Jet Yakıt Talebine Covid-19 Etkisi
Yeni koronavirüs hastalığını (COVID-19) kontrol altına alma uğraşları, küresel ticari yolcu uçuş yoğunluğunu önemli ölçüde değiştirdi. Bu uçuşlar Ocak ve Şubat aylarında günde ortalama 70.000 uçuştan biraz daha fazla , Nisan’da günde ortalama 25.000 uçuştan daha aza düştü ve Mayıs ayında yeniden artmaya başladı.
US EIA (ABD Enerji Bilgi İdaresi), ticari jet yakıt tüketiminin de Ocak ve Şubat ayında ortalama 4.3 milyon bpd (günlük varil)’den Nisan ayında 1 milyon bpd’ye düşerek benzer eğilim gösterdiğini bildirdi.
Jet yakıtı tüketimindeki küresel değişimleri belirlemek amacıyla ABD Enerji Bilgi İdaresi, son günlerde uçak şirketi Cirium’dan 2019 Ocak ayından beri uçmuş olan uçak modelini ve rotasını içeren her bir tarifeli ticari yolcu uçuşlarının bilgisini almaya başladı.
EIA, uçuşlardaki kalkış ve varış noktası bilgilerini kullanarak her bir uçuşta harcanan jet yakıt miktarını belirledi. Ayrıca bu uçuş bilgileri ticari yolcu uçuşunda küresel olarak harcanan jet yakıtın toplam miktarını tahmin etmek için toplandı.
EIA, ticari yolcu uçuşlarıyla jet yakıtındaki tüketimin Temmuz ayının ilk iki haftası süresince geçen yıldan % 69 daha az olarak ortalama 1.6 milyon bpd olduğunu belirledi. Jet yakıtın küresel talebindeki büyük düşüş COVID-19’un yayılmasını azaltmaya yönelik ilk yoğunlaştırılmış çalışmalarla aynı zamana denk gelen Mart ve Nisan aylarında meydana geldi.
Talebin, Mayıs ayında yalnızca 0.1 milyon bpd ve Haziran ayında 0.3 milyon bpd artmasına rağmen küresel olarak ticari yolcu uçuşlarında harcanan jet yakıtı, Şubat ve Mart ayları arasında 0.7 milyon bpd’ye, Mart ve Nisan aylarında ise 2.4 milyon bpd’ye kadar düştü. Bölge ve ülke düzeylerinde de benzer eğilimler ortaya çıkıyor.
Bir satışın ilk düşüşü ve dibe vurduğu zamanlaması farklılık gösterse de ( COVID-19’un yayılma zamanlarını büyük ölçüde yansıtıyor) neredeyse her büyük pazarda jet yakıt talebi, Nisan ve Mayıs aylarındaki düşük seviyelerinden itibaren yükselmiştir.
Fakat bu düzelmenin miktarı eşit değildir. Çin’deki (Macau ve Hong Kong dahil) ticari uçuşlarda harcanan jet yakıtları geçen yılın aynı zamanına göre ortalama Haziran 2020’de %43 düştü, harcama Dünya’nın diğer taraflarında da önemli ölçüde azaldı.
- Eski Sovyetler Birliği ülkelerinde %70
- ABD ‘de %75
- Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da %77
- Asya-Pasifik bölgesinin geri kalanında %80
- Afrika’nın geri kalanında %85
- Kuzey ve Güney Amerika’nın geri kalanında %88
Bir ülkenin sınırları içinde gerçekleşen hava ulaşımının payı, jet yakıtı talebindeki düşüşün temel etkenlerinden biridir. Yurtiçi kısa mesafeli seyahatlerin daha az ciddi kısıtlamalarından ve ticari ya da hobi olarak yapılan kazanç getiren iş amaçlarındaki hava yolculuğunun daha büyük payından dolayı yurtiçi hava ulaşımını öncelikli olarak karşılayan iç hatlar yolculuğuna hizmet veren havaalanları genel olarak, özellikle kıyısal ve dış hatlar için konumlandırılmış havaalanlarından daha hızlı düzelmiştir.
Bu düzelme iç hat uçuşlarında jet yakıt harcanmasının göreceli olarak yeniden canlanmasıyla kanıtlanıyor. Küresel olarak ticari yolcu uçuşlarında harcanan bütün jet yakıtlarının Haziran 2019’da %30’u oluşturmasına rağmen yurtiçi uçuş Haziran 2020 itibarıyla %56 arttı. Bu eğilim, aynı zaman süresince yurtiçi uçuşlarında jet yakıt harcanması %53’den %83’e yükselen Çin’de özellikle doğruluk gösteriyor.
EIA’nın ticari yolcu uçuşlarında harcanan jet yakıt miktarını tahmin etme yöntemi kısıtlıdır. Yapılan öngörü ; askeri uçak, yolcusuz kargo uçuşları ve genel hava ulaşımındaki harcamaları kapsamadığından jet yakıt tüketimini tamamen hesaplamıyor.
Kaynak : hydrocarbonengineering.com