Friedrich Hoffmann
Friedrich Hoffmann, 19 Şubat 1660’da Halle’de doğdu ve yine burada 12 Kasım 1742’de öldü. ‘İkinci Hipokrat’ ve ‘Aesculapius Hallensis’ olarak da adlandırılan Hoffmann, 18. Yüzyılın en çok okunan yazarları arasında yer aldı. En çok, insan vücudunu tamamen mekanik kanunlarla yönetilen bir hidrolik makine olarak gören iyatmekanik tıp modeliyle ilgili sistematik tartışmasıyla bilinir.
Hoffmann’ın babası, yaşadıkları bölgede saygı duyulan bir fizikçi idi. Hoffmann ise 1678 yılında üniversite eğitimi için yakınlardaki Jena’ya başladı. (Halle’deki üniversite on beş yıl daha açılmayacaktı.) Burada iyatrokimyager Georg Wolfgang Wedel’in (1645-1721) altında iki yıl tıp eğitimi gördü. Ayrıca 1680’de Caspar Cramer’in Erfurt’taki kimya derslerine katıldı. Doktorasını 31 Ocak 1861 tarihinde, intihar üzerine yazdığı teziyle Jena’da tamamladı. Ardından, tıp fakültesinde öğretilen standart bir ders olan kimya üzerine dersler vermeye başladı. Ancak kısa bir süre sonra, belki de fakülte yetkililerinin Hoffmann’ın öğretmenlikteki başarısını kıskanmasından dolayı uyguladıkları baskı sebebiyle bu işi bıraktı. Ve Minden’de iki yıl boyunca tıp alanında çalıştı. Sonrasında ise Belçika, Hollanda ve İngiltere’yi kapsayan ve Boerhaave, Thomas Sydenham, ve Robert Boyle ile tanışmasına vesile olan bir akademik tur yaptı. 1684 yılında Minden’e geri döndü ve Halberstadt Bölgesi için bölgesel doktor seçildi. 10 Aralık 1689’da bir eczacının kızı olan Anna Dorothea Herstell ile evlendi.
1693’te Halle’de kurulan üniversite için, tıp fakültesini organize etmek ve ilk tıp profesörü olarak görev yapmak üzere çağırıldı. Sonrasında Hoffmann, Jena’dan eski kolej arkadaşı olan Georg Ernst Stahl (1660-1734)’ı tıp fakültesinin başkan yardımcısı olarak işe aldı ve ikisi, yirmi yıl boyunca yan yana öğretmenlik yaptılar. Ayrıca Halle’yi Almanca konuşulan üniversiteler arasında önde gelen tıp fakültesine dönüştürdüler. Leiden’daki Boerhaave’nin yanı sıra, Hoffmann ve Stahl on sekizinci yüzyılın başlarında yapılan tıbbi reformların başlıca güçleri idi.
Hoffmann, Alman Doğal Bilim Akademisi Leopoldina (German Academy of Natural Scientists Leopoldina) (1696), Berlin Bilim Akademisi (Berlin Academy of Sciences), Royal Society of London (1720) ve Petersburg’daki Rus Bilim Akademisi’nin (Russian Academy of Sciences) (1735) üyesi idi.
Hoffmann Halle’deki uzun kariyerine, 1709’da Berlin’den gelen bir çağrıyla, Friedrich Wilhelm I ‘in kişisel doktoru olarak görev yapmak üzere ara verdi. Ancak saray hayatını çok rahatsız edici buldu ve üç yıl sonra Halle’ye geri döndü. Meslektaşı Stahl, 1716 yılında saraydaki aynı pozisyonda görev yapmak üzere Halle’den tamamen ayrıldı. 1734 yılında Stahl öldüğünde, Hoffmann sekiz aylığına aynı görev için Berlin’e tekrar çağrıldı.
Hoffmann Halle’de klinik tıp, anatomi, cerrahi, fizik ve kimya konularında ders verdi. Stahl ise ikinci profesör olarak teorik tıp, fizyoloji, patoloji, diyetetik, farmakoloji ve botanik derslerini verdi. İkili, temel olarak karşıt tıbbi modeller geliştirdiler – Stahl’ın animizm / canlılıkçılığına karşı Hoffmann’ın iyatmodekanizması – bu modeller, kendi çapında karşıt kişilikleri ile birlikte, sonunda acı bir yabancılaşmaya yol açtı.
Hoffmann’ın 1693 yılında yaptığı Halle’deki açılış konuşması, ateizmi, insan vücudunun sanatsal yapımına dayandırarak çürütmeyi amaçladı. İki yıl sonra iyatromekanik tıp üzerine yaptığı sistematik çalışmaları yayınladı (1965).
Hoffmann, kısa tezler ve denemelerden oluşan toplamda yaklaşık 400 adet yayına sahipti. Ayrıca vaka incelemelerini topladığı 12 ciltlik (Medicina consultatoria) ve nasıl uzun ve sağlıklı bir hayat sürüleceğine dair çalışmalarının bulunduğu, Hoffmann’ın uygun diyet, egzersiz, temiz hava ve uykunun onarıcı etkilerini vurguladığı 9 ciltlik çalışmaları da oldu. Ayrıca uyuşturucunun çeşitliliğini ve aşırı kullanımını da eleştirdi ve gününün farmakopelerinin (kodeks) birkaç temel tedaviye indirgenmesinde başarılı oldu.
Hoffmann, 12 Kasım 1742’de, Halle’de, 82 yaşındayken hayata gözlerini yumdu.
