Gerhard Ertl
Gerhard Ertl, 10 Ekim 1936 yılında Almanya’nın güneybatısında, Stuttgart kentinin bir parçası olan Bad Cannstatt’da dünyaya geldi. 3 yaşındayken ailesi ile Schmiden köyü yakınlarına taşındılar. Ertl, 1942 yılında ilkokul eğitimine başladı. 1946 yılının yazında, Bad Cannstatt’da bulunan Johannes Kepler Gymnasium’a (lise) kabul edildi. 1955 yılının ilkbaharında final sınavını (Abitur) geçti. Fen ve tarih derslerinde oldukça başarılı bir öğrenci idi. O günlerde bilgisayarlar henüz mevcut değildi. Bu yüzden evde bazı kimyasal deneyler yapmak çok yaygındı. 12 yaşında iken Ertl, “Başarılı Kimyasal Deneyler” (“Chemische Experiment, die gelingen”) adlı kitap sayesinde kimya tutkusunu keşfetti. Ancak Ertl’in yatak odasından gelen “tuhaf sesler ve kokular” nedeniyle annesi Ertl’in sağlığından endişe duymaya başladı ve bu faaliyetleri durdurmasını istedi. Annesinin bu istediği üzerine Ertl deneylerine ara vermek zorunda kaldı. Bunun üzerine, Ertl’in ilgisini fizik çekmeye başladı ve deneyler yapmak yerine zararsız radyolar üretmeye başladı. Dolayısıyla Ertl ilgisini kimyadan fiziğe çevirdi. Bu iki bilim dalına olan tutkusu hayatının geri kalan kısmını şekillendirecek ve nihayetinde ona Nobel Ödülü kazandırmıştır.
Çocukluğundan beri müzikle ilgilenen Ertl, piyano çalmıştır. Öğrencilik döneminde bir müzik grubunun üyesi olmuş ve bu işten çok para kazanmıştır.
Matematik dersinde de başarılı olduğundan, kimya yerine fizik derslerine önem vermeye başladı ve 1955-1957 yılları arasında Stuttgart Teknik Üniversitesi’nde fizik okudu. Bu arada Paris’te (1955-1958) Münih’teki Ludwig Maximilian Üniversitesi’nde (1958-1959) çalışmalarına devam etti. Çalışmaları genel nitekli idi fakat aynı zamanda konunun kahramanlarının bazılarından; de-Broglie, Joliot ve Heisenberg’den derslere de katılmıştır. 1961 yılında Stuttgart Teknik Üniversitesi’nde fizik diplomasını (yüksek lisans) aldı. Tez çalışmalarında kimyaya geri dönmeye karar veren Ertl, fiziksel kimya konusunda çalışmayı tercih etti. Sadece olağanüstü bir bilim adamı olarak değil, aynı zamanda insanlığa büyük bir ilham sahibi olan kişiyi bulmakta şanslı olduğunu söyleyen Ertl’in bu düşünceleri, Stuttgart’taki Max Planck Metodoloji Enstitüsü’nden Heinz Gerischer (tez danışmanı) hakkında söyledikleri idi. Heinz Gerischer, 20. yüzyılın önde gelen elektrokimyacılarından biri idi fakat fizikokimyadaki diğer problemlerle de ilgilendi. Gerischer’in sekreteri olan Barbara Maschek ile tanışan Ertl, 1964 yılında dünya evine girdi. Ertl iki çocuk sahibi olmuş ve çocukları evlendikten sonra dört torunu olmuştur.
Ertl, 1965 yılında ise Münih Teknik Üniversitesi’nden doktora derecesini almıştır. Doktara tezini katı-gaz ara yüzü üzerine yazmıştır. Kristalin bir katı yüzey üzerindeki kimyasal reaksiyonların yapısal sorunlarını araştırmasıyla 31 yaşına gelindiğinde bir post-doc niteliğini (habilitasyon) aldı. Araştırması onu günümüzün en önemli kimyacılarından biri yaptı. Ertl’nin konu seçimi hem çok zekice hem de çok cesurcaydı. Çünkü o zamanlar bu faz sınırları hakkında hiçbir şey bilinmiyordu. Ertl, Münih’te asistan ve öğretim görevlisi olarak 1968 yılına kadar Hannover Teknik Üniversitesi’nde profesör ve yönetmen olarak görev aldı. 1973 yılında Münih’e Ludwig Maximilian Üniversitesi’nde fizikokimya profesörü olarak döndü. 1986 yılında Berlin Serbest Üniversitesi’nde profesör oldu. 1986 yılından 2004 yılında emekli oluncaya kadar Max-Planck-Gesellschaft’ın Fritz Haber Enstitüsü’nde yönetmenlik yapmıştır. 1992 yılında Japonya Ödülü’nü aldı ve 1998 yılında ise Wolf Ödülü’nü Kaliforniya’daki Gabor Somorjai ile paylaştı.
Alman fizikçi Gerhard Ertl 71. doğum gününde, gaz-katı arayüzündeki temel moleküler süreçleri olan yüzey kimyası çalışmaları için 2007 Nobel Kimya Ödülü’nü aldı.
