Kırmızı Havai Fişeklerin Kansere Neden Olan Potansiyelleri Ortadan Kaldırıldı
Kırmızı parıldamalar kanserojen bileşiklerden geliyor ancak kimyagerler bunun için daha güvenli bir alternatif buldu.
Havai fişek ve işaret fişekleri üreticileri, patlamalarındaki güzel kırmızı rengin sadece klor bazlı bileşiklerle elde edilebileceğine uzun zamandır inanıyorlardı. Ancak bu maddeler yandıktan sonra, Dünyada kansere neden olan kimyasallara dönüşebilirler.
Şimdi, yeni klor içermeyen piroteknik, çevre ve insan sağlığı için daha iyi olan bir nesil kırmızı fişeklerin ve havai fişeklerin önünü açabilir, diyor Maryland’deki ABD Ordusu araştırma Laboratuvarı’nda Jesse J. Sabatini. Sabatini, Almanya’nın Kaiserslautern kentindeki Lutradyn danışmanlık firmasında Ernst-Christian Koch ile birlikte kırmızı piroteknik geliştirdi.
Bugünlerde, kırmızı Havai Fişekler tonlarını esas olarak stronsiyum bileşiklerini, polivinil klorür ve çeşitli diğer piroteknik bileşenlerle yakarak üretilen stronsiyum monoklorürden alırlar. Ne yazık ki, bu karışımların yanması, bazı güçlü kanserojenler de dahil olmak üzere çeşitli poliklorlu aromatik kimyasallar üretir.
Daha çevre dostu havai fişekleri yapmak için araştırmacılar, bilim adamlarının uzun zamandır piroteknik kırmızı rengine sadece küçük bir katkıda bulunduğuna inandıkları bir bileşik olan stronsiyum monohidroksite odaklandı. Koch’a göre, bilim adamları yıllardır stronsiyum monohidroksitin de güçlü bir şekilde kırmızı olduğunu fark etmemişlerdir, çünkü yan ürünü olan stronsiyum oksit, havai fişek yapımcılarının kaçınmaya çalıştığı turuncu-kırmızı bir renk üretir.
Sabatini, Koch ve meslektaşları, eski içerik listesindeki polivinil klorürü, narenciye yıkama çözeltilerinde bir koruyucu olan heksamin veya bir hava yastığı itici olan 5-amino-1H-tetrazol ile değiştirerek yeni patlayıcıyı formüle ettiler. Değiştirme ile klor başarılı bir şekilde giderildi ve genel karışım ateşlendiğinde stronsiyum monohidroksit üretmeye yardımcı olduğu ve parlak kırmızı Havai Fişekler ürettiği görüldü. Koch, ek olarak, yeni formülasyonun istenmeyen turuncumsu stronsiyum oksit üretimini de önlediğini söylüyor.
Araştırmaya dahil olmayan Los Alamos Ulusal Laboratuvarı’nda kimyager olan David E. Chavez,” laboratuvarda çalışan bir şeyden büyük ölçekte çalışan bir şeye gitmek çok zor ” diyor. Ancak bu yeni yanıcı formülasyon, büyük ölçekli havai fişeklere kolayca dönüşebilir, diyor. Heksamin ve 5-amino-1H-tetrazol kimya endüstrisinde yaygın olarak kullanıldığından, yeni formülasyon piroteknik üreticiler tarafından kolayca benimsenebilir.
Chavez, potansiyel faydaların sadece yeni yıl havai fişeklerini sergileyenler için olmadığını da ekliyor. Ordu aynı zamanda özellikle eğitim amaçlı kırmızı fişeklerin büyük bir tüketicisidir. “Eğitim kurumları tekrar tekrar fişeklerden alıyor” diyor. Öyle ki, “çevre temizliği için bir sorun olabilir” diye ekliyor Chavez.
Daha sonra araştırmacılar, birçoğu formülasyonlarında klor kullanan mavi ve yeşil havai fişeklere odaklanmak isteyebilirler. Birleşik Krallık Savunma Akademisi’nde emekli bir piroteknik eğitmeni olan Nigel Davies, Bu çalışmanın başkalarını benzer stratejilerle diğer renklerin daha çevre dostu havai fişeklerini formüle etmeye teşvik edeceğini umuyor.
Kaynak : scientificamerican.com
