Koronavirüs Replikasyonunu Engelleyebilecek Madde Keşfedildi
Bonn Üniversitesi’ndeki eczacılardan oluşan bir araştırma ekibi, SARS-CoV-2 koronavirüsünün replikasyonunu engelleyebilecek iki aktif madde ailesi keşfetti. İlaç adayları, virüsün ana proteaz adı verilen anahtar enzimini kapatacak. Çalışmalar laboratuvar deneylerine dayanmaktadır. Terapötik ilaçlar olarak daha fazla gelişmeleri için hala kapsamlı klinik çalışmalar gereklidir. Laboratuvarda yapılan çalışmaların sonuçları Angewandte Chemie dergisinde yayınlandı.
SARS-CoV-2 koronavirüsünün çoğalması için ana proteaza anahtar bir enzim olarak dayanır. Virüs ilk önce genemonu RNA’dan büyük bir protein zincirine çevirir. Viral ana proteaz daha sonra bu protein zincirini yeni virüs parçacıklarının oluştuğu daha küçük parçalara ayırır. Bonn Üniversitesi İlaç Enstitüsü’nde “Yaşam ve Sağlık” üyesi olan Prof. Dr. Christa E. Müller, “Ana proteaz, koronavirüs ilaç araştırmaları için son derece umut verici bir başlangıç noktasıdır. Bu enzim bloke edilirse, vücudun hücrelerinde viral replikasyon durdurulur” dedi.
Farmasötik kimyagerler, ana proteazın yapısına ve önemli virüs çoğaltıcı enzimin çalıştığı mekanizmaya dayanan çok sayıda potansiyel inhibitör tasarladılar. Bonn Üniversitesi İlaç Enstitüsü’nde bu tür inhibitörler üzerine bağımsız bir araştırma grubuna başkanlık eden Prof. Dr. Michael Gütschow, “Uygun bir inhibitör, aktif bölgesini engelleyebilmek için ana proteaza yeterince sıkı bir şekilde bağlanmalıdır” dedi.
Fotoğraf: COVİD-19’a neden olan SARS-CoV-2 (sarı renkli olanlar) ile yoğun olarak enfekte olmuş ölmekte olan bir hücrenin (mavi renkli olanlar) renkli tarama sonucu elektron mikro grafiği. Kredi: NIAID Entegre Araştırma Tesisi, Fort Detrick, Maryland.
Floresan Test Sistemi
Deneysel aşama başladı. Araştırmacılar, yüksek verimli tarama için yeni bir test sistemi geliştirdiler. Ana proteaza bir haberci molekülünün bağlandığı bir substrat sundular. Proteaz katalitik olarak parçaladığında, ürünün floresansı ölçülebilirdi. Bununla birlikte, eşzamanlı olarak uygulanan bir inhibitör proteazın aktivitesini başarıyla engellediyse, floresan yoktu. Gütschow, “Test bileşiklerinin çoğu için hiçbir enzim inhibisyonu gözlemlemedik. Fakat, kapsamlı testlerimizde nadir durumlarda floresan bastırıldı, bunlar viral proteaz inhibitörleri arayışımızda umduğumuz isabetlerdi” dedi.
Katalitik Merkezde Yapışkan Özellikler
Araştırmacıların verimi yüksek tarama sonucunda, özellikle umut veren iki ilaç sınıfı gözlemlendi. Her iki sınıfın özelleştirilmiş bileşikleri yine sentezlendi. Sentezleme sonucunda, sakız gibi ana proteaza yapıştıkları ve ana proteazın virüs replikasyonunun hazırlanmasını önleyen önemli katalitik merkezi bloke ettiği gözlemlendi. Müller, “Bazı bileşiklerin başka bir etkisi bile var”, dedi. Ayrıca virüsün vücut hücrelerine girmesine yardımcı olan bir insan enzimini de inhibe edeceğini söyledi.
Katılımcılar bu çalışmaya çok farklı bir deneyim kattılar. Gütschow, “Büyük bir iş birliği sayesinde uygun ilaç adaylarını tasarlayabildik, sentezledik ve biyokimyasal olarak karakterize edebildik” dedi. Müller “En iyi bileşikler ilaç geliştirmek için umut verici kurşun yapılarını temsil ediyor” dedi. Bununla birlikte kapsamlı klinik çalışmalar, bu ilaç adayların insanlarda SARS-CoV-2 replikasyonunu inhibe ettiğini henüz kanıtlamamıştır.
Kaynak: phys.org
