Yemeklik Yağ Kaplaması, Gıda İşleme Ekipmanlarında Bakterilerin Büyümesini Önlüyor

Fotoğraf: Toronto Üniversitesi Malzeme Bilimi & Mühendisliği Bölümü’nde araştırmacı Dr. Tarek Awad, iki numune gösteriyor: Sol tarafta bulunan numune, yemeklik yağı tutması için işleme tabi tutulmuş bir paslanmaz çelik yüzey, ve sağdaki numune ise, kaplamasız bir yüzey. Kaplanmamış yüzey, yemek kalıntılarını yüzeyde biriktirebilir ve gıda kaynaklı patojenlerin büyümesini teşvik edebilir.

Endüstriyel ölçekte üretilen pek çok gıda, temizlenmesi zor oldukça büyük paslanmaz çelik makinelerde (tank) karıştırılmış ham maddeler içerir. Sürekli olarak tekrarlanan kullanımlarda, ekipman yüzeylerinde, bakterilerin ve biyofilmlerin gizlenebilmesi için elverişli ortamlar sunan küçük çizikler ve kanallar meydana gelir. Bu yüzey çizikleri, çıplak gözle bakıldığında oldukça küçük gözüküyor olmalarına rağmen sadece birkaç mikrometre boyutundaki bakteriler için bir kanyon gibidir. Yüzeyde sıkışmış yemek kalıntıları ve bakteriler, daha sonra, Salmonella, Listeria ve E.coli gibi mikroorganizmalardan gelen kontaminasyon riskini arttırır.

Toronto Üniversitesi Malzeme Bilimi & Mühendisliği Bölümü’nde Profesör Ben Hatton, Dr. Dalal Asker ve Dr. Tarek Awad, bu ekipmanların içerisinde büyüyen bakterileri engellemek için daha ucuz, daha güvenli ve daha etkili bir yöntem arıyorlar. Böylece, gıda kaynaklı hastalıklara sebep olabilecek çapraz kontaminasyon riski en aza indirilir. Araştırma ekibi, basit yeni bir yöntem önerdi: mikroskobik çizikleri, çatlakları ve yarıkları doldurmak ve yüzeyde bakteriyel tutunmaya karşı bir bariyer oluşturabilmek için metal yüzeyde ince bir yemeklik yağ tabakası oluşturmak.

Araştırmacılar, bu çözümün, test edilen endüstriyel makinelerin içindeki bakteri seviyelerinde 1000 kat bir azalma ile sonuçlandığını buldular. Araştırma ekibinin bu çalışması, yakın zamanda ACS Applied Materials & Interfaces dergisinde yayımlandı.

Bu projede, kendi endüstrisi içinde yaygın bir probleme çözüm arayan tohum işleme firması AGRI-NEO (Ontario) ile iş birliği içinde bulunan Hatton, ‘’ Paslanmaz çelik bir yüzeyi günlük yemeklik yağ ile kaplamak, bakterileri engellemede oldukça etkili olduğunu kanıtladı.’’ diyerek açıklamada bulundu. ‘’ Yüzeyi kaplayan bu yağ, çatlakları doldurur, hidrofobik (suyu sevmeyen) katmanlar yaratır ve yüzey üzerindeki kirliliklere karşı bir bariyer görevi görür.’’

Video: Yemek parçacıkları, sol taraftaki işlenmemiş paslanmaz çelik yüzeyde birikebilir ve bu durum, gıda üretim tesislerinde kontaminasyon (dışarıdan gelen kirlilik) riskini arttırır. Sağ tarafta yağ ile işlenmiş yüzey ise bu maddeleri geçirmez, üzerinde tutmaz.

Bu basit ve düşük maliyetli alternatif, yüzey mikro yapısında, yağ katmanlarını tutabilmek ve kaygan, ıslanmayan ve yapışmaz özellikler elde edebilmek için ilk olarak Harvard’da geliştirilen Slippery Liquid-Infused Porous Surfaces (SLIPS) prensibine dayanır. Zeytin, mısır ya da kanola gibi yağları pişirmek, gıda-işleme ekipmanlarının temizliği için yaygın olarak kullanılan zararlı kimyasallardan ve dezenfektanlardan daha güvenli bir alternatif sunmaktadır. Bu makinelerin boyutlarının büyüklüğü, temizlik malzemelerinin, makinelerin kapsamlı bir şekilde temizlenmesini zorlaştırır ve yüzeyde kalan bakteriler de temizleyici maddelere karşı direnç oluşturabilir. Hatton’un yüzey üzerindeki çizikleri yağ ile doldurma yöntemi, bakterilerin yüzeye yerleşmesini engeller ve temel olarak paslanmaz çelik yüzeyde kimyasal kalıntılar bırakmadan yüzeyi temizler.

Hatton, ‘’ Gıda hazırlama ekipmanlarındaki kontaminasyon (kirlilik), bireylerin sağlığını etkileyebilir, yüksek maliyetlere yol açan ürün geri çekilmelerine neden olabilir ve bu kontaminasyon kimyasal bazlı temizleme işlemi sonrasında bile gerçekleşebilir.’’ diyor. ‘’ Bu araştırma, yüzey işleme ve yemeklik yağların bariyer olarak kullanılmasının yüzeyde daha fazla kullanım alanı sağladığını ve yüzeyde dolaşan bakterilerin 1000 kat daha azaldığını gösterdi.’’

Hatton’ın araştırma ekibi, bakteri bariyerleri etkinliğini arttırmak için yağların, gıdaların ve biyofilm türlerinin yeni kombinasyonlarını test etmeye devam ediyor. Ayrıca, bu ekip, bakteriyel enfeksiyonu en aza indirmek ve ölüm oranlarını iyileştirmek için gelişmekte ülkelerde bu yöntemi kullanmanın opsiyonlarını keşfedecekler.

Kaynak : phys.org