Henry Cavendish
10 Ekim 1731 yılında aristokrat bir İngiliz aileye katılan İngiliz kimyager ve fizikçi Henry Cavendish Fransa,Nice’da dünyaya geldi.Annesini 1733’te kaybeden Cavendish,Londra yakınlarındaki Hackney Academy’e gitti.1748 yılında Cambridge’deki Peterhouse College’a girdi ve orada iyi bir derece aldı.Daha sonra kendi laboratuvarınında bulunduğu Londra’fa babasıyla birlikte yaşamaya devam etti.
Atmosferik havanın bileşimi,farklı gazların özellikleri,su sentezi,elektriksel çekim ve itme ile ilgili kanun,mekanik ısı teorisi ve yoğunluğun hesaplanması konusunda çalışmalar yaptı.
Babası Lord Charles Cavendish,Royal Society of London’ın üyesiydi ve Henry’i diğer bilim insanlarıyla bir araya geldiği toplantılara ve yemeklere götürürdü.1760 yılında gruba katılan Henry Cavendish,Royal Society’de gözlem araçlarını ve Royal Greenwich Gözlemevi araçlarını değerlendirmek üzere komiteye başkanlık etti.
İngiliz Kraliyet Enstitüsü kurulduktan hemen sonra 1800 yılında yönetici oldu.
Humphry Davy’nin kimyasal deneyler yaptığı laboratuvarda aktif olarak çalıştı.
Lord Charles Cavendish 1783 yılında öldükten sonra nerede ise tüm mülkiyetini oğlu Henry’e bıraktı.Henry babası öldükten sonra Londra’nın güneyindeki Clapham Common’de bir ev satın aldı ve ardından Londra’nın bilim dünyasına tam olarak girmesine yardımcı olan Charles Blagden ile yakın çalışmalar yapmaya başladı.
Mekanik,optik ve manyetizma dahil olmak üzere bir çok alanda yazı yazmasına rağmen çok azı yayınlandı.
İlk yayınını 1766 yılında laboratuvarda üretilen gazlarla ilgili üç kısa kimya belgesinin birleştirilmesiyle yayınladı.
1773’te Cavendish,British Museum’un mütevellisi oldu.
Asitlerde metalleri çözerek “yanıcı hava”yı, alkalileri asitlerle eriterek “sabit hava”yı keşfetti.Bu ve diğer gazları su ya da cıva üzerine ters çevrilmiş şişelerde topladı.Daha sonra sudaki çözünürlüklerini ve özgül ağırlıklarını ölçtü ve yanıcılıklarını not etti.
Cavendish,Royal Society tarafından Copley Madalyasına layık görüldü.
1783 yılında oditometri üzerine gaz raporu yayınladı.Oksijen içerisinde yanan havayı yakarak suyun üretimi ile ilgili bir makale yayınladı.
1785 yılında atmosferik havanın kompozisyonunu araştırdı ve kesin sonuçlar elde etti.Azot ve oksijen miktarının,nitrojen hacminin 1/120 oranında gaz olduğunu gözlemledi.
Enstrüman yapımcılarıyla birlikte çalışan Cavendish, genellikle yenilerini icat etmek yerine mevcut araçları geliştirdi.
Eski phlogiston teorisinin dilini kimyada kullandı.Lavoiser’in ısıyı bir maddi veya elementer temel olarak tanımlamasına itiraz etti.
Newton mekanizması çerçevesinde çalışarak,1760’lı yıllarda ısının doğası sorunuyla başa çıkıp maddenin hareketinin sonucunun ısı olduğunu açıkladı.
1783’de cıvanın dondurulması ve gizli ısı fikrinin kullanıldığı sıcaklık konusu hakkında bir makale yayınladı.
Cavendish, kapsamlı bir elektrik teorisi geliştirdi.Isı teorisi gibi,bu teori de matematiksel nitelikteydi ve nicel deneylere dayanıyordu.1771 yılında teorisinin erken versiyonunu yayımladı.
1798 yılında yayınlanan deneylerinden en ünlüsü,dünyanın yoğunluğunu belirlediği deneydi.Bulguları kabul edilen sayının %1’i içerisindeydi.
Henry Cavendish, 24 Şubat 1810’da,78 yaşında,İngiltere,Londra’da hayatını kaybetti.
Ödüller ve Başarılar
Karbondioksitin fiziksel ve kimyasal özellikleri üzerine yaptığı çalışmalar sonucu Royal Society tarafından Copley Madalyasına layık görüldü.
