SARS-CoV-2’ye Karşı Solunum Yollarını Koruyan Yeni Nazal Aşı
Fotoğraf : Farelerde denenen deneysel aşı ChAd-SARS-CoV-2-S’nin çalışma prensibi, doi:10.1016/j.cell.2020.08.026.
Cell dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, ChAd-SARS-CoV-2-S isimli tek doz burun içi aşı, farelerin hem üst hem de alt solunum yollarında SARS-CoV-2 enfeksiyonunu önlemeyi başardı. Araştırmacılar, bir sonraki adım olarak aşının enfeksiyonu önlemede güvenli ve etkili olup olmadığını görmek için primatlarda ve insanlarda testlere başlamayı planlıyorlar.
Washington St. Louis Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Michael Diamond, “Burun iç yüzeyi ve üst solunum yolundaki hücrelerde güçlü bir bağışıklık tepkisi ve koronavirüsün neden olduğu enfeksiyona karşı derin bir koruma gözlemledik.”
“Aşı enjekte edilen farelerde virüs maruziyetinden sonra herhangi bir enfeksiyon belirtisinin olmadığını gözlemledik.”
Araştırmacılar, ChAd-SARS-CoV-2-S aşısını geliştirmek için SARS-CoV-2’in hücreleri istila etmek için kullandığı başak proteinini başka bir virüse yerleştirdi. Bu virüs, genetiği değiştirilmiş bir şempanze adenovirüsü olmakla birlikte maymunlarda hafif soğuk algınlığına sebep olsa da insanlarda normalde enfeksiyona neden olmuyor.
St. Louis’deki Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. David Curiel, “Her ne kadar adenovirüs kullanılan aşıların burundan uygulanması üzerine pek araştırma yapılmış olmasa da Ebola virüsü ve tüberküloz gibi bulaşıcı hastalıklara karşı etkili birçok güvenli deneysel aşının temelini adenovirüslerin oluşturması, COVID-19 için de kullanılabileceğinin göstergesi.” dedi.
Zararsız adenovirüsler, virüsün başak proteinini buruna taşır ve vücudun hastalanmadan SARS-CoV-2 virüsüne karşı bir bağışıklık savunması oluşturmasını sağlar.
ChAd-SARS-CoV-2-S aşısı, virüsün başak proteinini vücudun antikor oluşturmasına daha elverişli hale getirmek için proteine iki mutasyon dahil eder.
Profesör Curiel, COVID-19 için geliştirilmekte olan diğer tüm adenovirüs aşılarının kola veya uyluk kasına enjeksiyon yoluyla uygulandığını, ChAd-SARS-CoV-2-S’nin nazal uygulanması bağlamında farklı olduğunu da ekledi.
“Burun aşı uygulaması için yeni bir rota, bu nedenle sonuçlarımız şaşırtıcı ve umut verici.”
“Tek bir dozun böylesine güçlü bir bağışıklık tepkisi oluşturması da önemli. Tam koruma için iki doz gerektiren aşılar, tek doz aşılara göre daha az etkilidir çünkü bazı insanlar çeşitli nedenlerle ikinci dozu asla almazlar.”
Araştırmacılar, farelere uygulanan ChAd-SARS-CoV-2-S aşısını nazal uygulama hem de kas içi enjeksiyon yöntemleri üzerinden karşılaştırdı.
Enjeksiyon yönetimde aşı, zatürreyi önleyen bir bağışıklık tepkisi oluşturmayı başarırken burun ve akciğerlerdeki enfeksiyonu engelleyemedi.
Sonuçlar, böyle bir aşının COVID-19’un şiddetini azaltabileceğini ancak enfeksiyonu ve enfekte kişilerin virüsü yaymasını engelleyemeyeceğini gösterdi.
Nazal uygulama yöntemi ise hem üst hem de alt solunum yollarında (burun ve akciğerlerde) enfeksiyonu önlemeyi başardı. Sonuçlar, bu yöntemle aşılanmış kişilerin virüsü yaymayacağını veya vücudun başka bir yerinde enfeksiyon gelişmeyeceğini gösterdi.
Profesör Diamond, “ChAd-SARS-CoV-2-S burun içi aşısını insan üzerine klinik araştırmalarda kullanmadan önce primatlarda test etmeye başlayacağız.” dedi.
“Aşının potansiyelini fareler üzerinde örnekleyen araştırma sonuçlarımız dolayısıyla iyimseriz. Araştırma sürecine hızla devam edecağiz.”
Kaynak : sci-news.com
