Zirkonyumun Tuhaf Bir Türü Nötronları Sünger gibi Emebiliyor
Fotoğraf : Zirkonyum elementinin bir izotopu nötronları bilinen diğer tüm atomlardan daha büyük bir kapasite ile absorplayabiliyor.
Bilim insanları zirkonyum-88’in atom altı parçacıklara neden bu kadar yüksek bir ilgisi olduğunu henüz açıklayamıyor.
Radyokimyager Jennifer Shusterman ve arkadaşları çalışmalarının ilk sonuçlarını aldıklarında kimse böyle sonuçlar görmeyi ummuyordu. Zirkonyum elementinin tuhaf bir türevi olan bir atom oldukça hevesli bir şekilde etrafındaki nötronları absorpluyordu.
Hunter College of the City University of New York’tan Jennifer Shusterman, insanların ciddi anlamda şaşırdığını ve kendi aralarında uzun uzadıya bu konuyu tartıştıklarını belirtti.
Bu yapının özü zirkonyum-88 yani zirkonyumun bir izotopu Zirkonyum tipik olarak 50 nötrona sahip ancak oldukça radyoaktif olan zirkonyum-88 normalden az olarak 58 nötron içeriyor. Bu izotop doğada bulunmuyor.
Zirkonyum-88 bir nükleer reaktörde düşük enerjili nötronlar ile uyarıldığında, kendi nükleusundaki nötronlardan bir tane absorplayarak zirkonyum-89 izotopuna dönüşüyor. Nature Dergisi’nde 7 Ocak tarihinde yer alan rapora göre, bu reaksiyon tahmin edilenden 85000 kat daha büyük bir olasılıkla meydana geliyor.
Bu sonuçlar 70 yıldır ölçülmüş en yüksek nötron absorplama kapasitesini ortaya koyuyor. Sadece xenon-135 izotopunun bundan daha yüksek bir yakalama performansı sergilediği biliniyor. Daha önce incelenen diğer zirkonyum izotopları ise zirkonyum-88’in milyonda birinden ile daha az performans gösteriyorlardı.
Nötron yakalama kabiliyeti olan izotoplar, serbest nötronları yakalayarak nükleer reaktörlerin kontrolünde kullanılabilirler. Bu sayede reaksiyon hızını yavaşlatmak mümkün olabilir. Ancak zirkonyum-88’in kendine bir amaç bulup bulamayacağı henüz bilinmiyor.
Bilim insanları hala neden bazı izotopların diğerlerinden daha yüksek nötron isteği duyduğunu açıklayamıyor. East Lansing’deki Michigan State University’de yer alan Facility for Rare Isotope Beams’de bilim insanları hız kesmeksizin yeni izotopları incelemeye devam ediyorlar. Yani yeni sürprizler yolda olabilir.
Kaynak : sciencenews.org
