Uçak Yapımında Ekolojik Malzemeler Kullanmak Mümkün mü?
Bir uçağa bindiğinizde onun hangi malzemelerden yapıldığını hiç düşündünüz mü? Bu makinelerin yapımında hafif ve dayanıklı maddeler kullanılıyor, ancak bunlar her zaman çevre dostu olmuyor. Peki bunu değiştirmek mümkün mü?
Modern uçakların çoğu, büyük ölçüde alüminyum, cam ya da karbon fiber malzemelerden yapılıyor.Uçak yapımında kullanılan bu ana maddelerin bir alternatifi yok gibi gözüküyor, peki ya uçağın içi gibi çok güçlü olması gerekmeyen kısımları için kullanılan malzemeleri değiştirmek mümkün mü?
Jens Bachmann, Proje koordinatörü, ECO-COMPASS: “Burada uçağın içinde, biyo-kaynaklı olanlar ile değiştirmeye çalıştığımız malzemelerin bazılarını görebiliyoruz: bu, tavan panelleri, yan paneller ve baş üstü dolaplarını üretmek için kullanılan malzemeler olabilir. Bugün uçağın bu bölümleri için cam elyaf kullanılıyor. Biz bunu keten bitkisinden elde edilen doğal liflerle değiştirmek istiyoruz.”
Doğal lifler karbon fiberden daha hafiftir. Üretmek için daha az enerji gerektirir ve gürültüyü azaltmada çok daha etkilidir. Avrupa-Çin araştırma projesindeki bilim insanları bu avantajları kullanarak keten lifleri, geri dönüştürülmüş karbon lifler ve biyo-bazlı reçinelerden oluşan ekolojik kompozitler tasarlıyorlar.
Jens Bachmann: “Bu malzemelerde geliştirmek istediğimiz en önemli nitelik kolay yanma özelliği. Ayrıca, lifler ve reçine arasındaki yapışmayı arttırarak mekanik özellikleri değiştirmek istiyoruz ve yeni malzemelerin şu an kullandıklarımıza nazaran daha hafif olduğundan emin olmaya çalışıyoruz.”
Yeni üretilen biyo-kaynaklı maddelerin uçuş koşullarındaki halini ve gerçekleşebilecek tepkimeleri incelemeye yönelik kapsamlı çalışmalar yapılıyor. Bu test sistemi, gerilme yükü altındaki bir numunenin deformasyon alanını gösteriyor: bu bilgiye dayanarak, araştırmacılar aslında uçaklarda denemeden önce bilgisayar modellerinde çeşitli düzlem elemanlarının karmaşık yükleme koşullarını simüle edebiliyorlar.
Carmen Sguazzo, Araştırmacı, INEGI: “Normal uygulamalarda kullanmadan önce bu malzemenin sınırlarını bilmemiz gerekiyor, çünkü güvenli tarafta durmak zorundayız.”
Yolcuların güvenliği için iç malzemelerin aleve dayanıklı olması gerekiyor. Bu deneyde, soldaki yeni bir bio-kaynaklı kompozit aleve dayanırken, başka bir biyo-bazlı malzeme ise tutuşuyor. Araştırmacılar doğal liflerin yanıcı özelliğine bir çözüm bulmaya çalışıyor.
Jacques Cinquin, Malzeme uzmanı, Airbus: “Bu malzemeler üzerinde yaptığımız başlıca araştırma ateşe dayanıklılık: Nasıl değiştirebiliriz, nasıl geliştirebiliriz, yüzey koruması mı koyacağız, yoksa reçinenin içine yanmayı engelleyen katkı maddeleri mi ekleyeceğiz – İşte bu, bizim araştırmamızın ana konusu. ”
Projenin Çinli ortakları bazı biyo-kaynaklı kompozitler geliştiriyor, bunlar daha sonra Avrupa’daki laboratuvarlarda test ediliyor.
Xiaosu Yi, Proje koordinatörü, ECO-COMPASS: “Örneğin Airbus ile çalışıyoruz. Ayrıca yeni biyo-kaynaklı malzemeler için Çin havacılık endüstrisi ile de işbirliği yapıyoruz. Bu iyi bir kombinasyon; çünkü çevre, kaynaklar ve havacılıktaki uygulamalar için oldukça iyi.”
Uçak yapımında kullanılan tüm malzemeleri çevre dostu maddelerle değiştirmek uzun vadeli bir plan olabilir. Ancak bunların bazı doğal bileşenleri de içerecek şekilde değiştirilmeleri ile, önümüzdeki yıllarda yeni rekabetçi malzemeler üretilmesi mümkün gözüküyor.
Kaynak : euronews.com
