Biyolojik ve Daha Güvenli Sabunlar
Institut national de la recherche scientifique’den (INRS) Profesör Charles Gauthier liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi biyosürfektan piyasasında devrim yaratacak potansiyele sahip yeni bir molekül keşfetmişlerdir. Ekibin çalışma sonuçları, Royal Society of Chemistry‘nin gözde dergisi olan Chemical Science‘da yayımlanmıştır.
Birçok sabunun, deterjanın ve şampuanın aktif maddesi olan sürfektanlar petrol ürünlerinden sentezlenebilmektedirler. Bakteriler tarafından üretilen biyosürfektanlar ise daha sağlıklı ve sentetik sürfektanların yerini alabilecek potansiyeldedirler.
Ramnolipid molekülü, bilinen en güvenli yüzey aktif maddelerden biridir ve degredasyonu, düşük toksisitesi ve endüstriyel atıklardan üretilebilirliği sayesinde dikkat çekici bir hâl almaktadır. Ancak bu molekül Pseudomonas aeruginosa bakterisi tarafından sentezlenebilmektedir ki bu bakteri insanlar için patojeniktir.
Profesör Gauthier, “Ramnolipidlerin sağladığı imkânlardan tam olarak yararlanmak istiyor isek, bunları üreten patojenik bakterileri büyük ölçekte yetiştirmemiz gerekiyor. Bu durumun bir sağlık riski yaratmasından ötürü endüstri alternatifler yollar arıyor” demiştir. Bu bakteriler tarafından üretilen moleküller çoğunlukla diğer bileşikler ile veya virülans faktörleri ile karıştırıldığından kullanımları daha zorlu hale gelmektedir.
Bu sorunu çözmek adına araştırma ekibi, patojenik olmayan bir bakteri türü olan Pantoea ananatis‘teki ramnolipidlere benzeyen moleküller belirlemişlerdir. Daha sonra laboratuvar ortamında ananatositler adı verilen molekülleri kimyasal olarak sentezleyebilmiş ve bakteri kullanmak yerine bu moleküllerin kimyasal olarak büyük ölçekte üretilebileceğine dair bir adım atmışlardır. Bu umut verici yeni biyosürfektanlar şimdiden endüstri alanlarında ilgi görmektedirler.
Yapısına Bir Bakış
Yeni molekül A ve B olarak iki formda bulunmaktadır. A ananatosit yapısı kapalı olarak tanımlanır iken B ise açık olandır. A molekülü kendi yapısı içine kapanarak bir döngü oluşturmaktadır. Döngüyü yaratan bu sürece laktonizasyon denmektedir ve yeni moleküller oluşturmak için ramnolipidlerle de başarılı sonuçlar elde edilmiştir.
Çalışma ekibi, oluşan laktonize formun, moleküllerin biyolojik etkisi üzerinde büyük bir etkisi olduğunu göstermişlerdir. Ramnolipidlerin yüzey aktif özelliklerini en aza indirmekte ve onları toksik hale getirmektedir.
Şimdi ise araştırmacılar, yeni biyosürfaktanları karakterize etmek ve molekülleri daha kararlı hale getirmek istemektedirler.
Makaleyi görüntülemek için “Ananatositlerin ve ilgili makrodilakton içeren ramnolipidlerin sentezleri, izolasyonları, yüzey aktif özellikleri ve biyolojik değerlendirmeleri” buraya tıklayın.
Kaynak: phys.org