John Rex Whinfield
John Rex Whinfield 16 Şubat 1901 tarihinde İngiltere, Surrey’de doğdu. 1941 yılında James Tennan Dickson ile birlikte Terylene adı verilen ayrıca Dacron olarak da bilinen ilk polyester elyafı bulup patentini alarak ismini dünyaya duyurmuştur. Bu çalışmasıyla hayatta olduğu zamanlarda adını duyuramayan Whinfield ölümünün ardından çalışması dünyada ki tekstil fabrikalarında kullanılmıştır ve günümüzde de halen kullanılmaya devam etmektedir.
Hayatı ve Çalışmaları
Whinfield ilkokul hayatını İngiltere’de bulunan Merchant Taylor’s okulunda ve daha sonra Caius kolejinde tamamladı. Caius kolejinde kimya bölümünde okudu.
1935 yılında Walrace Carothers naylon üretimini sağlayıp piyasaya sunduğu yıllarda Whinfield Calico Printer’s Association’da bir araştımacı kimyager olarak çalışıyordu. Carothers polyester üretimini gerçekleştirdiler fakat polyesterin belirli bir mukavemete ulaşmasını sağlayamadılar. 1941 yılında bu çalışma için Whinfield ve J. T. Dickson, yoğunlaşma reaksiyonunda terftalik asit ve etilengilikol kullandı. Carothers’in çalışmasında tek kullanmadığı soledik asit olan tertalik asiti tercih ettiler. Bu çalışmanın sonunda Terylene üretimine geçmiş oldular ve böylece 1946 yılında Birleşik Devletler’de Imperial Chemical Industries tarafından verilen Fiber V ve Dacron adında patentler verildi.
Terylene, İngiliz tekstil endüstrisinde devrim yarattı. Tek başına ve yün karışımlarında kullanıldığı gibi halen giyim endüstrisinde kullanılmaktadır.
Terylene üretim şeması;
İlk aşama’da Dimetil Tereftalat ile birlikte fazla miktarda etilen glikol eriyik halde 1500C-2000C ‘de bazik bir reaksiyona sokulur. Metanol, rekasiyonu ilerletmek için damıtma yöntemiyle çıkartılır.
İkinci aşama olan Tereflatik asit prosesinde ise etlien glikol ile teraftalik asit doğrudan orta basınçta ve yüksek sıcaklıkta tepkimeye sokulur. Reaksiyonda su elimine edilir ve aynı zamanda damıtılarak sürekli olarak uzaklaştırılır.
Ödülleri
- Commander of the Order of the British Empire (1954)
- Honorary fellowship of the Textile Institute (1955)
- Perkin MEdal of the Society of Dyers and Colourists (1956)
6 Temmuz 1966 yılında Dorking, Surrey’de hayata veda etti.
