Plastik Yiyen Solucanlar Atıkları Parçalayan Aletlere İlham Olabilir

İnsanlar her yıl 300 milyon ton plastik üretiyor. Bunun neredeyse yarısı, katı atık sahalarında parçalanmakta ve 12 milyon ton kadarı ise okyanusları kirletmektedir. Şimdiye kadar, bu atıklardan kurtulmanın sürdürülebilir bir yolu yoktu. Fakat yeni yapılan bir araştırma, cevabın belki de bazı aç solucanların midelerinde yattığı fikrini öne sürüyor.

İspanya ve İngiltere’deki araştırmacılar, yakın zamanda, büyük bal mumu güvesinin larvalarının, plastiklerin yüzde 40’ını oluşturan polietileni etkili bir şekilde parçalayabileceğini buldular. Ekip, ticari bir polietilen alışveriş torbasına 100 adet solucanı 12 saat boyunca bıraktı. Solucanlar poşetin 92 miligramını, yani yaklaşık yüzde 3’ünü tüketmiş ve küçülterek parçalamıştı. Araştırmacılar, polietilenin parçalanmasında larvaların çiğneme yapmalarının yalnız başına etkili olmadığını doğrulamak için, bazı kurtçukları macun haline getirerek plastik filmlere uyguladı. On dört saat sonra bu plastik filmler kütlelerinin yüzde 13’ünü, muhtemelen kurtçukların midelerindeki enzimler tarafından parçalanarak, kaybetti.

Parçalanan plastik filmleri incelerken, ekip ayrıca gerçek bir biyolojik bozunmayı işaret eden ve polietilen parçalanmasının bir ürünü olan etilen glikol izlerini buldular. Bu bulguları, bu yılın başlarında Current Biology dergisinde yayınlandı.

İspanya’nın Cantabria Biyotıp ve Biyoteknoloji Enstitüsü’nde bir biyolog olan Federica Bertocchini, larvaların balmumu gibi temel besinlerini parçalama yetenekleri, plastiklerin de bozunmasına izin verir diyor. “Balmumu karmaşık bir molekül karışımıdır, ancak polietilende olan temel karbon-karbon bağı onda da vardır” şeklinde açıklıyor. “Balmumu solucanı, bu bağı koparacak bir mekanizma geliştirdi.”

Tennessee Üniversitesi’nde bir mikrobiyolog olan ve araştırmaya katılmayan Jennifer DeBruyn, bir organizmanın polietilenin bozulma kapasitesini geliştirmesinin şaşırtıcı olmadığını söyledi. Fakat önceki çalışmalarla karşılaştırıldığında, biyolojik bozunum hızının bu kadar hızlı olmasını, heyecan verici buluyor. DeBruyn, bir sonraki adımın, bozulmanın nedenini belirlemek olacağını söyledi. Solucanın kendisi tarafından veya bağırsak mikropları tarafından üretilen bir enzim midir? Bertocchini, DeBruyn ile aynı fikirde ve ekibinin bulgularının, hem çöp depolama sahalarında bulunan plastikleri hem de okyanusa dağılmış olan plastikleri parçalaması için, bu enzimin kullanmasına yardımcı olmasını umuyor. Ancak kimyasalları bir tür endüstriyel işlemlerde kullanmayı öngörüyor, basitçe “plastik üzerine atılan milyonlarca solucan” şeklinde değil.

Kaynak : scientificamerican.com