşının(Papaver somniferum) genomlarını bir araya getirerek; bitkinin morfin gibi güçlü ağrı kesici ve potansiyel tıbbi özelliklere sahip diğer molekülleri içeren kimyasal olarak ilişkili bileşik gruplarını sentezlemesine yardımcı olan 15 birbirine yakın gen kümesini tanımladı.

Araştırmacılar 30 Ağustos tarihli Science dergisine bildiride bulunduklarını belirterek, haşhaş bitkisinin benzilizokinolin alkaloitler olarak bilinen bu moleküllerin bazılarını üretmelerini sağlayan bir grup genin, milyonlarca yıl boyunca bir araya gelerek toplanmış durumda bulunduklarına değindi. Ancak bitkideki bu morfin üretimi çok yakın bir zamanda evrimleşmiş. Yaklaşık 7.8 milyon yıl önce, bitki tüm genomunu kopyaladı ,ortaya çıkan fazla genlerin bir kısmı, haşhaşların morfin üretmesine yardımcı olan yeni roller geliştirdi çünkü bitki asıl işlerini yürüten bu genlerin en az bir adet kopyasına sahipti.

Bu işlem tek adımlık değildi. Daha erken süreçteki bir duplikasyon, iki genin kaynaşmasına neden olarak bir hibrid gen(melez gen) oluşumuyla sonuçlandı. Bu hibritleşme alkaloid öncüllerinde şekil kaymasının temel sorumlusu. Bu sorun kimyasal molekülleri benzilizokinolin alkaloitleri yerine diğer morfinel bileşiklerinin üretilmesiyle bitkiye ağrı kesici gücünü kazandırdı.

Kaynak : sciencenews.org