Kasimir Fajans
27 Mayıs 1887 Varşova, Polonya doğumludur. Bir tüccar olan Herman Fajans’ın oğludur. Kasimir Fajans Varşova’daki liseden mezun oldu (1904) ve daha sonra Polonya’yı Leipzig’deki üniversitelerde (lisans derecesi, 1907) ve Heidelberg’de (doktora, 1909) çalışmak üzere bıraktı. Daha sonra Zürih’te bir yıl araştırma, ardından Manchester Üniversitesi’ndeki Ernest Rutherford laboratuvarında ikinci bir araştırma yılı olarak devam etti (1910-1911). 1910 yılında Fajans, doktor olan Salomea Kaplan ile evlendi. İki oğlu vardır. Edgar ve Stefan.
Rutherford ve laboratuvarı, radyoaktiflikte en iyi araştırmacıların bazılarının dikkatini çekti. Konu, fizik ve kimya arasındaki çizgiyi çizdiği için, genellikle orada en az bir radyokimyacı bulunacaktı. Fajans’ın radyoaktiviteye olan ilgisi 1909’da Philipp Lenard tarafından ateşlendi. Bu, Fajans’ın Georg Bredig’in doktora tezi için sürdürdüğü stereokimyasal katalizördeki fiziksel-organik konudan çok uzaktı. Yıl boyunca Zürih’teki Richard Willstätter ile birlikte Fajans, karbon bileşiklerinin bağlayıcı güçleri ile ilgilenmeye başlamıştı. Fakat aynı zamanda organik kimyadan çok fizikte, özellikle radyoaktiflikte daha çok ilgilendiğine ikna oldu. Albert Einstein’ın katıldığı dersler de onu etkilemişti. Rutherford’un Manchester’a gelme isteğine verdiği olumlu yanıt, kariyerinde büyük bir yeniden yönlendirmeye yol açtı.
Fajans İngiltere’de iken, radyum bozunum serisinin radyum C’de dallandığını keşfetti. Bu kavram o zaman evrensel olarak kabul görmeyen bir kavramdı. Ayrıca, Henry Moseley ile birlikte, toryum A’nın (0.14 saniye) ve aktinyum A’nın (0.002 saniye) kısa yarı ömürlerini belirlemede işbirliği yapmıştır. Bununla birlikte, en önemlisi, James Chadwick gibi meslektaşların yarattığı heyecan verici ortamdı. Hans Geiger, C.G. Darwin ve diğerleri ve radyoaktivitenin çözümlenmemiş sorunlarına ilişkin araştırmanın durumunu öğrenme fırsatı buldular.
Fajans’ın organik kimyadan ayrılmasının nedenlerinden biri, güçlü teorik eğilimlerini karşılayamayan ampirik yaklaşımdı. Radyoaktivitede benzer şekilde, periyodik tablo elemanlarının sadece bir düzine kutuya sığması anlamına gelen, otuz radyoelement bozukluğunu da varlığını sürdürmeye yetecek kadar kararlı buldu.
Fajans Karlsruhe’deki Technische Hochschule’deki radyoaktivite çalışmalarına 1911’de asistanı ile 1913’te de fizikokimya için görev yapmaya devam ettiler. Üç bilinen radyoaktif bozunma serisinin rasyonalizasyonunun anahtarı, kısa yarı ömürleri gibi. Fajans, kimyasal ve özellikle elektrokimyasal verileri kullanarak, Şubat 1913’te grup yerinden olma yasalarını ilan etmesini sağlayan bazı önemli bilgiler edindiler: alfa parçacık emisyonu, beta partikül emisyonu gibi.
