Canlı ve Çevreci Betonlar Üretildi
Yaygın olarak kullanılan insan yapımı malzeme beton, inşa edilmiş dünyamızın çoğuna şekil verir. Betonun temel bileşenlerinden olan çimento, insanın ürettiği CO2 miktarından az gibi görünse de azımsanmayacak miktarda CO2 üretir: Londra merkezli Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Chatham House’a göre bu miktar küresel toplamın %8’i kadardır. Eğer çimento üretimi bir ülke olsaydı, Çin ve Amerika Birleşik Devletlerinden sonra en çok CO2 yayan ülke olurdu. Chatham House raporlarına göre günümüzde, her yıl 4 milyon ton çimento üretilmektedir.Fakat kentselleşmenin artmasından dolayı bu miktarın önümüzdeki 30 yıl içerisinde 5 milyon tona yükselmesi bekleniyor. Çimento üretimi sonucu çıkan emisyonlar, fosil yakıtların çimento oluşumunda meydana getirdikleri ısının yanı sıra, kireç taşını cürufe dönüştüren ve daha sonra çimento elde etmek kireç fırınında gerçekleştirilen kimyasal işlemin bir sonucudur.
Bununla birlikte inşaat endüstrisinde çeşitli sebeplerden dolayı-güvenlik ve güvenilirlik- değişime karşı olunsada , iklim değişikliğine sebep olan etkileri azaltmak için yapılan baskı işleyiş şeklindeki değişiklikleri daha da hızlandırabilir. 2018 yılında dünya çapındaki üretimin %30’unu temsil etmekte olan Global Çimento ve Beton Birliği performans gelişmelerini izlemek ve şeffaf hale getirmek için emisyon ve su kullanımı gibi birtakım temel ölçümler içeren endüstrinin ilk sürdürülebilirlik kılavuzunu duyurdu.
Aynı zamanda düşük karbonlu yaklaşımların çeşitliliği uzun zamandır birkaç çalışma ile inceleniyor. Piscataway kentinde bulunan start-up şirketi Solidia’nın Rutgers Üniversitesinden kullandığı lisanslı kimyasal proses çimento yapımında serbest bırakılan CO2’i %30 oranında azaltıyor. Bu yöntemde standart proseslerden daha fazla kil ,daha az kireç taşı ve daha az ısı kullanılıyor. Yeni İskoçyanın Dartmouth kentindeki CarbonCure teknolojisi diğer endüstriyel proseslerden yakalanan CO2’i mineralizasyon yoluyla betonda saklıyor. Bu sayede CO2 yan ürün olarak atmosfere salınmıyor. Montreal merkezli CarbiCrete betondaki çimentoyu tamamen uzaklaştırarak, yan ürün olarak çelik yapımı çelikhane cürufu ile yer değiştiriyor. Norveç’teki büyük çimento üreticisici Norcem, fabrikalarından birini dünyanın ilk sıfır emisyonlu çimento fabrikasına dönüştürmeyi amaçlıyor. Şirket uzun zamandır alternatif atık yakıt türlerini kullanıyor ve 2030 yılına kadar emisyonların tamamen kaldırılması için karbon yakalama ve depolama teknolojilerini eklemeyi amaçlıyor.
Ek olarak, araştırmacılar havadan CO2 absorblamak ve özelliklerini geliştirmek için beton formulasyonları içine bakterileri dahil ediyorlar. Canlı yapı malzemeleri kullanan Start-uplar arasında Kuzey Karolina’nın Raleigh kentinde bulunan BioMason da yer alıyor. BioMason bakterileri ve topluluk halindeki parçacıkları kullanarak büyüyen çimento tuğlaları yapıyor.
DARPA tarafından finanse edilen ve şubat ayında Matter dergisinde yayınlanan bir yenilikte Colorado Boulder Üniversitesi’ndeki araştırmacılar daha düşük karbonlu beton yapmak için siyanobakteri adı verilen fotosentetik bakterilerle çalıştılar. Kum-hidrojel iskeletini bakterilerle birleştirerek çatlaklarını kendi kendine yenileyebilen tuğlalar yaptılar.
Bu tuğlalar günümüzdeki bütün uygulamalarda çimento ve betonun yerine koyulamayabilir. Öte yandan , bir gün hafif taşıyıcı malzemeler olan kaldırım taşlarında,binaların dış yüzeylerinde yada geçici binalarda kullanılabilir.
Kaynak: scientificamerican.com
