Atık Sudan Kumaş yaptılar
Atık sudan kumaş yaptılar Ankara Üniversitesi Su Yönetimi Enstitüsü ipek böceklerinin kozasını ördüğü sırada salgılanan ve ipek işleme sektöründe kullanılan serisin proteini, atık sulardan geri kazandırarak kumaş kaplama malzemesi üretti.
TÜBİTAK destekli proje ‘1003-Tekstil Endüstrisi-İpek İpliği İşleme Atık Sularından Serisin Proteini Geri Kazanımı ve Prototip Serisin Üretimi’ adı ile tamamlandı. Proje kapsamında, Bursa’daki ipek ipliği fabrikasının atık sularından serisin proteini membran teknolojisi ile geri kazanıldı. İlaç, biyomedikal, kozmetik ve tekstil endüstrileri için faydalı ve ekonomik değere sahip serisin proteini ile yine tekstil sektöründe kullanılmak üzere nanokompozit malzeme geliştirildi. Antibakteriyel özelliğe sahip malzemenin kullanılabilirliğini Uludağ Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölümü’nde yapılan denemede, kumaş kaplama malzemesi başarıyla test edildi.Ankara Üniversitesi Su Yönetimi Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Gökşen Çapar’ın yürütücülüğünde, Kimya Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Zeki Aktaş ve Dr. Yavuz Gökçe’nin de görev aldığı proje için patent başvurusu yapıldı.
Doç. Dr. Gökşen Çapar, bu proteinin faydalı kullanım alanlarını araştırdıklarını ve ulusal patent başvurusunu yaptıklarını belirterek, “Biyolojik ve ekonomik olarak değerli olan serisin proteinin ipek sektörü atık sularından geri kazanılması üzerine yürüttüğümüz çalışmalar TÜBİTAK tarafından desteklendi. Bursa’daki ipek ipliği fabrikasında atık sulardan serisin geri kazanımını yapıp, faydalı kullanım alanlarını araştırdık. Bunlardan birisi, serisinli nanokompozit malzeme üretimi. Üniversitemiz Kimya Mühendisliği Bölümünden Prof. Dr. Zeki Aktaş ve Dr. Yavuz Gökçe ile birlikte ulusal patent başvurusu yaptık, sonucu bekliyoruz” dedi.
Ekonominin Vazgeçilmez Parçası
Doç. Dr. Çapar, atık sulardan ürün geri kazanımının, döngüsel ekonominin vazgeçilmez parçası olduğuna dikkat çekti, “Geliştirilen nanokompozit malzeme tekstil sektöründe anti bakteriyel özelliği nedeniyle kumaş kaplama malzemesi olarak Uludağ Üniversitesi Tekstil Mühendisliği Bölümü’nde denendi. Kentsel atık sular aslında içinde pek çok kaynak barındırıyor. Bu ipek proteini özelinde de bu proteinin anti bakteriyel özelliği var. Güneş ışınlarından koruma etkisi var. Hava geçirgenliği yüksek. Nem tutma özelliği var. İpek böceği kendi kozasını ördükten sonra içinde belli bir süre yaşıyor. Bu nedenle kozanın geçirgenliği ve dayanıklılığı çok yüksek. Örümcek ipeği ve bizim bildiğimiz bu ipek böceğinin oluşturduğu ipek, dayanıklılığı çok yüksek ürünlerden bir tanesi. Serisin proteini ile biyomedikal alanda da bazı ürünlerin geliştirildiğini, ayrıca kozmetik ürünlerde kullanıldığını biliyorum” yanıtını verdi.
Su Kazanımını Maksimize Etmeliyiz
Doç. Dr. Çapar, ayrıca atık suların geri kazanılmasının önemine vurgu yaparak “Burada amacımız aslında ekonomik değeri olan bir ürünü kaybetmemek, ekonomide tutabilmek fakat bu çok kolay değil. ‘Atık sulardan değerli ürün geri kazanımı’ dediğimiz olayda aslında sihirli bir değnek yok çünkü siz burada da maliyetleri dikkate almak zorundasınız. Bir ürünü atık sudan geri kazanmak için fayda/maliyet analizi yapmak zorundasınız. Bir de atıktan geri kazanım sürecinde sosyal kabul de önemli. Toplumun geri kazanılmış ürünleri kullanma konusunu benimsemesi de önemli. Şu aşamada ülkemizde su geri kazanımına daha fazla odaklanmalıyız. Türkiye’nin su sıkıntısı çeken ülkelerden olması ve iklim değişikliğinin olumsuz etkileri gibi nedenlerden dolayı şu anda su kazanımını maksimize etmeliyiz” dedi.
Kaynak : yenicaggazetesi.com.tr
