Koronavirüs ve Kistik Fibröz Gibi Hastalıkların Teşhisinde Yeni Yöntem
Fotoğraf : DNA nanoteknolojisi ile biyoelektroniğin birleşimi.
Leeds Üniversitesi araştırmacıları tarafından hastalardaki anomaliyi teşhis etmede yeni ve hızlı yöntem tasarlandı.
Ekip, kandaki hastalık varlığını tespit edebilmek için tek molekülleri inceleme sistemi geliştirdi.
Biyobelirteçler olarak bilinen moleküllerden hastalığın algılanabilir bir sinyalini oluşturmak için şu anda trilyonlarca değilse bile milyonlarcası toplanmaktadır.
Kistik fibröze bağlanan proteini algılayabilmek için halihazırda kullanılan yeni sistem, sadece sayılı biyobelirteçten gelen ayırt edilebilir sinyalleri toplayabilir ve bu sadece birkaç dakika içinde yapılabilir.
Yeni yöntem başlangıç aşamasında olmasına rağmen teorik olarak koronavirüs testini hızlandırabilir ve kesin sonuçlar sağlayabilir.
Projenin araştırma lideri Dr. Mukhil Raveendran : “Az miktarda numuneye ihtiyaç duyulması büyük avantajlardan biridir. Belirli hastalıkları saptamada küçük örneklerden tek molekülleri izole edebiliyoruz. İşlem çok hızlı ve sonuçları sağlamak için sadece birkaç dakika sürüyor,” dedi.
Yeni yöntem, DNA’nın belirli şekillere katlanmasını içeren nano ölçekli bir teknik olan DNA origamiyi kullanmayı kapsıyor. DNA şekilleri daha sonra belirli hastalıkların göstergesi olan biyobelirteçleri tutmada kullanılıyor.
Dr. Raveendran : “ Tutulmuş biyobelirteçler daha sonra nanogözeneklerle okunuyor ve bunu bir seferde tek molekül için yapabiliyoruz. DNA origami ve nanogözenekleri birleştirerek anomali gösteren biyobelirteçleri tek molekül hassaslığıyla nicel olarak tespit edebiliyoruz,” dedi.
Leeds’in Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Profesörü Christoph Wälti öncülüğündeki grup, koronavirüsü (COVID-19) de içeren pek çok hastalığı saptamak için teknolojiyi uyarlamaya çalışıyor.
Araştırmacılar DNA origamisinde değişiklikler yaparak COVID-19 moleküllerini tutmak için koronavirüsün, insan hücrelerini istila etmede kullandığı proteinleri tespit etmeyi hedefliyor.
Üniversite Akademisyeni ve projenin eş danışmanı Dr. Paolo Actis : “Seyreltilmiş serumda C-reaktif protein (kistik fibroz dahil pek çok hastalığın yönetimi için önemli) adı verilen bir yangı belirtecinin tespitini daha önce kanıtladık.
Biyobelirteçlerin hassas algılanması teşhis ve hastalık yönetimi açısından önemlidir. Bilginin okunabilir biçimde çıkması tamamen elektriksel olduğundan minyatürleştirilerek tedavi noktası tespitini kolaylaştırır, ” dedi.
Kaynak : phys.org
