Bakteriler, Mavi Kot Pantolonu Çevreci Yapıyor!

Fotoğraf : Biyo-indikan etkili, indirgeyici içermeyen pamuklu tekstil boyası olarak kullanılabilir. (a) Üst satır, Saf indikan β-glukosidaz (BGL) içermeyen; saf indikan β-glukosidaz içeren; Biyo-indikan β-glukosidaz içeren. Alt satır, indigo, indirgenmemiş; indigo, sodtum ditiyonat ile ingirgenmiş. Bütün renk örnekleri beyaz pamuklu kot üzerinde boyanmıştır. Ölçek, 1 cm.  (b) Şal (%100 beyaz pamuk şile bezi kumaşı) indikan ile boyanmış.  Bütün örnekler sayısız, güçlü yıkamalardan sonra fotoğraflanmıştır. Ölçek, 5 cm.

Dar, İspanyol paça, dizleri yırtık olabilir. Kotlar bugünlerde farklı stil ve renklerde modalar fakat bir çeşit daima dünyanın favori kıyafeiyle eş anlamlı olacaktır: indigo mavi

Dünyada görülen doyumsuz mavi kot talebini karşılamak için, her yıl 45.000 tondan fazla indigo boyası üretiliyor ve çevrecilerin söylemlerine göre bu atıkların büyük bir kısmı nehir ve derelere gidiyor.

Pazartesi günü, bilim insanları istenen rengi veren daha çevreci bir method geliştirdiklerini duyurdular: Laboratuvar ortamında büyüyen bakteri kullanımı

Araştırmacılar, Nature Chemical Biology dergisinde ‘’Ticari olarak henüz uygulanabilir olmasa da, bu teknik, tarihsel ancak sürdürülemez indigo boyama sürecinde çok gerekli bir güncelleme vaad ediyor.’’ diye yazdı.

‘’Boyaya olan talep eskisinden daha da fazla, bu da ekolojik sonuçları sürdürülemez yapıyor.’’ diye uyardılar.

Aslında bitkilerden elde edilen indigo, 6000 yıllık geçmişteki tekstil boyası delilleriyle en eski boyalardan biridir.

Canlı renkli ve uzun ömürlü olduğu için değer verildi  ve 1990’lı yılların başında insanlar sentetik indigo yapmaya başlayana kadar önemli bir endüstri bitkisiydi.

Indigo kristalleri, kot pantolon liflerine kolayca yapışır ve çamaşır deterjanlarına karşı dirençlidir, ancak istenilen yıpranmış görünüm elde etmek için aşınma ve yıpranma ile hafifçe sıyrılır.

Çalışma yapanlar, her yıl dört milyar kot giysisi üretiliyor, en çok da indigo boyalılar açıklamasında bulundular ve önemli sürdürülebilirlik problemleri konusunda uyardılar.

Birinci tehlike: indigo boya üretiminin formaldehit ve hidrojen siyanat gibi zehirli kimyasalların kullanımını gerektirmesi

Daha fazlası ise sentezlenmiş indigo suda çözünmez, bunun anlamı da boyamaya uygun olması için kimysalların gerekli olduğudur.

Şu An Uygulanabilir Değil

Kimyasallardan biri sodyum ditiyonit, ekipmanlarda ve boya fabrikasındaki borularda ve atık su arıtım tesislerinde  korozyona sebep olabilecek sülfat ve sülfite ayrışır.

Araştırma ekibi, “Birçok boya fabrikası, atık su arıtımının ilave maliyetinden, harcanmış boya malzemelerini olumsuz ekolojik etki yapacakları nehirlere boşaltarak kaçıyorlar.” dedi.

Bu yeni method Japon bitkisi olan Persicaria tinctoria’ya benzemektedir.

Kaliforniya Üniversitesi biyomühendislik bölümününden çalışmanın ortak yazarı John Dueber, “Bitki yerine, bağırsağımızda bulunan bir bakteri olan Escherichia coli‘nin ortak bir laboratuvar suşunu indigo boyası üretimi için bir kimyasal fabrika olarak tasarladık” dedi.

Bitki gibi bakteri de, çözünmeyen ve boya olarak kullanılamayan indoxyl adında bileşik üretir. Şeker molekülü eklenerek indoxyl indigo öncüsü indikana dönüştürülür.

İndikan saklanabilir ve boyama sırasında enzim eklenerek direkt olarak indigoya dönüştürülebilir

Dueber laboratuvarın prosesi ticari olarak uygulanabilir yapmak için çalıştığını söyledi.

Şimdiye kadar, bir kot pantolona renk vermek için beş gram indigo üretimi ‘’birkaç litre bakteri’’ gerektiriyor ve bu daha pahalı olacaktır dedi.

Kaynak : phys.org