Yüksek Buzul Bölgesi’nde Yaygın Görülen Buz Tabakası Bozulmaları
Fotoğraf : Ellesmere Adası, Kanada
Yazın hava sıcaklıklarındaki artıştan dolayı Kanada’daki yüksek kutup çöllerinde hızlı değişimler yaşanıyor.
Çevresel Araştırma Raporlarında yakın zamanda yayınlanan, McGill öncülüğünde yapılan bir çalışma, yaklaşık 80 ° N’de bulunan Ellesmere ve Axel Heiberg Adaları’ndaki Eureka Ses Ovaları alanının 30 yıllık hava araştırmaları ve kapsamlı zemin haritalamasını sunmaktadır. Araştırma, buz tabakası içindeki buzun eridiği ve arazi, at nalı şeklindeki bir özellikte kaydığı için belirli bir kara formuna odaklanır. Bu toprak formlarının varlığı düşük Kuzey Kutbu’nda detaylı bir şekilde belgelendirilmiştir. Ancak yüksek kutuplardaki aşırı soğuk iklim nedeniyle (ortalama yıllık zemin ve hava sıcaklıkları sırasıyla -16.5 ° C / 2.3 ° F, ve -19.7 ° C /-3.46 ° F’dir) ve donmuş tabakanın kalınlığının 500 metreden fazla (veya yaklaşık 1/3 mil) olması nedeniyle sabit olduğu varsayılmıştır. Ancak McGill liderliğindeki araştırma ekibi, bunun böyle olmadığını bulmuştur.
“Çalışmamız, yüksek Kuzey Kutbu’ndaki ısınan iklimin ve özellikle son yıllarda gördüğümüz yaz hava sıcaklıklarındaki artışların, doğada yaygın değişiklikler başlattığını öne sürüyor” diyor Çalışmamızın baş yazarı ve McGill’in Coğrafya Bölümünde bir doktora adayı Melissa Ward Jones.
Araştırma ekibi şunları kaydetti:
- Arktik kutup çöllerinde, özellikle 2011, 2012 ve 2015 yıllarının olağandışı sıcak yaz ayları sırasında, kısa bir süre boyunca yüksek kutup çöllerinde çökmelerin yaygın bir şekilde gelişmesi;
- Bu kutup çöllerinde bitki örtüsünün ve organik toprak katmanlarının bulunmaması, bölgedeki donmuş tabakayı özellikle yaz hava sıcaklıklarındaki artışlara karşı savunmasız kılar;
- Nispeten kısa sürmesine rağmen, çözülme mevsimi (yılda sadece 3-6 hafta süren) başlangıçta çökmeleri ve hacimce genleşmeleri tetikler,
- Çökmelerin başlamasından birkaç yıl sonra, çalışma sonuçları, aktif çökmelerin bakımının yapılmasında arazi ile ilgili çeşitli faktörlerin (örneğin eğim) hava sıcaklığından daha önemli hale geldiğini ortaya koymaktadır.
McGill’in Coğrafya Bölümü ve yazarlarından biri ve çalışmanın yardımcı yazarı olan Profesör Wayne Pollard, “Yüksek Kuzey Kutbu’nun çoğunu karakterize eden soğuk kutup çöl koşullarına rağmen, bu araştırma buz bakımından zengin buz tabakası sistemlerinin ve iklim-buz tabakası etkileşiminin karmaşık yapısını açıkça gösteriyor” şeklinde eklemiştir. “Ayrıca, küresel ısınma ve buz tabakası bozunması arasındaki bağlantılar hakkında genelleştiren bazı çalışmaların aşırı sadeleştirilmesine ilişkin kaygılar yaratıyor.”
Araştırma, Kanada’daki Kuzey Araştırmaları Üniversiteleri Birliği (ACUNS), Doğa Bilimleri ve Mühendislik Araştırma Konseyi (NSERC), Québec – Nature et teknolojileri (FRQNT), David Erb Bursu, Eben Hobson Bursu ile finanse edilmiştir.
Kaynak : sciencedaily.com
