Harold Clayton Urey
Harold Clayton Urey, 28 Nisan 1893 tarihinde Walkerton, Indiana’da doğdu. Annesi Samuel Clayton, babası Cora Urey idi. Öğretmen ve aynı zamanda papaz olan babası, Harold 6 yaşındayken hayatını kaybetti. Babasının ölümünün ardından annesi başka bir papaz ile evlendi.
1911 yılında liseden mezun olan Harold, 3 yıl boyunca devlet okullarında eğitmenlik yaptı. Ardından 1914 yılında Montana Üniversitesi’nde zooloji üzerine lisans eğitimi almaya başladı ve 1917 yılında buradan mezun oldu. Bundan sonraki iki yılını kimya alanında araştırmalar yapmak için harcadı. Sonrasında da Montana Üniversitesi’ne kimya dalında çalışmak için geri döndü. 1921 yılında Berkeley’deki Kaliforniya Üniversitesi’nde, fiziksel kimya alanında, Profesör Lewis’in altında çalışmak üzere, doktora programına katıldı. 1923 yılında da doktora programını tamamladı.
Devam eden yıllarda, Kopenhag, Danimarka’da Profesör Niels Bohr’un Teorik Fizik Enstitüsü’nde çalıştı. Amerika’ya geri dönüşü, Johns Hopkins Üniversitesi’nin Kimya Bölümü’nde çalışmaya başlamasıyla oldu. 1929 yılında, Kimya Bölümü’nde profesör olmak üzere Columbia Üniversitesi’ne atandı ve 1934 yılında profesör oldu. 1940-1945 yılları arasında Columbia Üniversitesi’nde savaş ve atomik bomba araştırmalarını yönetti. 1945 yılında nükleer araştırmalar yapmak üzere enstitüyü Chicago Üniversitesi’ne taşıdı.
Profesör Urey’in önceki çalışmaları; entropi, diatomik gazlar, atomik yapı problemleri, moleküllerin yapısı ve absorpsiyon (emme) spektrumu gibi konuları içeriyordu. 1931 yılında, sıvı hidrojenin kademeli damıtılmasıyla ağır hidrojen izotoplarının yoğunlaştırılmasını keşfetti. Bu keşif döteryum elementinin keşfine önderlik etti.
Dr. E. W. Washburn ile birlikte, hidrojen izotoplarının ayrılması için elektrolitik bir metot geliştirdiler. Ve bunun özelliklerini, özellikle de hidrojen ve döteryumun buhar basıncını ve değişim reaksiyonlarının denge sabitlerini ayrıntılı bir şekilde araştırdılar. Urey daha sonra uranyum izotoplarının ayrılması üzerine çalıştı ve daha yakın zamanda paleotermlerin ölçülmesi, gezegenin kökeninin araştırılması ve dünyanın kökenindeki kimyasal problemler üzerine araştırmalar yaptı. 1934 yılında ‘döteryum elementinin keşfi’ için Nobel Kimya Ödülü sahibi oldu.
Urey, 1926 yılında Frieda Daum ile evlendi ve çiftin üç kız, bir de erkek evlatları oldu.
5 Ocak 1981 tarihinde, Kaliforniya, Amerika’da hayata gözlerini yuman Profesör Urey, Atoms, Molecules and Quanta (1930) ve The Planets (1952) adlı kitapların yazarıdır. Ayrıca, 1933-1940 yılları arasında Journal of Chemical Physics’in editörlüğünü yapmıştır. Urey, atomların ve moleküllerin yapısı, ağır hidrojenin keşfi ve özellikleri, izotopların ayrılması, paleotermlerin ölçülmesi ve gezegenin kökeni gibi konularla ilgili sayısız makale yazmıştır. Bu makaleler birçok farklı kimya yayınında yayınlanmıştır.
Urey, 1934 yılında Willard Gibbs Madalyası (Amerikan Kimya Topluluğu); 1940 yılında Davy Madalyası (Londra Kraliyet Topluluğu); 1943 yılında Franklin Madalyası; 1946 yılında Merit Madalyası; 1954 yılında Cordoza Ödülü; yine 1954 yılında Honor Scroll Ödülü (Amerikan Kimya Enstitüsü); 1955 yılında Joseph Priestley Ödülü; 1961 yılında Alexander Hamilton Ödülü ve 1962 yılında J. Lawrence Smith Ödülü (Ulusal Bilim Akademisi) gibi sayısız ödülün sahibi olmuştur.
Ayrıca Montana, Princeton, Newark, Columbia, Oxford, Washington and Lee, McMaster, Yale, Indiana, Birmingham, Athens, Durham, Saskatchewan Üniversiteleri’nden bilim dalında onursal doktora unvanı almıştır. Bunların yanı sıra; Wayne ve California Üniversiteleri’nden de hukuk dalında onursal doktora unvanı almıştır.
Harold Urey, dünyadaki en önemli bilim topluluklarının üyesi olmuştur. Ayrıca da Kimya Topluluğu (Londra), Indiana Ulusal Bilim Enstitüsü ve Weizmann Bilim Enstitüsü (İsrail)’in de onursal üyesidir.
