Milli ilaç hayal değil
Türkiye’nin sağlık atılımının önemli basamaklarından birini oluşturan “Millî İlaç”ın geliştirilmesi hedefine ulaşmak için bilim adamları da kolları sıvadı.
Bahçeşehir Üniversitesi (BAU) tarafından düzenlenen 4. Uluslararası İlaç Geliştirme Kongresi’ne katılan dünyadan ve Türkiye’den 40’ın üzerindeki bilim adamı, kanser, diyabet, nörolojik hastalıklar gibi çağımızın en önemli sağlık problemlerine karşı yeni ilaçların geliştirilmesini tartıştılar.
22 yıl boyunca ABD’de ilaç geliştirme çalışmaları yapan ve bu çalışmalar sonucunda Alzheimer ve molekülünü kendisinin keşfettiği bir diyabet ilacı geliştiren İstanbul Medipol Üniversitesi Uluslararası Tıp Fakültesi, Tıbbi Farmakoloji AD Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mustafa Güzel, millî ilaç üretiminin zor ama bir hayal olmadığını söyledi. Dr. Güzel, “Türkiye’de bunu yapabilecek çok iyi bilim adamları var. Devlet ve özel sektör de destek verirse patenti bize ait orijinal bir ilaç geliştirip bunu yurt dışına satabilecek potansiyele sahibiz. Türkiye bölgede lider konumunda olan bir ülke, Orta Doğu ilaç pazarına açılabilir” dedi. İlaç geliştirmenin bir takım işi olduğunu hatırlatan Dr. Güzel, bunun için bilim adamlarından oluşan bir ekibin yanında devlet desteği ve özel sektörün maddi desteğinin gerektiğine işaret etti. “Her şeyi devletten beklememek gerekir” diyen Dr. Güzel, “ABD’de federal hükûmetin ilaç AR-GE’ye ayırdığı yıllık pay 35 milyar dolar civarında olup ve bunun yanında özel ilaç firmalarının ayırdığı yıllık miktar 65 milyar dolardır. Yani özel sektörün de elini taşın altına koyması, sanayici ve işletmeci kurumların da ciddi bir miktar para akıtması gerekir. İş adamlarımız inşaat yapıp yüzde 50 kâr etmenin peşinde koşmak yerine çok daha kârlı olan ilaç geliştirme alanına yatırım yapmalıdır” diye anlattı.
İthaline Yılda 11 Milyar TL
Ülkemizde 2015 yılında ilaç ithalatı için 10 milyar 658 milyon TL ödendi. Türk Eczacılar Birliğinin Mayıs 2016 rakamlarına göre, 400 ilacımız aktif olarak yurt dışı ilaç listesinden temin ediliyor. Ülkemizde sadece kanser hastalıkları için yılda 1,2 milyar, diyabet için 800 milyon liralık ithalat yapılıyor. İthal ilaçların yüksek maliyetleri nedeniyle yerli kaynaklarla üretilmesi adına başlatılan ve hükümetin 2023 vizyonu içine koyduğu “Millî İlaç” projesi, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırmalar Kurumu (TÜBİTAK) tarafından destekleniyor. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, yerli yatırımcıya sağlanan destekler sonrasında hem üretim hem AR-GE’ye yatırım yapan ve uluslararası büyük firmalarla iş birliği içine giren Türk işletmeci sayısının arttığını vurguluyor. Bu çalışmalar kapsamında ülkemizde ilaç üretiminin yanı sıra biyobenzer ürün geliştirme ve yeni molekül bulma çalışmaları da hız kazanmış durumda.
DR. Mustafa Güzel: Diyabet ilacı için destek bekliyorum
Boston’da özel bir ilaç AR-GE firmasında çalışırken “Tersine beyin göçü” programı kapsamında hükümetin daveti üzerine 2013 yılında Türkiye’ye dönen Dr. Mustafa Güzel’in Amerika’da yaptığı çalışmalarıyla aldığı 35 ilaç patenti bulunuyor. Amerika’da kanser, diyabet ve nörodejeneratif hastalıklar üzerinde çalışmalar yapan Dr. Güzel’in de içinde bulunduğu ekibin geliştirdiği Alzheimer ilacı, Tayvan, ABD ve Kanada’daki 3 merkezde toplam 1.800 kişi üzerinde deneniyor. İlaç geliştirmenin son aşamalarından biri olan Faz 3 aşamasındaki ilaç, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi tarafından “Hızlı takip” listesine alınmış. Ayrıca kendisinin keşfettiği diyabet ilacı da ABD’de insanlar üzerinde deneniyor. Her iki ilaç da ABD patentli olduğu için çalışmalarını ABD’de bırakan Dr. Güzel, “Kanunen ABD’de patentli olan bir molekülü aynen burada üretmek mümkün değil. Ancak biraz değiştirerek aynı veya benzer etkiye sahip yeni bir ürün yapıp patent alabilirsiniz. Orada geliştirdiğimiz ve klinik çalışmaları süren diyabet ilacımızı biraz modifiye edip bunu ülkemiz için katma değeri yüksek ürün hâline getirebiliriz. Bu konuda ciddi projelerimiz var. TÜBİTAK’a verdik. Birkaç tanesi kabul edildi. Millî ilaç projesine katkım olabilir” dedi. Dr. Güzel, ilk sonuçlara göre diyabet tedavisinde diyet ve egzersizle birlikte kullanıldığında üç aylık kan şekerini mevcut tedavilere göre 4 kat daha düşürdüğü ilacının 2020 yılına kadar piyasaya çıkabileceğini ifade etti.
Kaynak : turkiyegazetesi.com.tr
