Renklerin Tadı Alınabilir mi? Hipnoz ile Uyarılan Sineztez
Fotoğraf: Renklendirilmiş harfler. Bazı insanlar sineztezi ile hafleri ve sayıları spesifik renklerine göre algıladılar.
Hipnoz, bazı bireylerin beyne bilgi işleme sürecini değiştirebilir. İsveç’teki Skövde Üniversitesi’nden ve Finlandiya’daki Turku Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından yeni bir fenomen tespit edildi. Bu kişiler, hipnozu sinestezinin işlevsel bir analoğunu başlatmak için başarıyla kullandılar. Keşif daha önce bulunmamış bilişsel sinirbilimi alanlarına bir pencere açabilir.
Sinestez genellikle nadir bulunan bir fenomen; örneğin otomatik bir bileşim ile belirli bir harf veya sayıyı görme ya da bir rengin görsel algılanması olarak anlaşılabilir.
Turku Üniversitesi’nden Sakari Kallio, “Mevcut çalışma, araştırma grubunun önceki sonuçlarını doğruluyor; bu da, görsel halüsinasyonu tetiklemek için; zihinsel imgelemin kullanımının uygulanması yoluyla, hipnotik öneriyi kullanmanın mümkün olduğunu gösteriyor” diyor.
Katılımcılar STROOP tipi bir renk adlandırma görevi yaparken deneyim ve stratejileri hakkındaki röportajları kasete alındı. Görüşmeler, hipnotize edilebilir kişiler için aynı önerilerin çarpıcı farklı deneyimler sağlayabileceğini ortaya koydu.
Araştırmacılar, bir seçimdeki semboller, kesitler ve karelerin her zaman belirli bir renk alarak seçilen bazı sembollerin sinesteziye eşdeğer olduğunu gösterdi.
“Çalışmada dört hipnotize olabilen katılımcının üçünün; sözlü raporlarıyla gösterdiği ve göz takibi ile teyit edildiği gibi sembol ve renk arasında çağrışım benzeri kuvvetli bir sinestezi gösterildi. Ancak bu ilişkinin doğası geniş bir şekilde değiştirilmişti. İki katılımcı, sembollerin görsel olarak önerilen rengi çağrıştırdığını: bir durumda kendilerine özgü bir farkındalıkla bunu yaptıklarını fakat başka bir durumda bunu fark etmediklerini söylüyorlar “diyor Kallio.
“Üçüncü bir durumda, katılımcı herhangi bir renk değişikliği yaşamamış ve verilen önerilerin farkında değildi, ancak yine de, üç hedef sembolün gerçek renklerini adlandırmada güçlük çekti. Bir kontrol grubu, bu görevi, araştırma grubunun öne sürdüğü hafıza ve stratejilerini kullanarak taklit etti fakat kontrol grubu bu etkiyi tekrarlayamadı.”
“Belki de en önemlisi, sonuçların doğal olarak oluşan sinesteziyle hem kesin benzerlikler hem de açık farklar göstermesiydi. Bununla birlikte, sinestezinin hızla uyarılması ve iptal edilmesi için gösterilen becerinin ötesinde, daha fazla araştırma yapılıncaya kadar genel sonuçların çizilmemesi gerekti.”
“Önceki araştırmalardan önemli metodolojik bir farkı, hipnozun çok hızlı bir şekilde uyarıldığı ve iptal edildiğidir.
“Daha önce yapılmış çalışmalarda tipik olarak beş ila on dakika arasında bir hipnotik indüksiyon periyodu uygulandı. Bu çalışmada hipnoz, üçten bire doğru sayarak ileri sürüldü ve üçten bire geri sayılarak iptal edildi. Tüm görevler mükemmel bir şekilde gerçekleştirildi. Bilinç uyanma durumu; hipnoz altında değil, sadece renk önerileri yapıldığında ortaya çıktı “diyor Kallio.
Bu değişiklikler, belirgin sözlü öneriler tarafından renk algılamasını değiştirme imkanı verir. Böyle hipnotize edilen kişiler, şimdiye kadar keşfedilmemiş bilişsel sinirbilim alanlarına bir pencere açabilir ve bilinç çalışmalarının tomurcuklanan bilimlerine yeni bir ivme kazandırabilirler.
Sonuçlar Scientific Reports Dergisi’nde yayınlandı.
Kaynak : sciencedaily.com
