X Işını Floresanı Van Eyck’in Orijinal Renklerini Ortaya Koyuyor
Elemental görüntüleme, ünlü Ghent Altarpiece’inin Van Eyck kardeşler tarafından değiştirildiğini göstermektedir.
Birçok insan tarafından Avrupa Ortaçağ’ da boyamanın zirvesi olarak görülen Ghent Altarpiece, tüm zamanların en çok çalınan eseri olarak bilinmektedir. Şu anda, bir röntgen floresanı yardımıyla, araştırmacılar orijinal eserin %70’ inin neredeyse 600 yıldır fazladan boyamalarla kaplandığını göstermektedirler. Yeni görüntüleme teknikleri sayesinde Belçikalı Ekip, Van Eyck kardeşlerin özgün fırça darbelerini tespit etmiştir; bu keşif sorumluların tabloyu orijinal haline geri getirmesine izin vermiştir.
Bilim adamları, yıllarca tabloları analiz etmek için röntgen floresan kullanmış olsa da, büyük yüzeyleri taramak büyük bir sorun teşkil etmektedir. Çalışmayı yöneten Antwerp Üniversitesi’nden bir kültürel miras bilimcisi Geert Van der Snickt şöyle açıklamaktadır: “Şimdiye kadar, boyama örnekleri almak zorunda kaldınız ya da taşınabilir bir X-ışını floresan cihazı kullandınız. Ancak yalnızca ilgi çekici özellikleri eksik olan sınırlı sayıda noktaları analiz edebilirsiniz. Şimdi ise ilk defa tüm tabloları tarayabiliriz.”
Araştırmacılar kendi otomatik X-ışını tarayıcısını geliştirmişlerdir. 24 saat içinde yarım metre boyundaki boyayı analiz edebilmektedirler. Van der Snickt şöyle açıklamaktadır: “Her şeyi aleti yatay ve dikey olarak hareket ettirecek bir iskele üzerine yerleştiriyoruz. Sonuçlar spektrum ya da grafik şeklinde değildir, bu da koruyucular ve sanat tarihçileri için karmaşık olabilmektedir. Bunlar, boyama üzerinde görünenle hemen bağlantı kurulabilmesi için […] şeklinde görüntü formunda sunulmaktadır.”
Analizler, ortaçağ dönemine ait olmayan bütün boya katmanını ortaya çıkarmıştır. Başlangıçta kırmızı civa (II) sülfit veya zincifre ile boyanmış parçalar ucuz, kırmızımsı demir (III) oksit macunu ile kaplanmıştır. Doğal pigmentlerle elde edilen bazı mor tonlar, genellikle 16. Ve 17. yüzyıllarda kullanılan bakır ve kurşun tuzları ile kaplanmıştır. Avustralya Sinkrotron’daki kıdemli bilim adamı Daryl Howard şunları söylemiştir: “ Eski resimlerin orijinal durumlarından değiştirilmesi yaygın bir şey. Ama sanat eserlerinin fazladan boyanmasını şaşırtıcı buldum.”
Van der Snickt, orijinal katmandaki elementler arasında çinko bulunmasına özellikle şaşırmıştır ve şunları söylemiştir: “ 19. Yüzyıl pigmentlerinde çinko beklemeyi tercih edersiniz, ancak bu durumda ortaçağ katmanında açıkça görülüyor. Araştırmacılar ise Van Eyck’in çinko sülfatı kurutma maddesi olarak kullanmış olabileceğini ileri sürmüştür. Van der Snickt: “ Bazı eski tariflerde sıklıkla bu katkı maddesi var, ancak bildiğim kadarıyla analiz sırasında ilk kez buldum.” demiştir.
Bir yandan da araştırmacılar Van Eyck‘ in fırça darbelerinin mükemmel bir şekilde korunmuş olduğunu gördükleri için sorumluları aşırı boyanmış tabakaları kazıyıp orijinal başyapıtı ortaya çıkaracakları konusunda ikna etmişlerdir. Howard: “Orijinalin hayata döndüğünü görmek etkiledi.” demiştir.
Kaynak: chemistryworld.com
