Topraktan Türemek
Fotoğraf: Umut verici bir Fritillaria (Neil Withers)
Bitkiler için nitrojeni ve nitrojen kirliliği sorununu tespit edebilir miyiz?
Ülkedeki bahçe sahibi neredeyse herkesle birlikte, son 12 ay içinde, her küçük değişikliği dikkatlice gözlemleyerek bahçelerimize çok daha fazla yatırım yapmış olduk. Mart ortalarındaki yazıda, kardelenlerimizin çiçeklenmeyi durdurduğunu, nergislerin kendi zirvelerinde olduğunu ve fritillaria cinsi çiçeklerin umut verici göründüğünü rapor edebilirim.
İlkbahara özgü bu serginin tamamı, elbette, her ikisi de şu anda kuzey yarımkürede artışta olan ışık ve ısıya dayanıyor. Yine de bahçecilik başarısının, ayağımızın altında yatmasına rağmen -ya da belki bu yüzden- genellikle unutulan ya da ihmal edilen başka bir anahtar bileşeni vardır.
Basitçe “toprak” diye bahsettiğimiz kil parçacıkları, kum, organik madde, su, hava, mikroplar, mantar ve omurgasız yaşamın bu kompleks karışımı oldukça önemlidir. Toprakta, o toprağa uygun olmayan bir bitki yetiştirmeye çalışmak, asitli ortam seven talihsiz yaban mersini çalılarımın kanıtlayacağı gibi, boşa bir çaba olabilir.
Bahçecilik gurusu Monty Don, temel felsefesini açıklarken, toprağınızda ne yetiştirebileceğinizi keşfetmenizi ve ona iyi bakmanızı öğütlüyor. Bilgece öğüt. Yeri gelmişken; bu kadar iyi olan bu bitkiler, niçin bir bitki bir saksıdan diğerine taşındıktan sonra dikkat çekici bir biçimde başarısız oldu?
Topraktan çok kolay bir şekilde tüketilen ana besin maddesi nitrojendir. Ian Le Guillou’nun toprağın nitrojen özelliği üzerine olan yazısı Getting to the root of soil nitrogen | Feature | Chemistry World, araştırmacıların modern tarımı savurgan yapay gübrelerden kurtarmaya ya da hiç değilse daha az kısmının topraktan yıkanmasını sağlamaya çalıştıkları birçok yoldan bahseder. Topraktan yıkanan yapay gübreler, genellikle denize doğru yol alır böylece alg patlaması ve hatta hipoksik suyun “ölü bölgeleri” gibi ciddi sorunlara sebep olur.
Yazıdaki yaklaşımların aralığı; bitki ıslahı ve yonca gibi azot bağlayıcı ekinlerin daha iyi kullanılması gibi olağan şeylerden, şeffaf topraktaki bakterileri incelemek gibi sıra dışı olanlara kadardır. Pek çok araştırma uğraşında olduğu gibi, karmaşık bir problemin cevabı birçok farklı disiplinden bakış açıları ve teknikler içerir.
Zorlu bir kıştan hoş bir bahara döndüğümüzde, bahçelerimizi -ve gezegeni- yeşil ve çiçekli tutmak, hep birlikte çalışmamızı gerektiren bir görevdir.
Kaynak: chemistryworld.com