Bir Karaciğer Proteinini Artırma Egzersizin Beyin Üzerindeki Faydalarını Taklit Edebilir
Bir fare çalışması, kanda sirküle edilen karaciğerin ürettiği proteinlerin hafızayı geliştirdiğini öne sürüyor.
Düzenli egzersiz yapmaya cevap olarak karaciğer tarafından üretilen bir protein, düzenli çalışmalar yaparak beyne nasıl yardımcı olacağını açıklamaya yardım edebilir.
Egzersizin gücünü arttırmak için beyin karaciğerden küçük bir yardıma ihtiyaç duyabilir.
10 Temmuz’da Science’de yayınlanan bir çalışma, karaciğerden gelen kimyasal bir işaretin, egzersiz tarafından tetikleniyor, farelerin beyinlerini az miktarda da olsa keskinleştirmesine yardımcı olduğunu ileri sürüyor. Karaciğerden beyne giden işareti/sinyali anlama, bilim adamlarının egzersizin beyne sağladığı fayda gibi bir fayda sağlayan bir ilaç geliştirmeye yardımcı olabilir.
Örneğin çalışmaların çoğu, yaşlılıkla beraber gelen hafıza kayıplarını koruyarak egzersizin beyne yardım olduğunu göstermektedir. Bilim insanları egzersizin risk olduğu bazı insanlar için ya da çok zayıf yaşlı insanlar için faydalı olabilecek bir ” egzersiz hap” için çabalamaktadırlar. San Francisco, Kaliforniya Üniversitesi’nde bir nörobilim uzmanı olan Saul Villeda, ” Egzersiz yapmayan insanların aynı faydalara sahip olabilmesini bir şekilde sağlayabilir miyiz?”diye sormaktadır.
Villeda ve meslektaşları, genç farenin kanının gençleştirme etkileri açıklığa kavuşan benzer deneyimleri yaklaşım olarak almıştır. Fakat gençlik yerine, bilim insanları egzersize odaklanmıştır. Araştırmacılar hareketsiz yaşlı farelere, 6 haftayı aşkın sürede gönüllü olarak tekerlekler üzerinde koşan yaşlı farelerden alınan plazmaları enjekte etmiştir. 24 günün ardından 8 enjeksiyondan sonra, hareketsiz yaşlı fareler hareketsiz farelerden enjeksiyon alan yaşlı farelerden hafıza görevlerinde daha iyi performans sergilemiştir.
Hareketsiz fare ile egzersiz yapan farenin plazmalarının karşılaştırılması, tekerlek üzerinde koşan farelerde karaciğer tarafından üretilen proteinlerin çokluğunu göstermiştir.
Araştırmacılar egzersize karşılık olarak karaciğerlerin ürettiği GPLD1 olarak adlandırılan proteini yakından incelemiştir. GPLD1 moleküler makasların bir türü olan enzimdir. Diğer görevleri yapmaya gitmek için bu proteinlerin salınması, hücre dışındaki diğer proteinleri kesmiştir. Bilim insanları, GPLD1 gibi davranan bir molekülle biyolojik faaliyetleri hedef belirlemenin, egzersizin beyne faydalarını taklit edebilmenin bir yolu olabileceğinden şüphelenmektedir.
Araştırmacılar karaciğerlerinde daha fazla GPLD1 yapmak için genetik olarak programlanan yaşlı farenin diğer hareketsiz yaşlı fareden hafıza görevlerinde daha iyi performans sergilemişlerdir. Genetik olarak tasarlanmış hareketsiz fare, egzersiz yapan fare gibi su havuzunda iyiydi. Villeda” Karaciğerin bu enzimi üretmesini sağlama, aslında egzersizle beyinde göreceğimiz faydalı etkilerin tümünü yenilebiliriz” diye açıklamada bulunmuştur.
Yaşlı insanlardan alınan kan örnekleri, egzersizin GPLD1 seviyesini artırması ima etmektedir. Fiziksel olarak aktif olan yaşlı insanlar daha hareketsiz yaşlı insanlardan daha fazla proteine sahiptir.
Araştırmacılar GPLD1’in bazı yollarla kanın yapısını değiştirerek, beynin dışından GPLD1’in etkilerini gösterdiğinden şüphe etmektedir. Fakat Berkeley Kaliforniya Üniversitesi’nde yaşlanma çalışmalarını araştıran bir araştırmacı olan Irina Conboy, GPLD1’in rolünün düzenli olmaktan uzak olduğu konusunda uyarıyor. Bu durum diyabetli hastalarda GPLD1 seviyesinin daha yüksek olduğuna işaret eden bir kanıttır. Ve farklı deneyler GPLD1 seviyesinin diyabet belirteçleri olan farelerde egzersiz türlerine cevap olarak düşebileceğini savunmaktadır.
Conboy “Egzersizin sizin için iyi olduğunu biliyoruz” diyor ve “Bu proteinin kanda bulunduğunu biliyoruz. Fakat GPLD1’in iyi ya da kötü olduğunu veya egzersizle nasıl yükselip alçaldığını henüz bilmiyoruz” diyerek açıklamada bulunmuştur.
Kaynak : sciencenews.org
