Justus von Liebig
Justus von Liebig, tarım kimyasının kurucularından biri olarak kabul edilen bir Alman kimyager idi. Organik bileşiklerin analizine önemli katkılarda bulundu ve çalışmalarının ilk yıllarında inorganik gübrelerin kullanımı ile ilgili birçok dilde eserler yayınladı. Azotun esansiyel bir bitki besin maddesi olduğunu keşfetti ve birbirinden farklı besin maddelerinin bitkiler üzerindeki etkisini açıklayan, ünlü ‘Minimum Yasası’nı tasarladı.
Liebig, 12 Mayıs 1803’te Darmstadt, Almanya’da doğdu. Babası, kendine ait küçük bir laboratuvarda üretim yapan bir kimyacıydı. Liebig’in en sevdiği şeylerden biri, bu laboratuvarda çeşitli deneyler yapmaktı. Bonn Prusya Üniversitesi’nde kimya lisansını tamamladıktan sonra, 1822 yılında, henüz 19 yaşında iken, Bavyera’daki Erlangen Üniversitesi’nde doktorasını tamamladı. Ardından, Alexander von Humboldt’un (1769-1859) tavsiyesiyle, Joseph Gay-Lussac’ın (1778-1850) laboratuvarında işe alındı. Ve burada 2 yıl boyunca çalışmalarını sürdürdü.
1825 yılında, Giessen Üniversitesi’nde Kimya Bölümü Başkanı olarak görev yapmaya başladı ve 27 yıl boyunca bu görevini sürdürdü. Ardından Münih Üniversitesi’ne geçti ve 1873 yılında ölümüne kadar burada görev yaptı.
Liebig’in fulminik asitin tuzu olan ve ciddi bir patlayıcı olan gümüş fulminat üzerine çalıştığı zamanlarda Alman kimyacı Friedrich Wöhler de siyanik asit üzerine çalışmalar yapıyordu. Liebig ve Wöhler, üzerinde çalıştıkları siyanik asit ve fulminik asit’in aynı bileşime sahip farklı iki bileşik olduğunu ispatlamak üzere birlikte çalışmalar yaptılar. ‘İzomerlik’ kavramı, daha sonraları, İsveçli kimyacı Jöns Jacob Berzelius tarafından tanımlandı.
Liebig, “Kaliapparat” olarak adlandırılan beş ampullü bir cihaz kullanarak organik analizde devrim yarattı. Bitkilerin beslenmesinde humusun önemini ortaya çıkardı. Ayrıca bitkilerin azot bileşikleri, havadaki karbondioksit ve topraktaki bazı mineraller tarafından beslendiğini savundu. Azot bazlı bir gübre icat eden ilk kişi Liebig oldu.
Liebig, ‘Minimum Yasası’nın da tasarlayıcısıydı. Bu yasa, büyümenin mevcut besin maddeleriyle değil, en sınırlı besin maddesi (sınırlayıcı faktör) tarafından belirlendiğini belirtmekteydi. Liebig, modern tarımın atalarından biri olarak bilinmektedir.
Justus von Liebig, 1845’te baron oldu. 18 Nisan 1873’de, 69 yaşında öldü. Liebig, Alter Südfriedhof, Münih, Almanya’da gömüldü.
