Peptidlerin İnsan Saçıyla Etkileşimleri
Peptitler, saç tellerindeki yapısal proteinleri onarmak için tasarlanmış saç bakım ürünlerinde yaygın olarak kullanılır. Bugüne kadar peptitler ve saç proteinleri arasındaki etkileşim mekanizması hakkında çok az şey biliniyordu. Yakın zamanda yapılan bir çalışmada Portekiz’deki Minho Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, düşük moleküler ağırlıklı peptitler (yaklaşık 10 amino asit uzunluğunda) ile saçtan izole edilmiş yapısal proteinler arasındaki etkileşimleri incelediler. Toplamda insanlarda bulunan keratin ve keratin ile ilişkili proteinlerin proteomundan tasarlanan 1000’den fazla peptit üzerinde çalıştılar.
Peptitler, saç tellerinin iç kısmında bulunan yapısal proteinleri hedefler. Saç karmaşık bir yapıdır; korteks olarak bilinen iç çekirdeğini koruyan ince, üst üste binen kütikül hücrelerinden oluşur. Kütikül hücreleri mekanik olarak sağlamdır ve çevresel saldırılara karşı ,katmanlarında bulunan yüksek derecede izodipeptid ve disülfid bağları sayesinde, çok dirençlidir. Lif kütlesinin çoğunu oluşturan korteks, amorf bir protein matrisine (öncelikle keratin ile ilişkili proteinlerden oluşan) gömülü makrofibrillerle (daha yüksek sıralı alfa-keratin protein yapıları) dolu iğ şeklindeki kortikal hücreler içerir. Bir hücre zarı kompleksi, kütikül hücrelerini diğer kütikül hücreleriyle, kortikal hücreleri diğer kortikal hücrelerle ve kütikül ve kortikal hücrelerle birleştirir.
Saçı peptitlerle tedavi etmenin iki zorluğu vardır. Birincisi, peptitin saç korteksine başarılı bir şekilde nüfuz etmesidir. Özellikle hassas, zarar görmemiş saçlarda bu pek kolay olmayabilir. Moleküler boyutun ve polaritenin, bir molekülün lif yapısının iç kısmına erişme kabiliyetini belirlemede büyük bir rol oynadığına dikkat edilmelidir. Ayrıca hasarlı saçlar, hasar görmemiş saçlara göre daha geçirgendir. Büyük olasılıkla hasar görmüş saçların, özellikle de kimyasal işlemlerden geçmiş saçların artan gözenekli yapısından kaynaklanmaktadır. Penetrasyon sağlandıktan sonra ikinci zorluk, peptitlerin fiberin fizikokimyasal özelliklerini nasıl etkilediğini anlamaktır. Aslında birkaç çalışma düşük moleküler ağırlıklı peptitlerin, hasarlı saçın korteksine erişme ve mekanik özelliklerini artırma yeteneğinin olduğunu ortaya koymuştur. Kimyasal veya termo-mekanik işlemlere tabi tutulmuş ve bu durumda yapısal bütünlüğünün tehlikeye girdiği saçlarda mekanik dayanıklılığın iyileştirilmesi oldukça istenen bir durumdur.
Minho Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından yapılan son çalışmada, peptitlerin birbirini nasıl etkilediğine ve endojen saç proteinlerini nasıl güçlendirebileceğine dair mekanik bir anlayışa ışık tutuyor. Araştırmalarında peptitlerin saç proteinleri ile bağlanma etkileşimleri üzerindeki izoelektrik nokta, yük ve amino asit yan zincir işlevselliğinin etkisini incelediler. Bulguları, hidrofobik bağlanma ve disülfid bağlarının, kozmetik peptitler ile saçın yapısal proteinleri arasındaki etkileşimlere aracılık etmede en etkili mekanizmalar olduğunu göstermektedir. Böyle bir bulgu, saçın fizikokimyasal özelliklerini modüle edebilen yeni peptitlerin tasarımı hakkında çok fazla fikir verebilmektedir.
Kaynak: thecosmeticchemist.com
