John Warner
John C. Warner, 25 Ekim 1962 yılında doğmuş Amerikalı kimyager, eğitimci ve girişimcidir. Spesifik olarak Yeşil Kimya alanının kurucularından biri olarak bilinir. Warner, on yıl boyunca Polaroid Corporation’da araştırmacı olarak çalıştı ve akademik hayatına başlamadan önce Massachusetts Üniversitesi Boston ve Lowell’da çeşitli görevlerde bulundu. Warner Babcock Enstitüsü Yeşil Kimya ve Beyond Benign Vakfı’nın Başkanı ve CTO’dur (Chief Technology Officer) ve Green Chemistry’in kurucularındandır. Bunlarla birlikte 2014 Perkin Madalyasının sahibidir.
Eğitim
John Warner, Massachusetts’teki Quincy’de, büyük bir ailenin parçası olarak, dünyaya geldi. Warner çocukluğunda, uzun zaman boyunca arkadaşı ve meslektaşı olacak olan Paul Anastas ile ilk kez 11 yaşında tanıştı. Çok sonra gelişmekte olan Green Chemistry: Teori ve Uygulama alanındaki tanımlayıcı çalışmayı birlikte yazdılar.
Anastas ve Warner, Warner’ın Quincy Lisesinde bir kimyager olarak değil, müzisyen olarak en tanınmış olduğu zamanlarda birliktelerdi. Lisede jazza(caz) ilgi duydu ve sınıf müzisyeni seçildi. O tarihte Warner’ın ailesinde hiç kimse üniversiteye gitmemiş ve çoğu esnaf olarak çalışmıştı, ancak Warner sonunda Anastas’ın üniversite eğitimini tamamladığı Massachusetts Üniversitesi’ne müzik fakültesine öğrenci olarak katılmaya karar verdi. Warner, kolej öğrenimi boyunca kendi ders ücretini ödemek için tam zamanlı olarak inşaatta çalıştı.
John, başarılı bir grup olan The Elements grubunda, davulcu James “Opie” Neil’in ölümüne kadar çaldı, bu noktada Warner o zaman seçmeli olan kimya derslerine katıldı. Anastas’ın da çalıştığı Jean-Pierre Anselme laboratuvarında araştırma yapmaya başladı ve bu başlangıç kariyeri hakkında fikir değiştirme konusunda ilham kaynağı oldu.
Yirmi yaşında, daha lisans eğitimi alırken adına beş yazı yayınladı. Warner, Anastas’ın yanında mezun oldu ve B.S in Chemistry’e 1984 yılında kabul edildi.
Üniversiteden sonra, Princeton Üniversitesi’ndeki Edward C. Taylor’ın lisansüstü programına katılan Warner, kötü tümörler için anti kanser ilaçlarından biri olan pemetrexed’in sentezine yardım etti. 1986’da master derecesini aldıktan sonra, 1988’de Organik Kimya alanında doktorasını yaptı.
Kariyer
Warner’a, lisansüstü eğitiminden sonra hemen on yıl boyunca çalıştığı Polaroid Corporation’da araştırma ve geliştirme alanında bir iş teklif edildi. Bu süre zarfında, Warner önce, molekül içi kuvveti kullanarak hedef maddenin özelliklerini değiştirmeyi içeren, kimyasal sentez için benzersiz bir yaklaşım olan Non-Kovalent Derivatization (Türevlendirme) adlı bir teori tasarladı.
Warner, çocukluk ve lisans arkadaşı Paul Anastas ile bir araya geldi ve Polaroid için çalışırken, Çevre Koruma Ajansı’nda Warner’e en etkili çalışması olan Green Chemistry alanında Anastas’la birlikte yayınladıkları Teori ve Uygulamanın ortak çalışması için ilham veren bir toplantıya katıldı.
Warner, 1996’da University of Massachusetts Boston’da çalışmak üzere akademiye geri döndü. Burada profesör ve 2001-2003 yılları arasında Kimya Bölüm Başkanı olarak görev yaptı. Aynı zamanda, dünyada bir ilk olan Yeşil Kimya Doktora Programı’nı kurdu. Daha sonra evlendiği Amy Cannon, programın ilk mezunu ve Yeşil Kimya alanında doktorasını alan ilk kişi oldu. Warner, Massachusetts Lowell Üniversitesi’ne taşındı ve 2004-2007 yılları arasında Yeşil Kimya Merkezi’ni kurdu ve yönetti.
Warner, 2007 yılında yatırım firması yöneticisi Jim Babcock, Green Kimya için Warner-Babcock Enstitüsü ve yeşil kimya eğitimi için kar amacı gütmeyen bir organizasyon için Beyond Benig ve eşi Amy Cannon ile bir araya geldi.
