Farklı Bölgelerdeki Su Tasarrufu için Yaklaşımlar
Avustralya’daki çeşitli kurumların araştırmacılarından oluşan bir ekip, kullanıcıların su tasarrufu çabaları konusunda işbirliği yapmalarına neden olan sosyal faktörleri ele alan bir model geliştirdi. Grup, Nature Human Behavior dergisinde yayınlanan makalede, modellerini oluşturmak için kullandıkları faktörleri ve ortaya çıkan sonuçları açıklıyor.
Tarih boyunca insanlar ürün yetiştirmek ve su içmek için nehirlerden, göllerden ve derelerden su çekiyorlardı. Daha yakın zamanlarda, insanlar yeraltı kaynaklarına erişme olanağı bulduklarında bu kaynakları da kullanmaya başladılar. Tarihsel olarak, ihtiyaçlara göre yeterli su vardı, ancak çoğu bilim insanı bunun değişmek üzere olduğunu kabul ediyor. Akiferler gibi yer altı suyu kaynakları tükenmektedir ve eğer bu şekilde devam ederse yakında kurumaya başlayacaklar. Bu yeni girişimde, araştırmacılar söz konusu sosyal faktörleri incelediler, suyun kıt olabileceği alanlarda yaşayan insanların su tasarrufu çabalarında işbirliği yapmaları için baskı altına alınmasını gerektiğini düşündüler.
Araştırmacılar, modellerini oluşturmak için, Avustralya’daki Murray-Darling Havzası, Hindistan / Pakistan sınırındaki Punjab ve ABD’deki Kaliforniya Merkez Vadisi olmak üzere üç gerçek dünya konumunu seçti. Tarihsel ve fiziksel verileri analiz ettiler bunun yanı sıra Kaliforniya’daki Sürdürülebilir Yeraltı Suyu Yönetimi Yasası gibi, su kullanıcılarının su tasarrufu sağlamaları için önceden alınmış tedbirleri açıklayan kaynaklardan da bilgi aldılar.
Grup, kültürel teori ya da çoğul rasyonellik kullanarak sosyal normları açıklayan faktörleri de ekledi; bu üç temel soruyu da yanıtladı. Birincisi, su kullanımını denetleyenler ile bunların uygulama becerileri arasındaki ilişkiyi, çiftçilerin ve diğer su tüketicilerinin uymakla yükümlü oldukları ilişkiyi ortaya koydu.İkincisi, toplumsal normların doğal kaynakları koruma çabalarına nasıl katıldığını daha iyi anlamaya çalıştı . Üçüncüsü, çalışılan üç bölgeden hangisinin çabalarını en başarılı şekilde yerine getireceğini bulmaktı.
Model, Punjap’ta olduğu gibi kooperatif kültürlerinde su istismar eden kişilerin cezalandırılmasının makul derecede etkili olduğunu gösterdi; fakat ABD ve Avustralya gibi yerlerde en iyi yaklaşım, başkalarını koruma çabalarını kabul etmeye ikna edebilecek bir bölgeye kooperatif rol modelleri eklemekti.
Özet
Yer altı suyu; küresel gıda güvenliği, çevresel akışlar ve iklim değişikliği yaşayan kırsal yerler için geçim kaynağı olarak kritik öneme sahiptir. Dünya’nın en büyük yeraltı suyu havzalarının üçte birinin sulu tarımda tüketilmesine rağmen, kaynakların kullanıcıları koruma politikaları hakkındaki koşullardan pek azını bilmektedir . Burada, işbirliği, toplu eylem ilkelerine ve Dünya Değerler Araştırması Dalga 6 (n = 90,350) ‘ye dayanan, sulanmış tarımın ajan tabanlı bir modeli geliştirildi. Sürdürülemez taleplerle karşı karşıya olan üç büyük akifer sisteminin simülasyonları, kültürel değerlerdeki küçük değişiklikler ve izleme-uygulama hükümleri ile yeraltı suyunun korunmasına yönelik sosyal normların aniden değiştiği taşma noktalarını ortaya çıkarmaktadır. Bu taşma noktaları grup büyüklüğü ve kural takipçilerinin yardımıyla genişletilir. Genel olarak, düzenleyici uyumun kültürel, sosyo-ekonomik, kurumsal ve fiziki koşullara olan olasılığını ve eşiklerin ötesinde değişime duyarlılığını değerlendirmek için güçlü bir araç sunuyoruz. Bu eşiklerin idaresi, sürdürülebilir olmayan yeraltı sularının gelişmesini önlemek, uygulama maliyetlerini düşürmek, sınır aşan akifer yönetiminde kültürel çeşitliliği daha iyi açıklamak ve bölgesel iklim değişikliğine topluluk direncini artırmak için yardımcı olabilir. Yeraltı sularına odaklansak da, yöntemlerimiz ve bulgularımız diğer kaynak yönetimi konularına geniş ölçüde uygundur. Kurumsal, fiziki koşulları ve eşiklerin ötesinde değişime duyarlılığını göstermektedir.
Kaynak : phys.org
