Hücre Ölümünde Mavi Ekran
Televizyonlardan ve akıllı telefonlardan gelen düşük yoğunluklu mavi ışıklar, insan gözünün retinal hücrelerini öldürüyor.
Akıllı telefon ve televizyon gibi düşük yoğunluklu ekranlara sahip cihazlar tarafından üretilen kısa dalga boylu mavi ışıklar, bir grup Koreli araştırmacı tarafından, insan göz hücre yapısına zarar verici olarak tespit edilmiştir. Araştırmacılar, yaptıkları çalışmanın gözlerimize daha az zarar veren cihazların gelişimini teşvik edeceğine inanmaktadır.
Bilim insanları önceki çalışmalarında özellikle daha kısa dalga boylarındaki mavi ışıkların, gözümüzün içerisinde bulunan ışığa duyarlı tabaka olan retina hücrelerine zarar verebileceğini keşfetmiştir. Mavi ışık, retinal hücrelerde süperoksit radikalleri gibi reaktif oksijen türlerini üretmektedir. Bu da hücre ölümüne neden olmaktadır. Fakat daha önceki çalışma, diyot lambalarından yayılan ışık gibi yüksek yoğunluklu ışıklara odaklanmıştır.
Günlük yaşantılarımız dizüstü bilgisayarlara, telefonlara ve televizyonlara bakarak geçmektedir. Kyung Hee Üniversitesi’nden (Güney Kore) Young Pyo Jang ve Kore Biyosistem ve Biyoteknoloji Enstitüsü’nden Jong Soon (Güney Kore) ve ekipleri; retinal hücreler üzerindeki düşük yoğunluklu mavi ışıkların etkisini araştırmışlardır. Yapılan araştırmalar sonucunda araştırmacılar; karanlıkta tutulan hücreler ile kıyaslandığında dalga boyu kısa olan mavi ışıkların, insan retinal hücrelerindeki ölüm oranını ikiye katladığını bulmuşlardır.
Araştırmacılar; radikalleri üretmek için insan retinal hücrelerine, ışık ile tepki veren bir molekül olan N-retiniliden-N-retiniletanolamin’i eklemişlerdir. Bunları; sıvı kristal kullanarak farklı dalga boylarındaki düşük yoğunluklu mavi ışıklara maruz bırakmış ve organik ışık yayan diyotun, bir akıllı telefon boyutunu sergilediğini bulmuşlardır. En kısa dalga boyundaki (449 nm) mavi ışığa 24 saat maruz kalınması reaktif oksijen türlerindeki en büyük artışa neden olmuştur (karanlıkta tutulan bir kontrol grubunun neredeyse iki katıdır). Gerçek yaşam koşullarına benzeyen 449 nm’de mavi dalga boyundaki beyaz ışık bile; reaktif oksijen türlerini ve hücre ölümünü (karanlıkta tutulan kontrol grubundan iki kat daha fazla) arttırmıştır.
Pennsylvania Üniversitesi’den (ABD) retina yaşlanmasını inceleyen araştırmacı Joshua Dunaief araştırmanın; ekran parlaklığının gerekli olandan daha fazla bir şekilde ayarlanmamasının daha ihtiyatlı olacağını önerdiğini söylemiştir.
Bununla birlikte College London Üniversitesinden (İngiltere) Görsel Sinirbilimi konusunda araştırmacı olan Glen Jeffery; yapılan bu çalışmadaki veriler ile gerçek dünya arasında büyük bir uçurum olduğunu, kullanılan yoğunluklarda kimsenin 24 ile 48 saat süresince mavi ışığa maruz kalamayacağını belirtmiş ve çalışma hakkındaki şüphelerini dile getirmiştir. İnsan gözünün 400 nm’nin altındaki dalga boylarını engelleyen bir koruma mekanizmasına sahip olduğunu belirtmiştir.
Jang, Kang ve ekipleri şimdi yaptıkları araştırmaları yaşayan organizmalar üzerinde de gerçekleştirerek elde ettikleri bulguları doğrulamak istiyorlar.
Kaynak : chemistryworld.com
