Yağ ve Suyun Yeni Ayırma Yöntemleri ile Ayrışması
Yağ-su karışımıyla oluşan emülsiyonların verimli bir şekilde birbirinden ayrışması, sanayiye maliyet tasarrufu sağlıyor.
Yağ ile su karışmaz. Ancak bunları hızlı bir şekilde ayırmak kolay iş değildir. Konuyla ilgili olarak Kanada ve Çin’deki araştırmacılar iki farklı yaklaşım geliştirdiler. Üzerinde çalışılan bu yöntemler sadece hızlı ayrışmayı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda maliyetleri de düşürebilir.
Yağın temizlenmesinin yanı sıra, yağ ve suyun verimli bir şekilde ayrılması petrol çıkarımı ve petrokimya üretimi ile farmasötik endüstrisi için de faydalı olacaktır. Ayrıca, daha çevre dostu ayrışma proseslerine sahip yeni yöntemler her zaman talep görmektedir.
Kanada’nın Kingston kentindeki Queen’s Üniversitesi’nden öğretim üyesi Guojun Liu liderliğindeki ekip, iki işlevli olan ‘Janus’ olarak adlandırdıkları bir kumaşı kullanarak yağ ve suyu birbirinden ayırmayı başardı. Yaptığı açıklamalarda Liu, “Kumaşımız gerçekten benzersiz. Geleneksel olarak bu tür sentezler çok sayıda basamak ve kimyasal reaksiyon gerektirir. Bunun yerine, kumaşı bir kaplama çözeltisine batırın, kurumasını bekleyin ve sonra bitti!” şeklinde görüşlerini ifade ediyor. Geleneksel Janus kumaşları, emülsiyonlardaki küçük damlacıkları ayırt edemezler. Ancak, Lui’nin ekibi buna da bir çözüm bulmuş. Lui; “Kumaşımız iki işleve sahiptir: emülsiyon giderme ve ayrıştırma. Oluşturulan membran sadece yağ ve su karışımlarını ayırmakla kalmıyor, aynı zamanda emülsiyonu yok eden yağ damlacıklarının bir araya toplanmasını da destekliyor. Bu da, yatırımcıların oldukça ilgisini çekmekte. Geliştirdiğimiz teknolojiye ait patenti aldık ve şimdilerde çok sayıda şirket kumaşımızla ilgileniyor!” dedi.
Yanlei Hu, Dong Wu ve Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’ndeki ekip ise aynı soruna tamamen farklı bir yaklaşım geliştirdiler. Onlar, tam olarak femtosaniye lazer darbeleri kullanarak bir mikrometrik alüminyum filtre tasarladı. Hu; “Su ve yağ damlacıkları mikroskopik gözeneklerle tamamen birbirinden farklı temas açısı oluşturdukları için su yerçekimi ile folyoya kolayca nüfuz edilebiliyorken buna karşın yağ damlacıkları tamamen geri çevrilerek orada kalmaya devam eder. Oldukça düşük maliyetli femtosaniye lazer üretim esnekliği sayesinde özel kullanım için alüminyum folyo kalıpları basit bir şekilde hızlıca oluşturabiliriz.” diye açıklıyor. Lazer teknolojisi, Çinli ekibin kimyasal kalıntılar üretmeden kontrollü bir şekilde homojen filtreler hazırlamasına olanak tanımaktadır.
Her iki yöntem de; hafif yağların ve ağır yağların sudan verimli bir şekilde ayrışmasını sağlamaktadır.
İngiltere’de Bath Üniversitesi’ndeki İleri Düzey Ayırmalar Mühendisliği Merkezi direktörü Darrell Patterson’a göre: “Bu çalışmalar, gelişmiş yağ-su ayırımlarını mümkün kılacak basit iki yeni yöntem sunmaktadır.” diyor. Ayrıca bir mühendis olarak, “Her iki yöntem de potansiyel olarak yeni membranlar üretmek için ölçeklendirilebilir niteliktedir. Sanayi ve toplumun artan ayrıştırma ihtiyaçlarını daha düşük maliyet ve daha az enerji tüketimiyle yüksek seçiciliğe sahip yöntemlerle karşılayabilmek mümkün olacaktır.” diyerek görüşlerini dile getiriyor. Ayrıca Patterson, oluşturulan membranların ömrünü tamamlaması, kirlenmesini ve de çevre üzerine etkilerinin incelenmesi yönünde bu araştırmalara devam etmenin oldukça önemli olduğunu vurgulamakta. Son olarak Patterson: “Her ikisi de son derece yararlı, gelişmiş materyal üreten mükemmel bilimin zekice düşünülmüş parçalarıdır.” diyerek sözlerini tamamlıyor.
Kaynak : chemistryworld.com
Haberi Çeviren : Elif Tuna
Üniversite : Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (Ankara Üniversitesi – Analitik Kimya – Doktora Öğrencisi)
Bölüm : Kimya Mühendisliği
Mail : eliftuna_89@hotmail.com
Not : Haberlerin dergi yönetimi ile çevirene haber verilmeksizin yayınlanması, kopyalanması, kendi web sitenize eklenmesi kesinlikle yasaktır. Bir yerde yayınlamayı düşünenler iletisim@inovatifkimyadergisi.com adresine ve de haberi çeviren arkadaşımıza mail atarak durumu belirtmeleri gerekmektedir.
