Dünya’da ve Türkiye’de Yüksek Miktarda Kullanılan Bebek Bezi, Çevreye Büyük Zarar Veriyor
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sema Palamutçu, bir bebeğin dünyaya geldiği günden tuvalet eğitimini tamamladığı döneme kadar ortalama 6000 adet bez kullanıldığını ve kullanılan bezlerin oluşturduğu atık miktarının 2 ton olduğunu söyleyerek, bu rakamı tüm dünyadaki bebek nüfusuna oranladığımızda ortaya çıkan çevre kirliliğine dikkat çekti.
Prof. Dr. Palamutçu, tek kullanımlık bebek bezlerinin geri dönüşüm olanaklarının yapılandırılması ve yeni nesil yıkanabilir bezlerin kullanılmasının önemine değinerek tüketicinin bilinçlendirilmesi ve çevreye olan duyarlılığın artırılması gerektiğini ifade etti.
‘‘En kaliteli bebek bezi en pahalı olan değil, beklentiyi karşılayacak şekilde en iyi tasarlanmış olan bebek bezidir’’
Bebek bezlerinin yaklaşık 13-14 farklı bileşenden oluşan kompleks bir ürün olduğunu belirten Prof. Dr. Sema Palamutçu, ‘‘Örneğin “engineereddesigneddiaper” dediğimiz iyi tasarlanmış bebek bezlerinde, mühendislik çalışmaları yardımıyla dolgu maddelerinden daha az miktarda kullanarak,beklenen performanstan ödün vermeden ihtiyaç olduğu kadar emicilik sağlayabilirsiniz. Gereksiz hammadde ile doldurup israfın ve çevresel atığın çoğalmasındansa, doğru ve iyi tasarlanmış bebek bezleri ile çevresel atık oranının azaltılması mümkün. Bezlerin atık yönetiminde, yerel yönetimlerin de destek verebileceği proje çalışmaları ile çevresel geri dönüşüme girmesi sağlanmalıdır. Bilinçli anne ve baba, bilinçli tüketici, çevre bilinci yüksek toplumlar olmak için geri dönüşüm olanakları yapılandırılmalı ve yeni nesil yıkanabilir bebek bezi kullanılmalı’ şeklinde ifade etti.
Pamukkale Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sema Palamutçu’nun danışmanlığında “Bebek Bezlerinin Özellikleri ve Performans Değerlendirmeleri” alanında Yüksek Lisans çalışması yapan Yüksek Lisans Öğrencisi Esra Oktay Gündüz ise kullanılmış bebek bezlerinden kaynaklanan çevresel atık miktarının yüksekliğine dikkat çekti. Türkiye’de bu noktada bir geri dönüşüm çalışmasının yapılmadığını ve bu açıdan verdiği zararın büyük olduğunu ifade eden Gündüz,kullanılmış bebek bezlerinin doğada yok olmaları için 200 ile 500 yıl aralığında uzun süreler geçmesi gerektiğini belirtti.Bazı ülkelerde kullanılmış bebek bezi, kadın pedi, yetişkin bezi gibi hijyenik ürünlerin geri dönüşüm firmaları tarafından toplanıp dezenfekte edildiğini ve çeşitli işlemlerden geçirilerek plastik çöp kutuları, karton, kompozit malzemeler gibi kullanışlı ürünlere dönüştürülmekte olduğunu vurgulayan Esra Oktay Gündüz, bu konuda Denizli’de yaşayan annelerle gerçekleştirdiği anket çalışmasıyla annelerin bebek bezlerinin neden olduğu çevresel etkiler konusunda duyarlı olduklarını ve yapılacak olan geri dönüşüm çalışmalarına destek olmaktan kaçınmayacakları bilgisini elde etti. Çalışmasında İsveç, Norveç, Hollanda gibi çevre bilinci yüksek ülkelerde yaygın şekilde kullanılan yeni nesil yıkanabilir bebek bezlerine de değinen Esra Oktay Gündüz, annelerin bu bez çeşidi hakkında bilgi sahibi olmadıkları bilgisine ulaştığını ifade etti. Çevre duyarlılığı yüksek olan anneler tarafından kullanılabilecek yeni nesil yıkanabilir bezlerinin tanıtılması ve kullanımının yararları konusunda girişimlerde bulunulması ve satışının yaygın hale gelmesinin önemsenmesi gerektiğini belirten Esra Oktay Gündüz, böylelikle çevreye karşı duyarlılığımızı arttırarak, çevremizi koruyarak genç nesillere daha temiz bir dünya sağlanabileceğinin altını çizdi.
Kaynak : pau.edu.tr