Rusherford ve Frederick Soddy’nin on yıl önce radyoaktivite fenomeninin açıklanmasıyla birlikte, bu teori üzerinde çalışmak için yalnız değildi, bu da bilimin temel taşı oldu. Soddy, György Hevesy ve Alexander Russell gibi diğer yetenekli radyokimyacılar da bir çözüm bulmaya çalışıyorlardı. Gerçekten de, aslında, Fajans’ın kağıdını basılı olarak gördükten sonra ve doğru sonuçların çizilmesi için gerekli kimyasal kanıt olmadan, aynı teoriyi yayınladılar. Bu belirginliğe ve Fajans’ın sıkıntılarına rağmen, Soddy, İngilizce konuşulan dünyada farklı radyoaktif özelliklere sahip ancak aynı kimyasal özelliklerde, tek bir kutuya sığan cisimler için “izotoplar” terimini kullandı. Periyodik tablo, Fajans’ın tercih ettiği “pleiades!”.
Ruthherford, Fajans’ın hayal kırıklığını gidermek için kendisine fikrin değil, en önemli ispatının kendisinin olduğunu kanıtladı. Öğrencisi Oswald Göhring ile birlikte Fajans, teorinin öngördüğü 91 elementinin ilk izotopunu araştırdı ve yakın zamanda buldu. (Bu başlangıçta brevium olarak adlandırılan uranyum X2 idi, ancak 1918’de Otto Hahn ve Lise Meitner ve bağımsız olarak Soddy ve John Cranston en uzun canlı izotopu bulduklarında protaktinyum haline geçtiler.)
Başka bir öğrenci olan Max Lembert, atom ağırlıklı tayinlerde dünyanın önde gelen uzmanı Theodore W. Richards ile birlikte çalışmak üzere Harvard’a gönderildi. Bu ikisi, uranyum bozunma serisinin sonunda inaktif kurşun ağırlığının doğal kurşununkinden farklı olduğunu buldu ve deney hatasından daha fazla izin verdi. Richards, kariyerini elemanların sabitliği konseptine yerleştirmişti; Yazdığı kağıt, aynı elementteki türlerin farklı ağırlıklara sahip olabileceği konusunda şaşkınlık ifade etti. Radyoelement’lerin “normal” kimyaya uyma biçimine bir açıklama getirerek, Fajans neredeyse tüm radyokimyasal problemleri çözen anahtarı sağladı. Sonuç, radyokimya biliminin ortadan kalkmasıydı. İzleyici teknikleri gibi uygulamalar daha sonra araştırıldı ancak temel bilimler konusunda az soru vardı. Nükleer kimya denildiğinde, 1930’larda tarlayı diriltmek için yapay radyoaktivite keşfedildi.
Willstätter Münih’e taşınmış ve 1917’de Fajans’ı doçent olarak davet etmiş ve fiziksel kimyada öğretim ve araştırma başlatmıştır. Fajans, 1925’de tam profesör ve Rockefeller Vakfı’nın fonlarıyla inşa edilen 1932’deki Yeni Fiziksel Kimya Enstitüsü direktörü oldu. Karlsruhe’de ağırlıksız radyoelektrik miktarlarının kimliği ve miktarı üzerine yapılan araştırmalar, Fajans-Paneth-Hahn çöktürme ve adsorpsiyon kurallarına yol açtı. Bunlar, Fajans’ın adsorpsiyon göstergelerinin hayati bir bileşeni olduğu, kantitatif analizlere güçlü yeni araçlar verdi. Bu çalışma, fenomenlerin baskın bir unsuru olduğu ispatlanan elektrik yüklerinin kimyasal bağlanma sorununa bir kez daha Fajans’ın dikkatini çekmiştir.
İnorganik kimya alanında, sonraları Fajans kuralı olarak bilinecek olan, kovalent ve iyonik bağların oluşmasındaki kuralları ortaya koyan formülü geliştirdi.
1913`te Frederick Soddy`den bağımsız fakat eş zamanlı olarak, izotoplar teorisini geliştirdi ve bu teoriyi Uranyum-238 in radyoaktif bozunumunu açıklamada kullandı. Yine aynı yıl, Otto H. Göhring ile birlikte Protaktinyum elementini tanımlamıştır.
Radyoaktivite`yi kullanarak minerallerin yaşını hesaplama yöntemlerini geliştirdi.
Bilime olan tüm bu katkılarından sonra 18 Mart 1975 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde hayata gözlerini kapattı.
