Balda Bulunan Mucizevi Şeker
Fotoğraf: Tetragonula carbonaria arıları, Tim Heard.
Queensland ve Putra Malaysia Üniversitelerinde yapılan yeni bir araştırmaya göre trehaloz adı verilen alışılmadık bir biyoaktif disakkarit; Malezya, Avustralya ve Brezilya ballarının önemli bir bileşenidir.
Meliponini adı verilen iğnesiz arılar, tropikal ve subtropikal bölgelerde yaşayan, yaklaşık 500 arı türünü içinde barındıran büyük bir arı grubudur.
Apis mellifera gibi daha yaygın olarak tanınan bal arıları gibi iğnesiz arılar da tek bir kraliçe ve işçilerden oluşan kalıcı kolonilerde yaşar, kolonilerindeki larvaları beslemek için polen ve nektar toplar ve kovanda bal depolarlar.
İğnesiz arıların ürettiği bal; Meliponini balı, saksı balı, Avustralya’da şeker torbası balı ve Malezya’da Kelulut balı gibi çeşitli isimlerle de bilinir.
Bu bal, antidiyabetik ve antioksidan aktiviteleri sebebiyle sahip olduğu terapötik özellik sayesinde uzun yıllardır yerliler tarafından geleneksel tıpta kullanılmıştır.
Queensland Üniversitesinden organik kimyager Dr. Mary Fletcher, “İğnesiz arı yetiştiriciliği, bu arıların tozlayıcı rolleri ve eşsiz balları nedeniyle Avustralya’da popülerlik kazanıyor.” dedi.
“İğnesiz arı balı, sağlık açısından faydalarının yanı sıra tadı nedeniyle de değerlidir ve şeflerden yüksek talep görmektedir.”
Araştırmacılar, Avustralya’daki Tetragonula carbonaria ve Tetragonula hockingsi, Malezya’daki Geniotrigona thoracica ve Heterotrigona itama, Brezilya’daki Tetragonisca angustula arılarının ballarını test ettiler.
Araştırmacılar, test ettikleri ballardaki şekerin önceden düşünüldüğü gibi %85 oranında maltoz olmadığını, trehaloz oranın çok daha yüksek olduğunu keşfettiler.
Dr. Fletcher, “Trehaloz, glisemik indeksi (GI) düşük olan nadir bir şekerdir ve başka hiçbir gıdada ana bileşen olarak bulunmaz.” dedi.
“Geleneksel tıpta, iğnesiz arı balının diyabet için iyi olduğu düşünülüyordu ve şimdi nedenini biliyoruz: daha düşük bir glisemik indekse sahip olmak, şekerin emilimi ve kan dolaşımına karışımının daha uzun sürmesi anlamına gelir, bu nedenle glikozda diğer şekerlerin sebep olduğu gibi ani bir artış olmaz.”
“İlginç bir şekilde, trehaloz aynı zamanda akaryojeniktir. Bu, diş çürümesine neden olmadığı anlamına gelir.”
Bilimsel bulgular, iğnesiz arı balı pazarını güçlendirme ve yeni fırsatlar yaratma potansiyeli taşıyor.
Dr. Fletcher, “Uzun süredir enzimler ve bakterilerle sentetik olarak trehaloz üretmenin yolları aranıyordu ancak araştırmamız, aynı sağlık yararlarını elde etmek için doğal iğnesiz arı balı tüketilebileceğini gösteriyor.” dedi.
Araştırma sonuçları, Scientific Reports dergisinde yayınlandı.
