Dünya Dışı Yaşam: Hidrokarbon İzotopları
Biyolojik proseslerden elde edilen organik moleküller, varoluşu gösteren önemli bir parçadır. Bulunan tüm yaşam formlarının en geneli hidrokarbonlardır. Ancak hidrokarbonlar sadece biyotik kökenden üretilmezler. Organik madde ve mikrop tortularının sıcaklıkla evrimleşmesiyle de elde edilebilirler. Yani, Dünya dışındaki birçok yerde hidrokarbon üretilebilir. Fakat bu, o yerlerde yaşamın olduğunu kanıtlamak için yeterli değildir. Çünkü oradaki hidrokarbonlar abiyotik ya da biyolojik olmayan proseslerden elde edilmiş olabilir. Bu yüzden hidrokarbonun elde edilmesinin biyotik ya da abiyotik olması bilinmelidir, çünkü hidrokarbonun ortaya çıkma biçimi yaşamın nerede olup olmayacağını iyi şekilde gösterebilir. Ancak bunu ayırt etmek, bu zamana kadar oldukça zordu.
Tokyo Teknoloji Enstitüsü’nden Prof. Yuichiro Ueno tarafından yönetilen bir ekip bu durumla ilgilenmeye başladı. Ekip bir makale hazırladı ve organik moleküllerde karbon izotoplarının (13C-13C) miktarını inceleyerek elde edildikleri kaynakları ayırt edilebileceklerini gösterdi. Nature Communicastions’da yayınlanan çalışmadan bahseden Prof. Ueno, “Yalnızca bileşiklerdeki izotopları incelemek gibi hidrokarbonun kaynağını ayırt etmede kullanılan yöntemler mevcut. Ancak bu yöntemler, her zaman bulunmayan bir dizi molekülü gerektirir. Buna karşılık, biz molekül kökeni kaynağını bulmak için molekülde bulunan bilgileri kullanıyoruz” dedi.
Ekip, bu bilgileri kullanmak için etandaki farklı izotopların her birine özgü değişen miktarlarını inceledi. Hem 12C-12C hem 12C-13C hem de 13C-13C atomlarına sahip etan molekülünün izotop miktarlarını incelediler. Buldukları sonuçlara dayanarak, numunedeki etan moleküllerinin 13C-13C miktarını hesapladılar. Doğal gazdaki etan molekülünün 13C-13C izotop miktarını laboratuvarda buldukları değerlerle karşılaştırdılar.
Organik maddenin sıcaklıkla evrimleşmesiyle üretilen doğal gaz etanındaki 13C-13C miktarının, beklenenden nispeten daha yüksek olduğunu buldular. Ekibe göre, bunun nedeni doğal gazı üreten organik moleküllerdeki karbon bağlarıdır. Bu bulgu, düşük 13C-13C miktarını gösteren abiyotik olarak üretilen etan ile tezatlık oluşturuyordu. Ek olarak, mikrobiyal olarak üretilen etanın, termojenik etandan daha yüksek 13C-13C miktarına sahip olduğunu gözlemlediler.
Prof. Ueno, “Bu yeni yaklaşım hem yeryüzünde hem de Dünya dışı ortamlarda organik moleküllerin kökenini tanımlamamıza yardımcı olmaktadır. Termojenik, abiyotik ve mikrobiyal olarak üretilen hidrokarbonlar arasında kolayca ayrım yapabilir. Yöntemin uygunluğunun artması için daha fazla laboratuvarlar çalışması yapılması gerekse de evrenin başka yerlerindeki yaşamı tespit etmeye potansiyel olarak yardımcı olabileceğine inanıyoruz” dedi.
Kaynak : sciencedaily.com
