Kan Testi Sonuçlarına Göre Radyasyona Maruz Kalma Süresi Belirlenebiliyor
Kobay maymunlarda denenen bir çalışmaya göre, RNA’ ya bağlı ölçülen kan testleri nükleik patlamanın yol açtığı felaketlerin kurbanlarına yardım edebilecek.
2011 yılında Japonya-Fukushima’ da yaşanan nükleik felaketten sonra, radyasyona maruz kalma ölçütünü ölçmeye ve azaltmaya yardım edebilecek çalışmaların hız kazandığı görülmüştür. Bu çalışmalar tedavi edici niteliktedir. Mevcut testler de hızlı ve doğru sonuçlar verir fakat sofistik laboratuvarlara, pahalı makinalara ve çok titiz bir çalışmaya bağlıdır. Dana-Farber Kanser Enstitüsü radyasyon bölümü onkoloğu Dipanjan Chowdhury “ Gerekli durumda fazla miktarda radyasyon ilacımız mevcut değil, gerekli bir durumda bu ilaçları kimin alması gerektiğine nasıl karar vereceğiz?” diye bir soru yöneltiyor.
Bu sorunun cevabını Chowdhury ve meslektaşları basit tahliller deneyerek vermeyi denediler, fakat daha fazla uzman ve ekipman gerektiği kanısına vardılar. Yaptıkları testler ve yöntemleri Bilimse Çeviri Dergisi’nde Mart ayında yayınlanmıştır ve bu makalede kanda tahlil ettikleri molekül seviyelerinin radyasyona maruz kalma seviye sonuçları gösterilmiştir. Bu seviyelerin ölçüsünü kanda ve vücuttaki diğer sıvılarda bulunan mikroRNA’daki moleküller belirlemiştir.
Daha önceden yapılan çalışmalara bakıldığında benzer çalışmalar dikkat çekiyor. Araştırmacılar daha önceki denemelerinde belirlenen radyasyona maruz kalma seviyesinin arttığını ya da azaldığını, yani sabit bir seviyede tutamadıklarını belirtmişlerdir. Bu istenmeyen bir durumdur. Bu denemeler yine kobay fareler üzerinde denenmiştir.
Daha sonra, Chowdhury’nun takım arkadaşları kobay maymun kan moleküllerinde radyasyon etkisine maruz kalan hücreleri ele almışlardır. Fakat belirledikleri bu hücrelerde bulunan mikroRNA lar belirsiz hareket etmişlerdir. Toplamda 7 çeşit mikroRNA ile çalışmışlardır.
Kobay maymunlara, Fukushima felaketinde maruz kalınan radyasyon miktarı kadar radyasyon dalgası verilmiştir. Bu seviyelere ölümcül boyutlarda denilebilir. (Maymunların 5.8-6.5 veya 7.2 gri vücut hücresine) Belirlenen mikroRNA lardan üç tanesi (miRNA-133b, miR-215 ve miR-375) uygulanan radyasyon miktarının ölümcül olup olmadığı gösteren RNA molekülleridir.
Tahlillerdeki ölçüm, polimeraz zincir reaksiyonu(PCR) tekniği kullanılarak 24 saat içinde ölçülebilir. Fakat Chowdhury, geliştirdikleri ve yaygınlaştırmak istedikleri bu test tekniğinin daha ucuz olması gerektiğini dile getirdi.
Chowdhury hızlı bir teşhis kiti yaratmak için öncü olabilecek firmalarla görüştü. Daha sonra denenen bu kit üzerine, Chowdhury “ İnsanlarda da farelerde de bu kit denedik fakat farelerde kite bağlı primatlara kaplanmayan çok moleküle rastladık.” Diye belirtti.
Kaynak : scientificamerican.com
