Eksozomların Spesifik Olarak Tanımlanabildiği Yeni Bir Teknik
Fotoğraf: Kanser hücresinin bölünme anı. Kaynak: Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH)
Prognoz ve hastalıkta erken teşhis için teşhis belirteçlerine yönelik artan bir talep mevcuttur. Eksozomlar, kanser gelişimi ve nörodejeneratif hastalıklar için potansiyel biyolojik belirteçlerdir lâkin belirli bir eksozomun hangi dokudan geldiğini belirlemek zordur. Uppsala Üniversitesi araştırmacıları ve Vesicode AB şirketi, çok sayıda eksozumun spesifik olarak yüzey protein haritalarını çıkaracak bir metot geliştirerek bu soruna çözüm bulmuşlardır.
Eksozomlar vücuttaki bütün hücrelerden salgılanır. Hücreler arası iletişim biçimi olarak protein ve nükleik asit taşımasında görevlidirler. Ayrıca eksozomlar tümör gelişimi ve metastazda olduğu kadar nörodejeneratif hastalıkların erken teşhisi için dolaşımdaki biyolojik belirteçleri de temsil ederler.
Eksozomları farklı dokulardaki hastalıkların biyolojik belirteçleri olarak kullanmak için onları yüzey proteinlerine göre ayırmak hayati önem taşımaktadır. Uppsala Üniversitesi, Vesicode AB ve ortak çalışan araştırmacılar, çok sayıda eksozumun yüzey protein haritalarını çıkaracak bir metot geliştirmeyi başarmışlardır.
Yeni bir teknik olan yakınlığa bağlı barkotlama tekniği (PBA) kullanılarak, antikor-DNA konjugeleri ve yeni nesil sekanslama (NGS) ile eksozomların yüzey proteinlerinin belirlenmesi sağlanmaktadır. Bu teknik, yuvarlanan daire amplifikasyonu (RCA) ile çoğaltılmış mikrometre boyutlarında, eşsiz biçimde tek zincirli DNA toplulukları ile işaretlenmiş, her bir eksozom üzerindeki proteinleri tanımlamayı sağlar.
PBA teknolojisinin mucidi, araştırmacı ve Vesicode AB şirketinin kurucusu olan Di Wu “Bu teknoloji sadece eksozomlar üzerine çalışan araştırmacılar için değil aynı zamanda çok yönlü biyolojik belirteç keşifleri için de faydalıdır. PBA teknolojisini daha da geliştirecek ve geçerli bir teknik hâline getirerek bu yılın başlarında araştırmacılara servis sunacağız. İnanıyoruz ki, spesifik eksozom analizi, biyolojik belirteçlerin bu heyecan verici alanında tüm potansiyeline ulaşabilir,” demiştir.
Uppsala Üniversitesi’ndeki Moleküler Araçlar takımının liderlerinden biri olan Masood Kamali-Moghaddam, “Bu yeni teknoloji, hastalıklarda biyolojik belirteçlerin kullanımı için geniş ölçekli bir görüntülemeyi ve eksozomları spesifik olarak hassas biçimde belirlemeyi mümkün kılmaktadır,” demiştir.
Araştırma Nature Communications dergisinde yayımlanmıştır.
Makaleyi görüntülemek için “PBA Teknolojisi Kullanılarak Tek bir Eksozom Üzerindeki Yüzey Proteinlerini Belirlemek” buraya tıklayın.
Kaynak: phys.org
