Chemdraw Nedir?
E-Dergimizde birçok yazı yazılıyor. Ben de bu sayıda ve diğer sayılarda sizlere Kimya ile ilgili bilgisayar programlarından bahsedeceğim. Bu programların birçoğu sanayide ya da iş yerlerinde kullanılıyor ya da kullanılmıyor olabilir. Sizlerin bu programları tanımanızı istedim çünkü bir şeyleri bilmek ile hiç bilmemek arasında çok fark vardır. Anlatım tarzım basite kaçabilir. Herkesin anlamasını istiyorum.
İlk anlatacağım program Chem Draw olacak. Bu program yerli bir yazılım değildir. Üretici firma CambridgeSoft firmasıdır. Program kimlerin işine yarar derseniz, çalışanların öğrencilerin, araştırma görevlilerinin işine yarayabilir. Bu program kimya ile ilgili molekül şekillerini çizip bunları 3 boyutlu şekilde izleyebileceğiniz bir programdır. Genelde tez yazanlarda ya da ödev yapan arkadaşlarımız, molekül çizimleri yaparken nasıl çizsem diye düşündükleri oluyor. Google ya da diğer arama motorları kullanılarak hazır olan molekül şekilleri ile konu halledilmeye çalışılıyor ya da ufak basit tarzda şeyler ile halledilip konu kapatılmaya çalışılıyor.
Programın kurulduğu zamanki şekli resimdeki gibi oluyor. Sürümden sürüme değişebilir tabi ki. Resmi internet aracılığı ile buldum. Yukarıdaki resimde gördüğünüz şekilde bir programdır. Bu resimdeki program versiyon 12 ya da versiyon 13 sürümü olabilir. Daha eski sürümlerde görüntü ve içerik değişebilir. Program birkaç web sitesinde sektörün lideri olarak görünüyor yani öyle tanımlamışlar. Bu konuda sektör lideri mi değil mi diğer programları inceleyip öyle karar vermek lazım.
Resimde ufak bir deneme yaptım. Sol tarafta bulunan araç kutusundaki şekillerden birini seçtim sağ tık program özellikleri ile Chemical Formula denilen kısma bir dokunuş yaptım. Şekilde görünen formül ortaya çıktı. Tabi ki tıklayınca altında yazı olmuyor. Yazıyı programın özelliklerini kullanarak sonradan çağırıyoruz. Ayrıca şekli çizince programın sağ tarafında bulunan 3 boyutlu şekilde otomatik olarak o anda geliyor. Yani 3 boyutlu şekil için ayrıca uğraşmadım. Program oldukça geniş içerikli bir programdır.
Resimde Benzen Halkasının şeklini çizdik ve bu şekilde programın özelliklerini kullanarak.
1-)İsmini
2-)Kimyasal Formülünü
3-)Molekül Ağırlığını
4-)m/z oranlarını
5-)Elemental Analiz Yüzdesini
Otomatik olarak aldık. Bunlar için ekstra bir çaba harcamadım.
Program ile çok geniş çapta moleküller çizilebiliyor. Tabi bu isimleri programın desteklemesi lazımdır. Desteklemezse isim çıkmayabilir, yani çıkıp çıkmaması konusunda emin değilim. Dediğim gibi çok geniş içerikli bir program ve burada sizlere göstermemin amacı sizlerin bilgisini düşüncesini artırmak.
Programda olan diğer fonksiyonlardan bazıları;
ChemDraw yapılardan Proton karbon-13 NMR spektrumları tahminleri yapılabiliyormuş.
Reaksiyon Denklemleri ve Mekanizmaları çizebilirsiniz
Kütle Spektroskopisi Simülasyonları
NMR Spektroskopisi Simülasyonları
ve aklınıza gelebilecek kullanabileceğiniz bir çok özelliği olan bir program. Hepsini anlatmak mümkün değil.
Program ücretli bir program ve fiyatı oldukça yüksektir. Eski sürümlerinin fiyatını bilmiyorum ama versiyon 13 ‘ün web sitesinde yazan indirimli fiyatı 1500 dolar olarak görünüyor.
Öğrenci arkadaşlar diyorlardır şimdi ya ne yaptın sen falan diye. Bu programı bu sekilde alarak temin etmek zor olunca çoğunluk diğer programlarda olduğu gibi hemen yasadışına yöneliyor insanlar. Üniversiteler belki bu konuda öğrencilere kolaylık sağlaması açısından bu tarz uygulamaları çoklu bilgisayarlar için alıp kullanabilirler ya da daha ucuz şeylere yönelmeniz lazım. Ya da ipad tarzı araçlarınız var ise 10 Dolar verip ipad ile de çizebilirsiniz. İpad ile de oldukça kullanışlı bir program. Bu programın Bio Draw versiyonlarıda mevcut. Eğer fırsatım olursa bir günde onun yönlerini anlatırım.
Simdilik program hakkında diyebileceklerim bunlar. Umarım faydalı olmuştur. Esen Kalın.
Kaynaklar :
http://scistore.cambridgesoft.com/chemdraw/?cid=50&pricing=edu&gclid=CLiDtp6Rw7gCFQJd3godXQYAhQ
http://en.wikipedia.org/wiki/ChemDraw
Yazar : Yavuz Selim KART
Üniversite : Cumhuriyet Üniversitesi
Bölüm : Kimya Mühendisi
Dergi : Sayı 1 – Sayfa 39
