Temiz Kömür Nedir?

Birleşik Krallık hükümeti 2020 emisyon hedeflerine ve ötesine yardımcı olacak çözümlerden biri olan; temiz kömür konusunda henüz bir şey yapmamıştır aksine temiz kömür şu an içinde bulunan Karbon Yakalama ve Depolama (CCS)  girişimleriyle bağlantılı olan, üzerinde çalışılan olası projelerden biridir. İlerleyen bölümlerde bu konu hakkında kamu politikası ile ilgili görüşler verilecektir.

Temiz kömür prosesi kömürün temizlenmesi ve emisyonlarını muhafaza etmek için birden fazla teknoloji kullanarak sert çevresel etkileri azaltmayı amaçlıyor. Örneğin CCS karbondioksiti yakalamayı, sera gazının atmosfere girmesini önlemeyi ya da kömürün yakılmadan önce temizlenmesini istiyor. Ancak maliyetlerin bir çoğundan ötürü bu yaklaşımların bir çoğu büyük bir ticari yaklaşımda sunulacak. Özellikle temiz kömür üzerinde çalışılıyor. CCS de kömürün yıkanması gibi diğer çözümler de var.

Mevcut Konvansiyonel Kömür Teknolojisi

Güç istasyonlarından çıkan yanma ve sonradan ortaya çıkan emisyonlar ile elektrik üretmek çevresel etkileri en aza indiren çözüm yollarıdır. Kömür yandığında küresel ısınmaya neden olan asit yağmuru oluşturan ve suyu kirleten emisyonlar üretir. Örneğin yanan kömür aşağıdaki oluşumlara yol açar. Kükürt dioksit (asit yağmuru),azot oksitler ( ozonun yeryüzünde zemin seviyesine yakın olduğu bölgelerde) ve parçacıklar ( insanların solunum sistemlerini etkiler). Her şeye rağmen nükleer  enerji  işler ters giderse enerji santralinde yıkıcı etkilere yol açabilir ya da zehirli atıklar uygun bir şekilde atılmıyorsa (düşük bir olasılık) tahrip edici sonuçlar doğurabilir. Ancak emisyon prosesinde kömür yanmasının çevre üzerinde etkisi yoktur.

Karbon yakalama ve depolama Bu teknoloji CO₂‘i onu oluşturan santralden uzaklaştırmak ve depolamak isteyen en iyi bilinen teknoloji. Karbondioksiti depolamanın jeolojik ve okyanussal depolama teknolojileri mevcuttur.Jeolojik bir örnek, CO₂‘nin kullanılmış kömür alanlarına pompalanabildiği yerdir. Bu, daha sonra başka amaçlar için yakıt olarak kullanılabilecek metanın yerini alır. Karbondioksit tuzlu su yer altı kaynaklarına pompalanabilir ve depolanabilir.Sonuç olarak CO₂, petrol alanlarına pompalanarak basıncın korunmasına yardımcı olur ve bu işlemi ekstraksiyon için daha kolay hale getirir. Okyanusyal depolama, henüz gelişme  aşamasındadır ve 500 ila 3000 metre derinliğe kadar suya sıvı CO₂ enjekte etmeyi içeren  bir teknolojidir.Bu işlem suyun ph’nı etkiler ve bu da deniz habitatlarına engeller doğurur.

Kömür Yıkama

Kömür yanarken baca gazında karbondioksit ve diğer emisyonları bırakır.Santral bacalardan çıkan büyük baca dumanlarını gördüğünde tüten dumanlar yaklaştığında bu en belirgindir.Kömür yıkama  teknolojisinde görünen şu ki malzemeyi temizlemek ve yanmadan önce arındırmak. Bu kömür temizleme prosesi ezilmiş kömürü bir sıvı ile karıştırarak yabancı maddelerin ayrılmasını ve çökelmesini sağlayarak istenmeyen mineralleri ortadan kaldırır.

Gaz Yıkayıcılar

Diğer bir sistem olan bu yöntemde kükürt dioksit azot dioksit ve diğer iz sera gazlarının emisyonunu en aza indirgemek için kömür yanıklarını kontrol etmeye dayalıdır. Islak yıkayıcılar veya baca gazı kükürt giderme sistemleri baca gazına kireç taşı ve suyla püskürterek asit yağmuru oluşturan kükürtdioksiti temizler. Karışım sülfür dioksit ile reaksiyona girerek alçıpan bileşeni olan sentetik alçıtaşı üretir.

