Kök Hücre ve Sinirler; Doku Yenilemesi ve Kanser Gelişiminde Birbirini Etkiler
Fotoğraf : Kanser hücreleri (yeşil),sinir hücreleri (kırmızı) ile donatılmıştır. Hücre çekirdiği (mavi ). Görüntü Zürih Üniversitesi Oral Biyoloji Enstitüsü’nde oluşturulmuştur.
Kök hücreler belirli türdeki spesifik dokulardan oluşabilir ve giderek artan klinik çalışmalarda kemik veya kıkırdak yerine kullanılabilir. Bununla birlikte, kök hücreler kanserli dokularda da bulunur ve kanser ilerlemesi ve metastazında rol oynar. Sinir hücreleri ; kök hücrelerini de kapsayan fizyolojik düzenleme ve yenileyici işlemler için temel rol oynar. Bununla birlikte yenilenen dokular ve kanserde; kök hücreler ve nöronlar arasındaki etkileşimle ilgili az şey bilinir.
Doku Yenilenmesinde Kök Hücre Türlerini Karşılaştırma
Zürih Üniversitesi Oral Biyoloji Enstitüsü’nde profesör olan Thimios Mitsiadis liderliğindeki bir araştırmacı ekip, kök hücrelerin doku yenilenmesinde ve kanser ilerlemesinde nöronal büyümeyi nasıl teşvik ettiğini açıklayan iki çalışma yayınladı. İlk çalışmada iki farklı insan kök hücre popülasyonunda ( diş pulpa kök hücreleri ve kemik iliği kök hücreleri ) nöron etkileşimlerini karşılaştırdılar. Her ikisi de kemik , kıkırdak ve yağ hücreleri gibi farklı hücre tiplerine farklılaşabilir. Ayrıca insan kemik iliği kök hücreleri iskelet kemiklerinden izole edilir. Çıkarılan dişler, gelecek vaat edici bir alternatif olan dental pulpa kök hücrelerinin kaynağıdır.
Diş Kök Hücreleri Yüksek Derecede Sinirle Donatılmıştır
Araştırmacılar, insan organlarının ve dokularının temel işlevlerini taklit eden küçük üç boyutlu cihazlara dayanan “organ on a chip ” teknolojisini kullanarak, her iki kök hücre türünün nöronal büyümeyi teşvik ettiğini gösterdi. Bununla birlikte dental pulpa kök hücreleri, kemik iliği kök hücrelerine kıyasla daha iyi sonuçlar vermiştir: Uzun nöronları uyardıklarını , yoğun nöron ağları oluşturup sinirlerle yakın temas kurduklarını gördüler.
“Diş kök hücreleri, nöronların büyümesi ve çekimi için temel olan spesifik moleküller üretir. Bu nedenle kök hücreler bol miktarda sinirle donatılır . ”diyor Mitsiadis. Bu genişletilmiş ağların oluşumu ve çok sayıda temasın kurulması, diş kök hücrelerinin yüz sinirleriyle fonksiyonel bağlantılar oluşturduğunu düşündürmektedir. Araştırma lideri Pierfrancesco Pagella : “Bu nedenle bu hücreler fonksiyonel, düzgün şekilde sinirle donatılmuş yüz dokularının yenilenmesi için çekici bir seçim olabilir.” dedi.
Kanser Kök Hücreleri Nöronları da İyileştirebilir
İkinci çalışmada araştırmacılar, agresif bir ağız tümörü olan ameloblastomda bulunan sinir ve kanser kök hücreleri arasındaki etkileşimi incelediler. İlk olarak, ameloblastomaların kök hücre özelliklerine sahip olduklarını ve yüz nöronları tarafından sinirle donatıldığını gösterdiler. Ameloblastom hücreleri izole edildiğinde ve “organ on a chip ” cihazlarına yerleştirildiğinde, sadece kök hücre özelliklerini korumakla kalmadılar aynı zamanda sinirleri çekip onlarla temas kurdular.
Pagella, “Sinirlerin kanser kök hücrelerinin hayatta kalması ve işlevi için temel olduğu anlaşılıyor” diye açıklıyor. Mitsiadis : “Bu sonuçlar nöronlar ve kanser kök hücreleri arasındaki iletişimi değiştiren ilaçlar kullanarak kanser tedavisi için yeni olanaklar yaratıyor. Bunun kansere karşı etkili tedavilere doğru beklenmedik yollar açmasını umuyoruz. Gelişmiş moleküler ve görüntüleme araçlarının “ organ on a chip ” teknolojisinin kombinasyonu, nöronların gizli işlevlerini ve bunların sağlıklı ve patolojik koşullarda çeşitli kök hücre tipleri ile etkileşimlerini ortaya çıkarmak için heyecan verici bir fırsat sunuyor.” diyor.
Kaynak : neurosciencenews.com/
