Beyin Fonksiyonlarını Geliştiren Yeni Madde
Beta amiloid protein birikintileri Alzheimer hastalığının en önemli nedenleri arasında görülmektedir. BACE inhibitörleri gibi bu proteinlerin üretimini azaltan maddeler yeni ilaç tedavilerinin uygulanmasında oldukça umut vadedici özelliğe sahiptir. Münih Teknik Üniversitesi’nde bir grup araştırmacı böyle bir BACE inhibitörün beyinde beta amiloid miktarını azalttığını gösterdi. Böylece, sinir hücrelerinin normal işlevini yerine getirebildiği ve hafıza gücünün gelişmesinde ilerlemeler kaydedildiği gözlemlendi.
Dünyada yaklaşık 50 milyon insan demans yani bunama yaşıyor. Bu zamana kadar hastalığı durduracak ya da tedavi edecek etkin bir ilaç bulunamadı. Üstelik, hastalığa neden olan temel etkenin ne olduğu da tam olarak açıklanabilmiş değil. Ancak Alzheimer hastalarında beta amiloid protein birikiminin sağlıklı insanlardan daha fazla olduğu, bunun sonucunda bir araya gelen proteinlerin kümeleştiği ve sinir hücrelerine zarar verdiği biliniyor.
Etkilenen hücreler hiperaktif hale gelebilmektedir. Sonrasında komşu hücrelere sürekli yanlış sinyaller göndermekte ve yavaş salınımlar yapan belirli beyin dalgaları kontrol dışına çıkmaktadır. Bu dalgalar, öğrenilmiş bilgileri uzun süreli bilgilerin bulunduğu belleğe aktararak anıların oluşmasında önemli rol oynamaktadır.
Farelerin Beyin Fonksiyonlarının Onarılması
Çalışmanın yazarı Dr. Marc Aurel Busche, başarılı bir tedavinin erken müdahale gerektirdiğini vurguladı ve bu amaçla beta amiloid üreten beta sekretaz BACE enzimini bloke ettiklerini kaydetti.
Araştırmacılar, hastalığın tedavisinde fare modelini kullanarak beta sekretaz enzimini inhibe eden bir maddeyi test ettiler. Fareler insanlarda olduğu gibi beyinde birikecek şekilde yüksek miktarda beta amiloid üretti ve bu durum hafıza kaybına neden oldu. Çalışmada, farelere bu madde 8 hafta boyunca yiyeceklerine ilave edilerek verildi ve sonrasında fareler muayene edildi. Bu amaçla araştırmacılar, beyindeki sinir hücrelerini ayrı ayrı gözlemleyebilecekleri 2-Foton Mikroskopi adı verilen özel bir görüntüleme tekniğini kullandı.
Beklendiği üzere farelerde daha az beta amiloid proteini birikmişti, ancak maddenin etkisi daha geniş kapsamlıydı: beyin fonksiyonları gerçekten normalleşmişti. Daha az hiperaktif sinir hücresi vardı ve yavaş-dalga beyin fonksiyonları (sağlıklı farelerdeki gibi) eski formuna benziyordu. Araştırmacılar için bir diğer önemli bulgu ise farelerin hafızalarının gelişmiş olmasıydı. Ayrıca, bu fareler sağlıklı olanlar kadar hızlı şekilde su dolu bir labirentte gizli bir platform bulabilmişlerdi.
Klinik Çalışma Planları
Semptomların tersinirliğinin onları gerçekten etkilediği ve şaşırttığını dile getiren çalışmanın başyazarı Aylin Keskin, test ettikleri bu maddenin beyin fonksiyonlarının eski haline dönüşmesinde önemli yararlar sağladığını ve beta amiloidin hangi nöral bozukluklara neden olduğunu gösterebildiklerini açıkladı. Keskin ayrıca, durumun hiperaktif sinir hücrelerine bağlı olarak tam anlamıyla anlaşılmadığına dikkat çekti.
Araştırmacılar, klinik uygulamaların kısa zamanda gerçekleşeceği görüşünü paylaşıyor: büyük çaplı klinik çalışmalar yaklaşık 1000 kişi ile BACE inhibitörünün değişik bir formunu test etme amacıyla planlandı.
Kaynak: tum.de
