Temiz Dizel Arayışında Büyük Buluş
St Andrews ve Newcastle Üniversitelerindeki akademisyenler tarafından yapılmış olan araştırmada bulunan katalizörlerdeki büyük buluş temiz dizel motor teknolojisinin gelişmesinde ve hava kirliliğiyle mücadelede yardım etti.
Katalizör, ihtiyacımız olan kimyasalları verimli olarak üretmeyi bize sağlayan kimya endüstrisini destekleyen önemli bir işlemdir. Ayrıca atmosfere yayacağımız kirliliği temizlemek için bize olanak sağlar. Katalizörler, bir substrat üzerinde incecik tortulaşmış, sıklıkla pilatin grubu metalleri olan metal nanopartiküllerdir. Katalizörün etkinliği ve dayanıklılığı substratla partiküllerin(moleküllerin) etkileşimlerine bağlıdır.
Son yıllarda St Andrews Üniversitesi’ndeki takım, perovskit oksitlerinin yüzeyindeki eksolüsyonla hazırlanmış metal partikülleri araştırıyordu ve iyi bağlanmış yapısı olan bu partiküllerin oyuklarından dolayı katalizörlere, enerji dönüşümleri ve depolama teknolojilerinde yeni boyutlar kazandırdı.
Şimdi, Newcastle Üniversitesi’nde araştırmacılarla yakın çalışmada , genel kanaatlerin aksine fazlaca çözünmüş partiküller yükseltgenme(oksitlenme) üzerine temelindeki perovskit şeklinde yeniden çözünemez olduğunu açıklıyor. Buna karşılık araştırmacılar partiküllerin başlangıçdaki konumlarının sayısını arttırabilir ve ayrıca onların başlangıç konumsal dizilişini korurken önemli ölçüde yapı ve işlevselliği olan bileşimleri değiştirmek için daha ileri kimyasal dönüşümlere maruz kalabilirler. Bu ‘tek noktada kimya’ olarak bilinir.
Bu genel kavram aracılığıyla hazırlanmış yapıların dikkat çeken yararı, işlemin yüzlerce saatte eşzamanlı olarak CO ve NO’i yükseltgeyen dizel emisyonlarından egzozu temizlemek konusunda bize açıklama yapmasıdır. Bu kavram, egzoz emisyonları ile ilgili sıcaklıklarda ve ağırlık bazında temel işlemsel etkinin tepkimeleri için pilatinle rekabet eden dünyada çokca bulunan metal katalizörlerin tasarımında bir adımı temsil ediyor.
Bulunanlar Nature Communications bilim dergisinde 30 Kasım 2017’de yayınlandı.
St Andrews’deki kimya okulundan olan akademik lider Prof. John Irvine: “ ‘Bir noktada kimya’ anlayışı temiz enerji süreçleri ve çevresel iyileştirmelerde üstün kararlılık ve kapsamlı uygulanabilirliği olan katalitik reaktiflikle düzensel olarak çeşitli tutulmuş oksit partiküllerinin tasarımına olanak sağlar.” dedi.
Yöneticiler 2015’de Amerika’da 52.000 civarında ölüme sebep olan dizel motorlardan gelen NOx ve iri parçacıklı (çözünmez) madde emisyonlarının etkisini değerlendirdi. Araştırmada bulunanlar, temiz dizel geleceği ve hava kirliliği için geniş kapsamlı tavsiyeleri içeriyordu.
Kaynak : phys.org