Düşük Brülörler

Düşük azot oksitli brülörleri kömürün yakıldığı yanma odasının en sıcak bölümünde bulunan oksijen miktarını azaltararak azot oksitlerin oluşumunu önler. Gaz oluşumunu en aza indirerek yanma sonrası işlemi daha az gerektirir.

Elektrostatik Çöktürücüler

Elektrostatik çöktürücüler partiküllerin yüzde doksan dokuzundan fazlasını baca gazından uzaklaştırır. Sistem partikülleri bir elektrik alanı ile doldurarak ve ardından toplama plakalarından yakalama prensibine göre çalışır. Bu parçacıklar çıkarılmazsa astım gibi solunum yolu rahatsızlıklarına neden olur.

Gaz Haline Getirme

Gazlaştırma işlemi ile kömürün tamamen yakılması önlenir.Entegre gazlaştırmalı kombine çevrim (IGCC) sitemleri ile buhar ve sıcak basınçlı hava veya oksijen karbon moleküllerini birbirinden uzaklaştıran bir reaksiyonla kömürle birleşir. Karbondioksit ve hidrojenin karşımı olan sentez gazının oluşmasına neden olur .Bu maddeler elektrik üretmek için bir gaz tribünü içinde temizlenir ve yakılır. Gaz türbinindeki ısı enerjisi buhar tribününe güç verir. Bir IGCC enerji santrali iki tür enerji üretebilir. Bu da daha yüksek yakıt verimliliği seviyelerine sahip olma ihtimalini doğurur .ABD Enerji Dairesine göre bu verimlilik seviyesi yüzde elli gibi yüksek bir orandır.

Sektörün Gelecekteki Gelişimi

Alternatif çözümler ucuz ve bol olan bir güç kaynağının yerini almadığı için kömür günümüzde hala elektrik üretimi için en uygun yakıttır. Temiz kömür teknolojisi önceki bölümlerde incelenen bazı yöntemlerle beraber kömür emisyonlarının artan oranda iklim etkilerini aza indirmek için imkan sağlar. Almanya daki Vattenfall Schwarze Pumpe tesisi karbon yakalama teknolojisi kulanan bir santralin örneğidir.Bununla birlikte bazı teknolojiler henüz ticari acıdan uygun bulunmadığından temiz kömür sıfır emisyon çözümünün bir parçası olmak için halen geliştirme aşamasındadır. Birleşik Krallık’taki kamu hizmetleri ticari açıdan uygulanabilir olan teknolojiye karşı çevreye yardımcı olmak için daha fazla teknolojiden her zaman ödün vermeyecektir. 2009 da Enerji ve İklim Değişikliği Bölümü Dışişleri Sekreteleri bir sonraki nesil kömür yakma santralleri için yakalama projelerine fon sağlamak ve İngiltereyi bir dünya lideri olarak tutmak için bir finansman mekanizmasına geçti Bu teknoloji mevcut yönetimle DECC 2020 ye kadar (bazıları gazlı veya kömürle çalışan elektrik santralleri de olabilir) en az dört çalışma ticari CCS projesine sahip olma hedefini koydu. Şu anda için de 6 proje var. Avrupa Yatırım Bankası finansman engellerini ortadan kaldırıyor ve toplam sekiz Avrupa Projesini desteklemek için mevcut olan € 5bin karbon kredilerinden bazılarını alabilmek için hazırlanıyor. Buna ek olarak DECC ilk projenin faaliyete geçmesine yardımcı olmak için bir milyar euroluk daha fonlama sözü verdi. Kömürün temizlenmesi ve emisyonlarının depolanması aksi takdirde ucuz bir yakıt için kw/h elektrik üretme maliyetini önemli ölçü de arttırır. Bununla birlikte temiz kömürdeki yan ürünlerin bazıları ticari CO₂ gibi kalıntı ürünlerde satış yapmasına yardımcı oldu. Temiz kömür endüstrisine  karbon yüklemesinin arttırılması (örneğin ticari olarak istikrarlı karbon ticareti ) yardım edilecek bu da teknolojinin mali açıdan uygulanabilirliğini arttıracaktır.

Kaynak : thegreenage.co.uk