Sizi Tanıyor Muyum? Maske Takmak Yüz Tanımayı Nasıl Zorlaştırıyor?
Fotoğraf: Şikago Yüz Veritabanı (Ma ve diğerleri, 2015)
Pandemi sırasında, maske takan kişileri (yüzlerinden) tanıyabilmek sıkça karşılaştığımız benzersiz bir zorluk haline geldi. İsrail’deki Negev Ben-Gurion Üniversitesi ve Kanada’daki York Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından yapılan yeni bir çalışmada, bu zor durumun etkisini ve (potansiyel olarak) önemli yansımalarını ortaya koyuyor.
Bulgular, Scientific Reports dergisinde yayınlandı.
Araştırmacı, BGU Psikoloji Bölümü Görsel Algı ve Eylem Laboratuvarı başkanı, Prof. Tzvi Ganel ve BGU’da doktora derecesini alan ve şu anda Toronto Ontario’daki York Üniversitesi’nde öğretim üyesi olan Prof. Erez Freud’a, “Maske takan bir arkadaşını veya tanıdığını birini (maskeden dolayı) her zaman tanıyamayanlar için yalnız değilsiniz.” dedi.
Araştırmacılara göre, “Yüzler, insan algısında en bilgilendirici ve önemli görsel uyaranlar arasındadır; günlük sosyal etkileşimlerde iletişimsel olarak benzersiz bir rol oynar.” “COVID-19 bulaşma riskini en aza indirmeye yönelik daha önce benzeri görülmemiş bu çaba, maske takılmasından dolayı yüz tanımaya yeni bir boyut kazandırdı.
Prof. Ganel ve Prof. Freud, maske takmanın etkilerini incelemek için maskeli ve maskesiz yüzlerin olduğu ,yüz algısını değerlendirmeye yönelik, Cambridge Yüz Hafıza Testi’nin değiştirilmiş bir versiyonunu kullandılar. Çalışma, yaklaşık 500 kişilik büyük bir grupla çevrimiçi olarak gerçekleştirildi.
Araştırmacılar, maske takan birini başarılı bir şekilde tanımlayabilme oranının %15 azaldığını buldu. BGU Psikoloji Bölümü ve Bilişsel ve Beyin Bilimleri Bölümü üyesi ve yüz tanıma ve algılama konusunda bir uzman olan Prof. Galia Avidan, “”Bu, tanıdığımız insanları doğru bir şekilde tanımada veya (alternatif olarak) tanıdık olmayan yüzleri yanlışlıkla tanıdığımız kişiler olarak algılamada birçok hataya yol açabilir” diyor. “Yüz maskeleri, yüz tanıma becerisi iyi olmayan insanlar için başlarda zorlayıcı olabilir ve daha büyük zorluklara sebep olabilir.”
Araştırma ekibi aynı zamanda maskelerin, özellikle yüzlerin bütünsel bir izlenimini çıkarmaya engel olduğunu ve özellik bazında işlemeye yol açtığını, bunun ise daha hatalı ve daha fazla zaman alan bir strateji olduğunu ortaya çıkardı.
Araştırmacılar, “Bütün bir yüz algısı oluşturmak için yüzün tamamına bakmak yerine artık gözlere, buruna, yanaklara ve diğer görünür öğelere ayrı ayrı bakmak zorunda kalıyoruz, ki bunu eskiden anında yapardık,” yorumunda bulundu.
Yüzlerin işlenme tarzı boyunca yapılan değişikliklerin yanı sıra performanstaki bu değişiklikler, sosyal etkileşimler dahil olmak üzere günlük yaşam aktiviteleri ve eğitim gibi kişisel etkileşimleri içeren diğer durumlar üzerinde önemli etkilere sahip olabilir.
Ganel, “Maske takmanın dünyanın dört bir yanındaki ülkelerde hızla önemli bir norm haline gelmesi göz önüne alındığında, gelecekte yapılacak olan araştırmalarda maske takmanın insan davranışı üzerindeki sosyal ve psikolojik etkileri incelenmelidir.” diyor. “Yapılan son çalışmada bildirdiğimiz gibi maskelerin etkisinin büyüklüğüne gereken önemi vermemek, muhtemelen maske takan kişilerde verimin güncel aşamada düşmesine yol açacaktır.”
Referans: Erez Freud, Andreja Stajduhar, R. Shayna Rosenbaum, Galia Avidan ve Tzvi Ganel, 21 Aralık 2020, Scientific Reports tarafından “COVID-19 salgını insanların yüzleri algılama şeklini maskeler”.
DOI: 10.1038 / s41598-020-78986-9
Kanadalı ekip, BGU araştırmacılarına ek olarak, araştırmayı yöneten Prof. Erez Freud, Andreja Stajduhar; York Üniversitesi Psikoloji Bölümü ve Görme Araştırma Merkezi’nden Prof. Shayna Rosenbaum’dan oluşuyordu.
Bu çalışma, İsrail Bilim Vakfı (Grant no. 296/15) ve Kanada First Research Excellence Fund (Birinci Üstün Başarı Araştırma Fonu) (CFREF, 2016-2023) ve Kanada Doğa Bilimleri ve Mühendislik Araştırma Konseyi tarafından finanse edilen Vision Science to Applications (VISTA) programı tarafından desteklenmiştir.
Kaynak: scitechdaily.com
