Kurşunlu Benzin Dünya Çapında Aşamalı Olarak Kullanımdan Kaldırılacak
Kurşunlu benzin, bulunuşundan neredeyse tam yüz yıl sonra artık dünyanın hiçbir yerinde yasal olarak satılamaz.
Cezayir, geçtiğimiz Temmuz ayında kurşunlu benzin satışını durduran son ülke oldu. BM çevre programı, yetkili müdür Inger Andersen’in “küresel sağlık ve çevremiz için büyük bir dönüm noktası” olarak nitelendirdiği “kurşunlu benzin devrinin” bitişini ilan etti.
1921 yılında Ohio, Dayton’da ABD’li bir otomobil üreticisi olan General Motors için çalışan ve kimyagerlerden oluşan bir ekip, benzine az miktarda tetraetil kurşun ilavesinin motorun performansını iyileştirebileceğini gösterdi. Kurşunlu benzin hızlı bir şekilde ticarileştirildi ve 1970’lerde dünyanın hemen hemen her bölgesinde kullanılan benzinler katkı maddesi içeriyordu.
Ancak, kurşunlu benzinin bir dizi sağlık sorunuyla ilişkili olduğu, kalp hastalığı ile kansere neden olduğu ve çocuklarda bilişsel gelişime zarar verdiği kısa sürede anlaşıldı. 20. yüzyılın sonlarında yüksek gelirli ülkelerin çoğu çeşitli yasaklar getirdi. Ancak, milenyumun başında düşük ve orta gelirli çoğu ülkede kurşunlu yakıt yaygın olarak satıldı.
BM, 2002 yılında kurşunlu benzinin kullanımını dünya çapında ortadan kaldırmak için bir kampanya başlattı ve sonunda Cezayir’in yasağının Temmuz ayında yürürlüğe girmesiyle hedefine ulaştı. BM, dünya çapındaki kurşunlu benzin yasağının “yılda 1.2 milyondan fazla meydana gelen erken ölümleri önlediğini, çocukların IQ seviyelerini artırdığını, küresel ekonomi için 2.45 trilyon dolar tasarruf sağladığını ve suç oranlarını azalttığını” tahmin ediyor.
Yasağa rağmen, kurşun kirliliği önümüzdeki yıllarda da olası bir çevre sorunu olmaya devam edecek. Son araştırmalar, Londra’daki havada bulunan kurşunun neredeyse yarısının, birkaç yıl önce otomobillerde kullanılan kurşunlu benzinden geldiğini göstermiştir. 1999 yılında Birleşik Krallık’ta kurşunlu benzinin yasaklanmasına rağmen, sokaklarda kurşun içeren toz kalmıştır ve havada doğal olarak beklenenden 50 kat daha fazla kurşun mevcuttur.
Andersen, dünyanın kurşunlu benzinden kurtarılmasına yönelik başarılı kampanyanın, araçların çevresel etkilerini azaltmaya yönelik yeni çabalara ilham vermesini umuyor. “BM destekli hükümetlerin, işletmelerin ve sivil toplum ittifakının dünyayı bu zehirli yakıttan başarıyla kurtarabilmesi, çok taraflılığın dünyayı sürdürülebilirliğe ve daha temiz, daha yeşil bir geleceğe taşıma gücünün kanıtıdır” dedi. “Artık daha temiz yakıtlara sahip olduğumuzdan ve aynı zamanda küresel olarak daha temiz araç standartlarını benimsediğimizden emin olmak için bu muazzam başarıdan ilham almaya çağırıyoruz. Daha temiz yakıtların ve araçların kombinasyonu, emisyonları %80’den fazla azaltabilir.”
Kaynak: chemistryworld.com
