Kar Taneleri Nasıl Şekil Alır?
Kar, yumuşak, kabarık ve soğuk olabilir; kaymak için mükemmel ve erimeye eğilimdir. Aralarındaki fark, kar tanelerinin şekillerinin farklı olmasından kaynaklanmaktadır. Tanelerin hepsi, emoji içinde görüldüğü gibi görünmemektedir. Araştırmacılar, 108 kadar kar tanesini sınıflandırdılar ancak, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden fizikçi Kenneth Libbrecht’e göre kar taneleri, plakalar, sütunlar, iğnemsi yapılar ve dendritler olarak dört geniş kategoriye ayrılabilir.
Libbrecht ve diğer bilim adamları, laboratuvarda kar tanelerini tekrar yaratarak tanelerin farklı şekiller almasındaki önemli faktörlerin sıcaklık ve nem olduğunu buldular. Kar kristalleri, havanın artık suyu tutamadığı, nemin çok yüksek olduğu zaman oluşurlar. Ardından, buhar donmaya başlayan damlalara yoğunlaşmaktadır. Daha yüksek nem, kristallerin şekillerinin daha karmaşık yapılarda oluşmasına sebep olmaktadır. Hava, kuru olduğu zaman ise kar taneleri daha yavaş büyümekte ve daha basit formda oluşmaktadır.
Levha Şekilli Kar Taneleri
Hafif ve düz, altı kenarlı plakalar, kar tanelerinin en yaygın tiplerinden biridir. Çoğu kar yağışı, küçük plaka yapılar ve diğer kristal yapıların karışımından oluşmaktadır. Libbrecht, bu kristalleri iki koşul grubunda büyütmektedir: 5 Fahrenaytın altındaki sıcaklıkta yada donma noktasının hemen altında.
Sütun Yapıdaki Kar Taneleri
Sütun benzeri yapıdaki kar taneleri, elbise koluna düştüğü zaman beyaz saç gibi görünmektedir fakat, biraz daha yakından bakıldığında daha hassas detaylar görebilirsiniz. Bu tür kristaller, birbirlerine yapışma ihtimalinin daha az olduğu çok düşük sıcaklıklarda oluşmaya eğilimlidir. Bu kristalleri, kum gibi yağan kar yağışında bulabilmek muhtemeldir.
İğnemsi Yapıdaki Kar Taneleri
Basit görünüşlerine rağmen, iğnemsi kar taneleri aslında sütun ve plaka yapıdaki kristallerden daha karmaşık bir yapıya sahiptir. Orta seviyedeki nemlilikte kristaller, uzun ve ince sütunlar şeklinde oluşan balık kılçığı benzeri dallar halinde büyümektedir. Bu yapı, tanelerin birbirlerine sıkı bir şekilde istiflenmelerine imkan tanır ve bundan dolayı taneler yere çaptığında, kayak ve kartopu yapımı için mükemmel bir zemin oluşturmaktadır.
Dendrit Yapıdaki Kar Taneleri
Bu karmaşık yapıdaki kar tanesinin gizli içeriği oldukça yüksek nemdir. Havadaki çok fazla miktardaki nem ile birlikte, buhar daha hızlı yoğunlaşır ve buz kristalleri daha dallanmış bir yapı oluşturur. Dendrit yapıların çok fazla dalları olduğu için, havayı kar örtüsü içine alır ve en yumuşak ve kabarık karı oluşturur.
Kaynak : popsci.com
