CERN’deki Parçacık Hızlandırıcıdan Toplanan Verilerin Yüzde 1’inden Daha Azı İşlenebiliyor
Dünya üzerinde inşaa edilmiş en büyük makine olan CERN’deki parçacık hızlandırıcıdan gelen bilgiler hayal kırıklığına uğrattı. Makine kusursuz şekilde çalışmasına rağmen, deneylerden hedeflendiği amaca uygun şekilde veri toplanamıyor.
Yıllar önce CERN’de atomaltı parçacıkları gözlemlemek için bir makine inşaa edileceği söylendiğinde, bu haber tüm dünyada büyük bir etki yaratmıştı. Parçacıkların ışık hızına kadar hızlandırılıp, çarpıştırılmasıyla evrenin nasıl oluştuğuna dair gizemli birçok konu hakkında fikir edinileceği tahmin edilen deney, bilim dünyasını çok heyecanlandırsa da birçok kişi tarafından da eleştirilerin hedefi olmuştu.
Kurulan sistem tahmin edildiği gibi parçacıkları istenilen hızlara çıkarıp, çarpıştırmayı başarabildi. Bu sayede meydana gelen veriler işlenebildiği takdirde, tıpkı projenin başında hedeflendiği gibi, sayısız bilinmeyeni çözmeye yardımcı olabilecek. Bilim insanları ne yazık ki tam bu noktada büyük bir engel ile karşılaşıyorlar.
Gerçekleştirilen deneylerde saniyede 30 milyon parçacık çarpıştırılıyor ve bunun sonucunda ise ortaya 120 milyar proton çıkıyor. Bu rakamlar, akıl almaz derecede büyük boyutlarda verilerin ortaya çıkıyor olması demek. Ancak mevcut teknoloji ile elde edilen verileri analiz etmek bir yana, bu ebatlardaki verileri depolayabilecek bir sistem bile henüz mevcut değil. Verilerin geldiği hızla onları saklamanın veya analiz etmenin mümkün olmadığını söyleyen bilim insanları, her 30 milyon çarpışmadan sadece 1,200 tanesini kayıt altına alabildiklerini belirtiyorlar.
Elde edilen verilerin azlığını düşündüğünüzde, bilim adına nelerin kaçırıldığını tahmin edebilirsiniz. Araştırmacılar da bu konu üzerine uzun yıllardır yaptıkları çalışmalar sonucunda, bir algoritma geliştirdiler. Bu algoritma sayesinde ortaya çıkan parçacıkların en yüksek enerjiye sahip olanlarını algılayabilecek olan sistem, böylece bilgi edinme şansının daha yüksek olduğu materyaller üzerine yoğunlaşmış olacak. Bu sayede ortaya çıkan milyonlarca data arasından en verimlilerini seçebiecek olan araştırma grubu, deneylerin çok daha efektif bir şekilde ilerleyeceğini notlarına eklediler.
Kaynak : webtekno.com
