Neden Yağmur Yağdıktan Sonra Çimleriniz Daha Yeşil Görünür?
(Fotoğraf: Sedletsky/Shutterstock)
Çimenler hava açtıktan sonra daha yeşil görünüyorsa, gözleriniz sizi yanıltmıyor.
Güney Karolina, Otto’daki Cooweeta Hidrolik Laboratuvarı’ndan araştırmacı toprak bilimcisi Jennifer Knoepp’ın dediğine göre yağmurun çimlerin daha yeşil görünmesine yardım etmesinin iki sebebi var ve iki sebep de azotu içeriyor, ancak aralarından birisi sizi şaşırtabilir.
Knoepp’a göre yağmur yağdıktan sonra toprakta bitkiler için genellikle daha fazla kullanılabilir su bulunur. Bitkiler bu suyu aldığı zaman toprakta bulunan organik maddelerden azotu da bünyelerine alırlar.
“Bitkiler büyüdükçe küçük kökleri ölür ve yeni kökler çıkar.” demiştir Knoepp. Bu gerçekleştiği zaman toprak mikropları, ölü köklerin çürümesine yol açar. Bu prosesi çimlerinize kompost eklemek gibi düşünün, ne var ki bu proses sizin müdahaleniz olmadan yerin altında ve doğal olarak gerçekleşir. Kökler, çoğunlukla karbon olmak üzere bir miktar azotu da içeren büyük kimyasal bileşiklerden oluşur. Toprak mikropları, ölü köklerin çürümesine yol açmak için karbonu ve azotun bir kısmını kullanır. Aslında azotun bir kısmı bir nevi atık ürün olarak toprağa geri bırakılır.
Knoepp’e göre yağmur, toprağa süzüldükçe mikropları daha fazla azot bırakmaları için etkin hale getirir. Çimler yeni yağmış olan yağmurdan yarar sağlar çünkü yağmur suyu, köklere mikropların daha önceden saldığı azot kadar bu “yeni” azotu da alması için izin verir. Aynı zamanda yeniden güneş açtığında çimler fotosentezde çok aktiftirler.
Yağmur yağdığı zaman azotla ilgili bir şey daha meydana gelir. Atmosfer %78 oranında inert ya da reaktif olmayan azot gazından oluşmaktadır. Aynı zamanda amonyum ya da nitrat formundaki katı haldeki azotu taşır. Yağmur yağdığı zaman bu katı azotun bir kısmını nitrat ya da amonyum azotu formunda çimlerin üzerine düşürür. Bununla birlikte Knoepp’a göre –ki bu sizi şaşırtabilir- yağmur sırasında direkt olarak çimlerin üzerine düşen bu katı azotun yalnızca küçük bir kısmı direkt olarak yapraklar tarafından absorplanmaktadır.
Çimlerinizin Azotunu Gözlemlemek
Knoepp’e göre yağmurda ne kadar azot yağdığı birkaç faktöre bağlıdır. Bu faktörler nerede yaşadığınızı, yaşadığınız yerin ne kadar kuru olduğunu ve hatta bölgenize yağmurun nereden geldiğini bile içerir. Atmosferdeki katı parçacıklı azot; taşıtlar, sanayi ya da tarım girdilerinden kaynaklı emisyonlar sonucu oluşan azot kadar şimşekler tarafından oksitlenen azot gazını da içeren çeşitli formlarda ve çeşitli kaynaklardan da gelebilir. Atmosferdeki katı parçacıklı azot miktarları 1990’ların ortalarından beri değişiklik göstermiştir. Temiz Hava Yasası’nın yürürlüğe konmasından ve yasa değişikliğinden beri nitrat azotu düşüşe geçmiş ve son zamanlarda amonyum azotu artmıştır.
Çimlerinizin üzerine yağmur yağdığı zaman ne tür ve ne miktarda azotun yağdığını anlamanın kolay bir kolu vardır. Ulusal Atmosferik Çökelme Programı (NADP), 1978 yılından beri atmosferik kimyayı gözlemlemektedir ve ülke genelinde sayısız örnekleme istasyonuna sahiptir. Web siteleri, kullanıcıların yakınlarındaki yağışlardan gelen azot girdilerine yönelik tahminleri içeren, örnekleme konumlarını bulmaları için etkileşimli bir harita ve yararlı bir tabloya sahiptir.
Knoepp’e göre yağmur, kullanılabilir azotun birkaç farklı yolla çimlerinize yükseltilmesine yardımcı olsa da ve bir yağmur varilinde topladığınız suyun içinde kalsa bile çimenlerinizin ya da sebze bahçenizin gübre ihtiyacının tamamını karşılaması için azota bel bağlayamazsınız. Dengeli bir gübre programı için ticari gübreler ve organik toprak iyileştirmelerine hala ihtiyaç vardır, fakat Knoepp bunların eklenmesinde temkinli davranılmasını tavsiye eder. Azot, iyi bitki gelişimi için gerekli bir bileşen iken ambalaj üzerindeki talimatlara uyduğunuza dikkat edin. İyi bir şeyin fazlası yalnızca bitkilere değil yakın civardaki yapay göller, göller, akarsular ve nehirlere de zararlı olabilir.
“Nitrat azotu çok hareketlidir.” demiştir Knoepp. Yağmur tarafından toprağın derinliklerine, bitki kökü zonlarının oldukça altına, derelere, su kaynaklarına ve ardından akiferlere taşınır. Bunu istemezsiniz. Akarsular çok miktarda azota ihtiyaç duymazlar ve bunun fazlası alg oluşumu gibi problemlere yol açabilir.
Sonuç olarak bulutlar aralanıp güneş geri döndüğünde insanların görmek istediği yeşil dereler değil yeşil çimenlerdir.
Kaynak: mnn.com
