Kaçış Refleksleri için Belirli Nöronal Sinir Ağları Kullanan Balıklar
Eunice Kennedy Shriver Ulusal Çocuk Sağlığı ve İnsan Gelişimi Enstitüsü’nden Harold Burgess ve arkadaşları tarafından yazılarak PLOS Biology dergisinde yayımlanan çalışmada, zebra balığındaki belirgin ve paralel nöronal yolaklarda hızlı bir refleks olarak verilen “kontrolsüzce” tepkilerin ve verilecek tepki üzerine düşünülerek verilmiş “geciktirilmiş” tepkilerin nasıl düzenlendiği açıklanmaktadır.
Kaçış davranışları tehditlere karşı bir savunma mekanizmasıdır. Pek çok tür, yakın bir tehlikeyi önlemek için hızlı ve kontrolsüz kaçış tepkileri göstermektedir. Yine de bazı türler, geciktirilmiş tepki ile karakterize edilmiş daha az motor aktivitesi gerektiren tepkileri de içeren, birçok farklı kaçış modeli sergilemektedirler. Geciktirilmiş kaçış tepkilerini düzenleyen sinir ağlarının araştırıldığı çok az çalışma vardır ve duyusal işaretlerin kaçış sinir ağları ile nasıl bütünleştiği tam olarak anlaşılamamıştır. Bu sorunu çözmek adına, Burgess ve arkadaşları, zebra balığındaki geciktirilmiş kaçış tepkilerini yönlendiren spesifik nöronları tanımlamak adına özel bir ekran düzenlemişlerdir.
Araştırmacılar, serbest yüzen zebra balığı larvalarındaki akustik veya titreşimsel uyarılar ile tetiklenen kaçış tepkilerini analiz etmek için yüksek hızlı kamera kullanmışlardır. Kontrolsüz bir tepkiye nazaran daha az zararlı tehditler, arka beyinde bulunan ve kontrolsüz kaçış tepkilerine bağlı yolaklardan tamamen ayrı olan sadece (iki tarafta da 19 olmak üzere) 38 nöral küme tarafından kontrol edilen, geciktirilmiş kaçış tepkilerini meydana getirdiklerini keşfetmişlerdir.
Kontrolsüz kaçış tepkilerini tetikleyen nöronlar doğrudan işitsel girdiler almakta ve motor nöronları yönlendirmektedirler; aksine, geciktirilmiş tepkiler için giriş ve çıkış yolakları dolaylı olup, beynin birkaç farklı duyusal bilgiyi birleştirmesi için bir fırsat sunmaktadır. Bu sonuçlar göstermektedir ki, omurgalı refleks sistemlerindeki karar mekanizmaları, kontrolsüz ve esnek, geciktirilmiş tepkiler için paralel yolaklar tarafından kontrol edilmektedirler. Araştırmacılara göre, 38 refleks nöronlu bu sinir ağı akustik veya titreşimli işaretler ile algılanan tehditlere karşı savunma tepkileri için evrimsel olarak atasal bir yollağı temsil ediyor olabilir.
Makaleyi görüntülemek için “Prepontin Nöronlar Zebra Balıklarında Esnek Kaçış Davranışlarını Belirlemektedirler” buraya tıklayın.
Kaynak: phys.com