Hedef, kimyagerlere okulda daha fazla çevre bilimi ve toksisite dersi verilmesi, şu an piyasada bulunan korkunç şeylere karşı uygulanabilir ve ölümcül yan etkilere sahip yeni materyallerin alternatiflerinin kullanımı üzerine eğitim verilmesidir.
Yeşil kimya konusunda halkı eğitmeyi hedefleyen Warner, çok sayıda yeşil kimya ve sürdürülebilirlik konferansının konuşmacısı oldu.
Sahadaki çalışmaları nedeniyle aldığı ödüller dışında, Anastas ile birlikte 2008 yılında ICIS tarafından “Top 40 Power Player” seçildi ve bununla birlikte 2011 yılında Utne Reader “vizyon sahibi” olarak seçildi.
Non-Covalent Derivatization (Kovalent Olmayan Türetme)
Warner, ilk olarak 1997’de bir konferansta Non-Kovalent Türevlendirme (Non-Covalent Derivatization, NCD) kavramını açıkladı, ancak bu konsepti 1988’in başlarında uygulamalarında kullanabildi. Bu metodu Warner ortak bir mühendislik sorunu olan, polaroid anlık fotoğrafçılığın vazgeçilmez film banyosu ilacı olan ve suda kolaylıkla çözünmeyen hidrokuinon (HQ) için tasarladı. Gözlemlenen fenomenlerden esinlenerek Warner, hedef kitlenin kovalent bağlarla değil doğal molekül içi kuvvetlerle değiştirilmesi için alternatif bir araç olarak NSD’yi önerdi.
Warner, hidrokinonun model örneğinde, HQ ile bir terephthalamide molekülü arasında eş-kristalleşme yöntemi tasarladı ve ürün olarak bir kompleks elde etti. Bu işlemin uygulamaları, filmin geliştirilmesinden, daha yakın zamanda kozmetikte dermatolojik etkiye kadar değişti. NCD, artık çoğu zaman, bir prosesin çevresel etkisini azaltmanın etkili bir aracı olarak, gerekli malzeme ve enerjiyi en aza indirgeyerek ve atık üretmek suretiyle tercih edilmekte ve farmasötiklerin yanı sıra kokular, zehir kimyasalları, pigmentler ve gıda katkı maddelerinde de kullanımı uygulandı
Warner, özellikle sinir sistemi bozukluklarını tedavi eden ilaçlar, asfaltın geri dönüştürülebilirliğini artırmak için kullanılması gereken katkı maddeleri ve kıllarda pigmentasyonun tersine çevrilmesine yönelik süreçler gibi patentlere sahiptir. Warner, 200’ün üzerinde patent, kâğıt ve kitap yayınladı.
Warner ve Çevre Koruma Ajansı (EPA) için bir toplantı da harekete geçti ve orada uzun zamandır arkadaşı Paul Anastas ile bir araya geldi İkisi Yeşil Kimyanın On İki İlkelerini oluşturmaya başladı.
Yeşil Kimya: Teori ve Uygulama
Yeşil Kimya: Teori ve Uygulama çalışması ilk olarak Çevre Koruma Kurumu (EPA) ‘ndaki Kovalent Olmayan Türevlendirme (NCD) toplantısında hazırlandı.
Hidrokuinon temelli anında fotoğrafçılığa yeni bir üretim modeli EPA tarafından reddedildiğinde, Warner bu yeni yöntemle ilgili bir seminer vermek üzere oraya gitti. Orada, çocukluk ve üniversite arkadaşı Paul Anastas’ın dışında, Kirlilik Önleme ve Toksikoloji Bürosu şube başkanıyla görüştü.
Çevresel hareket büyüdükçe, kimya endüstrisi açık rakip olarak tasvir edildi. Anastas ve Warner, geçmişte, kimyagerin çevredeki rolü, bir kazadan sonra yerinde izleme ve iyileştirme ile sınırlıydı; ancak birçok yeni kimyasalın sürekli olarak tanıtıldığı bir ortamda, kimyagerin ürettiği herhangi bir şey bile sentezlenmeden önce toksisitesi bilinir oldu.
Kitabın en etkili bölümlerinden biri, yeşil kimya müfredatının temelinde oluşan Yeşil Kimya için On İki İlke ’dir ve bu On İki İlke dünya genelinde kimya endüstrisi uygulaması planını özetlemektedir. Kitabın geri kalan kısmı, başlangıç materyallerini değerlendirerek toksikolojik mekanizmaları inceleyip yeşil proses örnekleri vermeye kadar çevre açısından iyi huylu kimyasalların nasıl tasarlanacağını anlatır.
2015 yılı itibarıyla, kitap on beş farklı dile çevrildi.
Warner, daha önce, yeşil kimyanın önemi ve mirası olan Missing Elements başlıklı ülke genelindeki endüstriyel ve akademik alanda bir dizi ders verdi.
