Tavuk Karaciğerlerinde Metillendirilmiş Fenilarsenikli Bileşikler
Arsenik içeren besin takviyeleri, Avrupa Birliği’nde 1999’dan beri ve Kuzey Amerika’da 2013’ten beri yasaklanmıştır. Ancak birçok ülkede, paraziter enfeksiyonu önlemek ve kilo alımını teşvik etmek için hâlâ kümes hayvanları yemine bu katkılar eklenmektedir. Angewandte Chemie dergisinde, bilim adamları insan sağlığına yönelik tehdidin daha önce düşünülenden daha fazla olabileceğini gösterdi; çünkü bu bileşiklerin tavuklardaki parçalanması ilk katkı maddelerinden çok daha toksik olan ara maddeler vasıtasıyla gerçekleşiyor.
Roksarson (3-nitro-4-hidroksifenarsonik asit, “Rox”), test edilen hayvanlar için sadece biraz zehirli olan yaygın bir yem takviyesidir. Bununla birlikte, işlem görmüş tavuklarda hangi arsenik içerikli metabolizma ürünlerinin bulunduğunu ve bunların insan sağlığı için neden olabilecek risklerin ne olduğuna dair yeterli bilgiye henüz sahip değiliz. Arsenik içeren türlerin toksisitesi büyük bir olasılıkla bileşik türüne bağlıdır.
Kontrollü besleme altında bulunan 1600 adet tavuk üzerinde yapılan bir araştırmada, Çin’in Wuhan Üniversitesi’nden Bin Hu’nun ve Kanada’daki Alberta Üniversitesi’nden X. Chris Le’nin başkanlığındaki bir ekip, Rox verilen kuşlardan alınan karaciğer örneklerini analiz etti. Daha önce, bu araştırmacılar, tavuk karaciğeri, göğüs eti ve atıkta çok sayıda farklı arsenik içeren türler buldu. Çeşitli kütle spektrometrik ve kromatografik yöntemler kullanarak, şimdi üç ek bileşik belirleyebildiler.
Bu bileşikler, arsenik atomlarında fazladan bir metil grubuna (-CH3) sahip Rox türevleridir. Bu üç metilatlı bileşik, tavuk karaciğerlerinde bulunan toplam arsenik bileşiklerinin yaklaşık % 42’sini oluşturur.
Bu metilasyona ne neden olur? Araştırmacılar, insan metabolizmasındaki arseniğe de karışmış olan arsenik metil transferaz enzimini (As3MT) işaret ediyorlar. Ancak bu enzim sadece trivalan arsenik, Rox ve türevleri ise beş değerlikli arsenik içerir. Rox’un indirgenmiş versiyonları ile yapılan testler, Rox’un parçalanma sürecinin, üç değerli ara ürünler vasıtasıyla meydana geldiğini gösterdi. Hücre kültürleri ile yapılan testler, bu türlerin, pentavalent arsenikli Rox türevleri kadar 300 ila 30.000 kez zehirli olduğunu göstermiştir. Bu toksik ara ürünlerin, muamele edilmiş tavuklarda olup olmadığı ve hangi konsantrasyonlarda oluştuğu belirlenmeye devam etmektedir.
Kanatlı hayvan endüstrisinde, Rox takviyesi, katliamdan beş gün önce genellikle durdurulur. Bu aralıktan sonra alınan karaciğer numunelerinde, arsenik bileşik kalıntıları, en azından tavuk karaciğeri tüketildiğinde endişe uyandırıcı bir konsantrasyonda bulunur. Araştırmacılar, arsenik içeren yemin insan sağlığı açısından daha önce düşünülenden daha fazla sorunlu olup olmadığını belirlemek için çeşitli arsenik bileşiklere maruz kalma derecesinin değerlendirilmesini tavsiye etmektedir.
Kaynak : phys.org
