Opioid’in Yan Etkileri
Fentanilinin fluorlanmış versiyonu sadece iltihabik durumlarda aktiftir, sıçanlarda ise sıkıntılı etkileri ortadan kaldırmaktadır.
Yeni opioid kobay fareleri üzerinde denenmiştir. Yapılan deneyler sonucunda opioidin ağrıları hafiflettiği aneljenik sınıfıyla ilgili yan etkileri (kabızlık, solunum depresyonu, bağımlılık) göstermediği görülmüştür (Science 2017, DOI: 10.1126 / science.aai8636). Bu araştırmayı yöneten anesteziyoloji ve kritik bakım tıbbı profesörü Christoph Stein (Berlin Free University), ‘hastalarımızı uzun periyotlatla opioidlerle tedavi ettiğimizde büyük sorunlar oluşabiliyor.’ demiştir.
25 yıldan daha uzun süredir Stein’in grubu, beyin ve omurilik dışındaki nöronlarda opioid reseptörlerini incelemektedirler. Yapılan araştırmalara göre; bu reseptörler yaralanma ve iltihaplanma bölgelerinde daha aktif hale gelmektedir. Stein, bu tür hücrelerde pH’ın daha düşü olduğu ve bu nedenle fazla protonların yüzmekte olduğunu görmüştür. Bu nedenle fazladan opioidlerin bağlanma davranışının hesaplanabilmesi için Marcus Weber (Zuse Enstitüsü Berlin) ile takım oluşturmuştur. pH’ın düşüklüğünün, opioidlerin bağlanmasına büyük ölçüde katkıda bulunduğunu buldular.
Stein’e ‘Birçok yan etkinin ortaya çıktığı yerde, sadece beyinde –normal bir ortamda değil- iltihaplı bir ortamda işlev gören bileşik yapabilir misiniz?’ diye sorduk. Stein ise şu şekilde cevapladı: ‘NFEPP olarak adlandırılan fentanilin flüorinleşmiş bir versiyonuna yerleştirdik. Bir florin atomunun eklenmesi elektron yoğunluğunu bileşiğin üçüncül amininden alır; bu, bileşik aktif olması için protonlanmalıdır. NFEPP’nin pKa değeri 6.8’dir, bu nedenle sadece düşük pH’lı, yaralı veya iltihaplı doku ortamında protonlanır. Ancak beyinde NFEPP protonsuz değildir ve bu nedenle aktif değildir.’
Stanford Üniversitesi’ndeki ağrının moleküler mekanizmalarını ve opioidlerini araştıran Grégory Scherrer, NFEPP’nin etki mekanizmasını merak etmiştir. Stein’in ekibi, bileşiğin ağırlıklı olarak ağrı nöronlarında yaralanma yerinde bulunan, opioid reseptörlerine etki ettiğine dair kanıtlar bulduklarını belirtmişlerdir. Fakat NFEPP’nin bu ağrı nöronlarının işlevini nasıl değiştirdiğini göstermemektedir. ‘Beyne sinyal gönderen hücreleri azaltabilir mi? Eğer öyleyse hangi iyon kanalları devreye giriyor?’ diye sorular soruldu.
Kaynak : acs.org
